برای راه اندازی .و قانون مندی کسب و کار اینترنتی در ایران فارغ از ابعاد فنی و غیره میتوان برای ابعاد قانونی آن مراحل مختلفی را در نظر گرفت . در این مقاله سعی داریم به اقدامات کلی و ضروری برای هر کسب و کار را بررسی کنیم.
دریافت نماد اعتماد الکترونیک
نشانه‌اي نمادين است که منحصراً توسط مرکز توسعه تجارت الکترونيکي صادر شده و به کسب و کارهاي مجازي (کسب و کار اينترنتي و موبایل) مجاز با هدف ساماندهي، احراز هويت و صلاحيت آنها اعطا مي‌گردد؛ اين نماد پس از بررسي درگاه (وبسایت) و احراز هويت و صلاحيت مالک (حقيقي يا حقوقي) آن براي مدت يک سال صادر مي‌گردد.
شاید اولین مولفه برای تمایز کسب و کار های اینترنتی با کسب و کار های سنتی دریافت وجه از مشتریان بصورت الکترونیکی است. هرچند چنین مولفه ایی چندان نمیتواند وجه ممیزه ی انحصاری تلقی شود اما در حال حاضر به عنوان یکی از مهم ترین سنجه های شناسایی شناخته شده است.
از همین رو برای دریافت نماد اعتماد الکترونیکی یا همان اینماد وبسایت و یا اپلیکیشن شما باید امکان پرداخت الکترونیکی برای کالا و خدماتی که عرضه می نمایید، داشته باشد .
در غیر اینصورت سراغ اینماد نباید رفت زیرا اینماد به سایت هایی که امکان پرداخت الکترونیکی ندارند نماد نمی دهد. یکی از رایج ترین روش های پرداخت الکترونیک درگاه های پرداخت الکترونیکی است که توسط شرکت های پرداخت و بانک ها ارائه میشود.
با توجه به بخش نامه های سازمان توسعه تجارت الکترونیک بانک ها از ارائه درگاه مستقیم به کسب و کار های آنلاینی که اینماد اخذ ننموده اند ممنوع شده اند از همین رو یکی از راه کار های اخذ درگاه اختصاصی داشتن اینماد است.
اما برای اخذ اینماد بسته به نوع کسب وکار باید شرایطی را در وبسایت و یا اپلیکیشن خود اعمال نمایید که چالش بزرگی محسوب میگردد.
در این بین شرکت هایی وجود دارند که به عنوان واسط عمل نموده و در گاه خود را در اختیار شما قرارداده و کارمزدی از هر تراکنش شما دریافت می نمایند اما در هرحال برای پرداخت های الکترونیکی شما را از اخذ اینماد بی نیاز میکنند هرچند که ممکن است برای سایر امور همچنان نیازمند اینماد باشید.
پروانه فعالیت
شاید یکی از پیچیده ترین مسائل درایران بحث اخذ مجوز ویا پروانه فعالیت برای کسب و کار باشد ،زیرا در حوزه های مختلف ده ها و صد ها نهاد و سازمان متولی و ناظر برای اعطا مجوز فعالیت وجود دارد که شفافیت چندانی برای مراحل ومدارک متنوعی مورد درخواست هریک از آن هاست و همچنین مدت زمان اخذ و اولویت های آنان وجود ندارد.
اما برای فعالیت کسب و کار های آنلاین میتوان به مهم ترین آنها اشاره نمود که در این فضا به عنوان متولی اصلی شناخته می شوند.
اتحادیه کسب و کار های اینترنتی
بنا بر اقتضائات کسب و کار های اینترنتی در سال ۱۳۹۶ به موجب ماده ۲۱ قانون نظام صنفی ایران اتحادیه کسب و کار های اینترنتی شکل گرفت تا به عنوان مرجع ساماندهی کسب و کار های اینترنتی اقدام به اعطا پروانه فعالیت نماید.
هرچند بسیاری از کسب و کار ها از لحاظ موضوع فعالیت ویا نوع فعالیت مشمول قانون نظام صنفی نمی شوند و یا اینکه اختلافات جدیدی بر سر تمایز صنوف اینترتتی و غیر اینترنتی هنوز مطرح میباشد اما همچنان این اتحادیه به عنوان یک مرجع نظارتی در این حوزه محسوب می گردد.
بر اساس آیین نامه اجرایی چگونگی صدور مجوز و نحوه نظارت بر فعالیت افراد صنفی در فضای مجازی و بازاریابی شبکه‌ای (موضوع مواد ۲ ،۱۲و تبصره ماده۷ قانون نظام صنفی) مدارک لازم برای صدور مجوز کسب و کار اینترنتی به شرح ذیل است.
مدارک لازم برای صدور مجوز کسب و کار اینترنتی:
الف)–عمومي:
ارائه نشانی دفتر کار يا اقامتگاه قانونی متقاضی.
گواهی صلاحیت شخصی از نیروی انتظامی.
گواهی اداره امور مالیاتی ذیربط مبنی بر پرداخت یا ترتیب پرداخت بدهی مالیات قطعی شده(موضوع ماده (۱۸۶) قانون مالیاتهای مستقیم).
گواهی گذراندن دوره¬های آموزشی احکام تجارت و کسب وکار (موضوع بند(ن) ماده (۳۰) قانون نظام صنفی.
تاییدیه ویژگی‌های تخصصی کسب و کار مجازی توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیکی براساس
قانون تجارت الکترونیکی و ماده (۳) اساسنامه مرکز توسعه تجارت الکترونیکی.
تبصره- دارندگان پروانه کسب در فضای حقیقی که متقاضی فروش محصولات واحد صنفی
خود از طریق فضای مجازی نیز می باشند، برای دریافت مجوز کسب و کار اینترنتی و اینماد صرفاً مکلف به ارائه این تاییدیه می‌باشند.
