فصل اول: اختراعات

ماده 1- اختراع نتيجه فكر فرد يا افراد است كه براي اولين بار فرآيند يا فرآورده‌اي خاص را ارائه مي‌كند و مشكلي را در يك حرفه‌، فن‌، فناوري‌، صنعت و مانند آن‌ها حل مي‌نمايد.

ماده 2- اختراعي قابل ثبت است كه حاوي ابتكار جديد و داراي كاربرد صنعتي باشد. ابتكار جديد عبارت است از آنچه كه در فن يا صنعت قبلي وجود نداشته و براي دارنده مهارت عادي در فن مذكور معلوم و آشكار نباشد و از نظر صنعتي‌، اختراعي كاربردي محسوب مي‌شود كه در رشته‌اي از صنعت قابل ساخت يا استفاده باشد. مراد از صنعت‌، معناي گسترده آن است و شامل مواردي نظير صنايع‌دستي‌، كشاورزي‌، ماهيگيري و خدمات نيز مي‌شود.

ماده 3- گواهينامه اختراع سندي است كه اداره مالكيت صنعتي براي حمايت از اختراع صادر مي‌كند و دارنده آن مي‌تواند از حقوق انحصاري بهره‌مند شود.

ماده 4- موارد زير از حيطه حمايت از اختراع خارج است‌:

الف- كشفيات‌، نظريه‌هاي علمي‌، روش‌هاي رياضي و آثار هنري‌.

ب- طرح‌ها و قواعد يا روش‌هاي انجام كار تجاري و ساير فعاليت‌هاي ذهني و اجتماعي‌.

ج- روشهاي تشخيص و معالجه بيماري‌هاي انسان يا حيوان‌.

اين بند شامل فرآورده‌هاي منطبق با تعريف اختراع و مورد استفاده در روش‌هاي مزبور نمي‌شود.

د- منابع ژنتيك و اجزاء ژنتيك تشكيل‌دهنده آن‌ها و همچنين فرآيندهاي بيولوژيك توليد آن‌ها.

ﻫ- آنچه قبلاً در فنون و صنايع پيش‌بيني شده باشد.

فن يا صنعت قبلي عبارت است از هر چيزي كه در نقطه‌اي از جهان از طريق انتشار كتبي يا شفاهي يا از طريق استفاده عملي و يا هر طريق ديگر، قبل از تقاضا و يا در موارد حق تقدم ناشي از اظهارنامه ثبت اختراع‌، افشاء شده باشد.

درصورتي كه افشاء اختراع ظرف مدت شش ماه قبل از تاريخ تقاضا يا در موارد مقتضي قبل از تاريخ حق تقدم اختراع صورت گرفته باشد، مانع ثبت نخواهد بود.

و- اختراعاتي كه بهره‌برداري از آن‌ها خلاف موازين شرعي يا نظم عمومي و اخلاق‌ حسنه باشد.

ماده 5- چگونگي ذكر نام مخترع در گواهينامه اختراع و نحوه تعلق حق اختراع ثبت شده به شرح زير است‌:

الف- حقوق اختراع ثبت شده منحصراً به مخترع تعلق دارد.

ب- اگر افرادي به صورت مشترك اختراعي كرده باشند، حقوق ناشي از اختراع مشتركاً به آنان تعلق مي‌گيرد.

ج- هرگاه دو يا چند نفر، مستقل از ديگري اختراع واحدي كرده باشند شخصي كه اظهارنامه اختراع خود را زودتر تسليم كرده و يا درصورت ادعاي حق تقدم هركدام بتوانند اثبات كنند كه در تاريخ مقدم اظهارنامه خود را به صورت معتبر تسليم كرده‌اند، مشروط بر اين‌كه اظهارنامه مذكور مسترد يا رد نگرديده يا مسكوت گذاشته نشده باشد، حق ثبت اختراع را خواهند داشت‌.

د- حقوق ناشي از اختراع ثبت شده قابل انتقال است و درصورت فوت صاحب حق به ورثه او منتقل مي‌شود.

