کلاهبرداری پانزی چیست؟
کلاهبرداری پانزی یک روند سرمایه‌گذاری کلاهبردارانه است که سود‌هایی را از همان پول سرمایه‌گذاری شده یا مالی که بوسیلهٔ سرمایه‌گذار بعدی پرداخت شده‌است،
به سرمایه‌گذار قبلی خودش پرداخت می‌کند یعنی عایدی حاصل شده از سود واقعی دست آمده توسط سازمان یا شخصی که فعالیت تجاری را انجام می دهد پرداخت نمی گردد.
معمولاً کلاهبرداری ترفند پانزی سوژه های جدید خود را با نمایش سود‌هایی که دیگر سرمایه‌گذاری ها نمی‌توانند پرداخت کنند، فریب می دهند.
بنابه گفته کلاهبرداران سه رکن اساسی در کلاهبرداری به سبک پانزی ادعای پرداخت سودهای غیرعادی و زیاد در زمان کوتاه و به صورت مستمر است.
برای حفظ حیات سیستم پانزی و این عایدی و پرداخت سود به سرمایه‌گذاران می بایست روند جذب افراد جدید ادامه دار باشد.
.و در صورت عدم حضور اسرمایه گذاران جدید دیگر پرداخت سود های کلان به سرمایه گذاران قبلی میسر نبوده و عملاً ، فروپاشی این سیستم قریب الوقوع می باشد.
همچنین معمولا قبل از فروپاشی این سیستم بعلت درگیر شدن سرمایه گذاران بیشتر و فروش اسناد بدون اعتبار و یا ثبت نشده، توجه مراجع قانونی را به خود جلب کرده و مورد سوءظن قرار خواهند گرفت.
کلاهبرداری پانزی چگونه معروف شد؟
ترفند کلاهبرداری پانزی بر اساس اسم چارلز پانزی که برای استفاده از این روش در سال ۱۹۲۰ بدنام شده بود انتخاب شده‌است.
پانزی این سیستم را اختراع نکرده بود اما عملیات او چنان پولی را به خود جذب کرد که اولین موردی بود که در سرتاسر ایالات متحده شناخته شد.
کلاهبرداری پانزی در ارز دیجیتال
استخراج یا ماینینگ ابری (Cloud mining)
بخش بزرگی از کلاهبرداری‌های پانزی در حوزه ارزهای دیجیتال به وب‌سایت‌های ماینینگ ابری اختصاص دارد که ادعا می‌کنند با پول سرمایه‌گذاران استخراج ارزهای دیجیتال انجام می‌دهند.
اغلب این سایت‌ها در حقیقت استخراج انجام نمی‌دهند و با استفاده از روش پانزی، از سود سرمایه‌گذاران جدید به سرمایه‌گذاران قدیمی سود پرداخت می‌کنند.
البته ماینینگ ابری روی کاغذ امکان‌پذیر است؛ اما یک سایت معتبر در ماینینگ ابری، فقط قدرت هش می‌فروشد؛ نه اینکه مدعی سود نجومی تضمینی با نرخ ثابت و منظم باشد.
فروش توکن‌های بی‌ارزش
این روش به‌خودی‌خود پانزی یا هرمی محسوب نمی‌شود؛ اما مکملی برای طرح‌های کلاهبرداری پانزی و هرمی است.
کلاهبرداران در این روش ابتدا در قالب بیت کوین یا ارزهای دیجیتال معتبر پول زیادی از مردم دریافت می‌کنند تا سودهای تضمینی به آنها پرداخت کنند.
اما در نهایت، این سود را با ارز دیجیتالی که خودشان ساخته‌اند و هیچ ارزشی ندارد، می‌پردازند و این امیدواری را به مردم می‌دهند که قیمت آن در آینده افزایش خواهد یافت.
سرمایه‌گذاری در املاک، خودرو، بورس خارجی، انرژی و …
نوع دیگر از طرح‌های پانزی در ارزهای دیجیتال که اتفاقاً خیلی هم رایج است، وب‌سایت‌هایی هستند
که ادعا می‌کنند پول سرمایه‌گذاران را در بازارهای خارجی املاک، خودرو، بورس، انرژی و یا هر چیز دیگری سرمایه‌گذاری می‌کنند؛
اما کاری جز پرداخت سود با پول سرمایه‌گذاران جدیدتر انجام نمی‌شود.
بعضی از پروژه‌های کلاهبرداری هم ممکن است ادعا کنند که یک ربات تریدر پیشرفته دارند که در بازارهای مالی معامله انجام می‌دهد
و سود تضمینی پرداخت می‌کند. رباتی در کار نیست و همه‌چیز دروغ است.
برخی پروژه های پانزی در ارز دیجیتال
بیت کانکت
یک طرح پانزی هرمی بود که در سال ۲۰۱۶ فعالیت خود را آغاز کرد. در این طرح به سرمایه‌گذاران وعده داده می‌شد
که با سرمایه‌گذاری بیت کوین در این طرح، ماهانه بیش از ۴۰ درصد سود دریافت کرده و اصل سرمایه خود را بین ۱۲۰ تا ۲۹۹ روز پس گیرند.
شرط حضور در این پروژه سرمایه‌گذاری حداقل ۱۰۰ دلار و معرفی تعدادی زیرمجموعه به پروژه بود، مانند دیگر طرح‌های هرمی.
صرافی کانادایی QuadrigaCX
در ژوئن سال ۲۰۲۰ گزارش کمیسیون اوراق بهادار انتاریو نشان داد، بزرگ‌ترین صرافی ارز دیجیتال کانادا، یک طرح پانزی بوده است.
بعد از مرگ جرالد کوتن، بنیان‌گذار این صرافی مشخص شد، کوتن چندین اکانت ساختگی با موجودی حساب غیرواقعی ایجاد کرده بود
که هنگام سقوط قیمت ارزها، کسری حساب صرافی را با سپرده‌های مشتریان دیگر پوشش می‌داد.
پای نتورک
یک اپلیکیشن موبایل استخراج رمزارز است. پروژه‌ای که توکن آن یعنی Pi فقط از طریق موبایل استخراج شده و هنوز در صرافی‌ها لیست نشده است،
اما آینده خوبی در انتظار آن است. احتمالاً این جملات برای شما هم آشنا است. پروژه‌ی پای از جمله پروژه‌هایی است که تا امروز بحث بر سر آن بسیار زیاد بود.
اما در حال حاضر بخشی از شک‌ها به این پروژه به‌یقین تبدیل شدند و معمولاً در لیست طرح‌های پانزی مشکوک آورده می‌شوند.
تهیه و تنظیم :
محمد حسین فراهانی
کارشناس حقوقی