تصوير کارت ملی برای اشخاص حقیقی وشناسه ملی برای اشخاص حقوقی و یا گذرنامه و پروانه کار براي اتباع خارجی.
تصوير کارت پایان خدمت نظام وظیفه یا معافیت دائم یا پزشکی برای آقايان كمتر از پنجاه سال سن یا گواهی اشتغال به تحصیل.
ب)– اختصاصي:
پروانه تخصصي و فني يا ديپلم فني يا مدارك تحصيلي دانشگاهی مرتبط، يا معرفی يك نفر واجد شرایط مذکور (براي صنوف مشمول تبصره ماده(۱۳)قانون نظام صنفی).
مصوبه هيات مديره براي صدور پروانه كسب به نام مدیر عامل یا یکی از صاحبان امضاء مطابق اساسنامه و آخرین آگهي روزنامه رسمي ثبت شركت(براي اشخاص حقوقي).
نظام صنفی رایانه ایی
در اجرای ماده۱۲ قانون حمایت ازحقوق پدید آورندگان نرم افزارهای رایانه ای جهت نظم بخشی وساماندهی فعالیت های تجاری رایانه ای مجاز، سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور با هدف تنظیم گری مناسبات بخش خصوصی و دولت و مشارکت موثر در ساماندهی امور تجاری رایانه ای) از تیرماه سال۱۳۸۴ فعالیت خود را آغاز نمود .
تشکیل پرونده مالیاتی
به موجب تبصره ۳ ماده ۱۷۷ صاحبان مشاغل مکلفندظرف چهارماه از شروع فعالیت مراتب را به اداره دارایی محل فعالیت اعلام نمایند در غیر اینصورت اداره دارایی در صورت اطلاع از فعالیت میتواند تا ۱۰ درصد نسبت به مالیات قطعی جریمه نماید.
فرم اطلاعات هویتی
تصویر شناسنامه
(اصل و تصویر) فیش بانکی عوارض
ارائه سند در خصوص مالکیت یا اجاره نامه محل فعالیت
سه قطعه عکس
پیش ثبت نام کد اقتصادی
مراحل تشکیل پرونده مالیاتی اشخاص حقوقی
پیدا کردن حوزه مالیاتی خودکه آدرس شرکت در آن قرار دارد از روی نقشه های نصب شده روی برد ادارات امور مالیاتی
تسلیم مدارک ذیل به حوزه مالیاتی مربوطه
کنترل مدارک و تاییدآن وتکمیل فرم درخواست کد اقتصادی قدیم توسط حوزه مالیاتی
مراجعه به واحد صدور کد اقتصادی وتحویل مدارک و فرم درخواست کد اقتصادی
صدور کد اقتصادی وتحویل رسید آن به حوزه مالیاتی و درج مشخصات شما در سیستم توسط ممیز مالیاتی
انجام پیش ثبت نام کداقتصادی جدید در سایت www.tax.gov.ir و ارائه گزارش آن به حوزه مالیاتی
تشکیل پرونده بیمه
کارفرمایـان دارای شـخصیت حقیقـی بایسـتی پس از شـروع فعالیـت در صـورت بکارگیـری نیـروی کار و به منظـور بیمـه کـردن کارگران خـود، بـه نزدیکتریـن شـعبه تأمین اجتماعی واقـع در محـدوده عملکـرد کارگاه مراجعـه و مـدارک دال بر محـل اسـتقرار کارگاه و همچنین کارفرما بودن شـخص را (اعم از فیـش بـرق، گاز، آب، پروانـه کسـب، سـند مالکیـت و یـا اجاره نامـه) تحویـل دهنـد. شـعبه تأمین اجتماعـی پـس از انجـام مراحل اداری، از محـل مربوطه بازرسـی بیمه ای به عمل آورده و پس از شناسـایی کارگاه و تعداد کارگران شـاغل در آن و در صـورت احـراز فعـال بـودن کارگاه، اقـدام بـه صـدور کد کارگاهـی و اعلام آن بـه واحـد درآمد شـعبه جهت تشـکیل پرونده کارگاهی خواهد نمود. پـس از تأییـد بازرسـی مبنی بـر فعـال بـودن کارگاه، کارفرما مکلف اسـت طبق مـاده ۳۹ قانون تأمین اجتماعـی، صورت مزد و حق بیمـه کارکنـان خـود را حداکثـر تـا آخرین روز مـاه بعد تحویـل سـازمان نمـوده و نسـبت بـه پرداخـت آن در مهلت مقرر اقدام نماید.
مدارک مورد نیاز برای اشخاص حقوقی :
نامه اعلام تاسیس شرکت
روزنامه رسمی کشور که آگهی تاسیس شرکت درآن اعلام شده است
اساسنامه شرکت
تصویر سند مالکیت یا اجاره محل شرکت
سایر مدارک مرتبط با شروع فعالیت و تاسیس شرکت بر حسب مورد (مانند اظهارنامه ثبت وموافقت اصولی)
شعبه تامین اجتماعی پس از دریافت مدارک وانجام مراحل اداری ضمن تشکیل پرونده واختصاص شماره کارگاه مراتب رابه صورت کتبی به شرکت اعلام خواهد نمود.
پس از آن، کارفرما بایدهرماه لیست کارگران خود را تنظیم وبه شعبه تحویل نماید.به هنگام تحویل اولین لیست، باید اصل و تصویر شناسنامه تمام کارگران خود را به واحد نام نویسی شعبه ارایه نمایند و ضمن دریافت شماره بیمه، این شماره را در لیست های ماهیانه در مقابل نام افراد درج نماید تا بتوانند از خدمات بیمه استفاده نمایند.