ﻫ- در صورتي كه اختراع ناشي از استخدام يا قرارداد باشد، حقوق مادي آن متعلق به كارفرما خواهد بود، مگر آن كه خلاف آن درقرارداد شرط شده باشد.

و- نام مخترع در گواهينامه اختراع قيد مي‌شود مگر اين كه كتباً از اداره مالكيت صنعتي درخواست كند كه نامش ذكر نشود. هرگونه اظهار يا تعهد مخترع مبني بر اين كه نام شخص ديگري به عنوان مخترع قيد گردد، فاقد اثر قانوني است‌.

ماده 6- اظهارنامه ثبت اختراع كه به اداره مالكيت صنعتي داده مي‌شود، بايد موضوعي را كه حمايت از آن درخواست مي‌شود، تعيين كرده‌ و به فارسي تنظيم شود، داراي تاريخ و امضاء بوده و خواسته‌، توصيف ادعا، خلاصه‌اي از توصيف اختراع و در صورت لزوم نقشه‌هاي مربوطه را دربر داشته باشد. هزينه‌هاي ثبت اظهارنامه از درخواست كننده ثبت دريافت مي‌شود.

در تنظيم و تسليم اظهارنامه بايد موارد زير رعايت شود:

الف- نام و ساير اطلاعات لازم درخصوص متقاضي‌، مخترع و نماينده قانوني او، درصورت وجود و عنوان اختراع در اظهارنامه درج شود.

ب- درمواقعي كه متقاضي شخص مخترع نيست‌، مدارك دال بر سمت قانوني وي همراه اظهارنامه تحويل گردد.

ج- ادعاي مذكور در اظهارنامه‌، گويا و مختصر بوده و با توصيف همراه باشد، به نحوي كه براي شخص داراي مهارت عادي در فن مربوط واضح و كامل بوده و حداقل يك روش اجرائي براي اختراع ارائه كند. خلاصه توصيف فقط به منظور ارائه اطلاعات فني است و نمي‌توان براي تفسير محدوده حمايت به آن استناد كرد.

ماده 7- متقاضي ثبت اختراع تا زماني كه اظهارنامه او براي ثبت اختراع قبول نشده است مي‌تواند آن را مسترد كند.

ماده 8- اظهارنامه بايد فقط به يك اختراع يا به دسته‌اي از اختراعات مرتبط كه يك اختراع كلي را تشكيل مي‌دهند مربوط باشد. در اختراع كلي ذكر نكردن ارتباط اجزاء آن موجب بي‌اعتباري گواهينامه اختراع مربوط نمي‌شود. متقاضي مي‌تواند تا زماني كه اظهارنامه وي مورد موافقت قرار نگرفته است‌:

الف- اظهارنامه خود را اصلاح كند، مشروط بر آن كه از حدود اظهارنامه نخست تجاوز نكند.

ب- آن را به دو يا چند اظهارنامه تقسيم كند. اظهارنامه تقسيمي بايد داراي تاريخ تقاضاي اوليه بوده و درصورت اقتضاء، مشمول حق تقدم اظهارنامه نخستين است‌.

ماده 9- متقاضي مي‌تواند همراه با اظهارنامه خود، طي اعلاميه‌اي حق تقدم مقرر در كنوانسيون پاريس براي حمايت از مالكيت صنعتي مورخ 1261 هجري شمسي (20 مارس 1883 ميلادي‌) و اصلاحات بعدي آن را درخواست نمايد. حق تقدم مي‌تواند براساس يك يا چند اظهارنامه ملي يا منطقه‌اي يا بين‌المللي باشد كه در هر كشور يا براي هر كشور عضو كنوانسيون مذكور تسليم شده است‌. درصورت درخواست حق تقدم‌:

الف- اداره مالكيت صنعتي از متقاضي مي‌خواهد ظرف مدت معين‌، رونوشت اظهارنامه‌اي را ارائه دهد كه توسط مرجع ثبت اظهارنامه‌اي كه مبناي حق تقدم است‌، گواهي شده باشد.

ب- با پذيرش درخواست حق تقدم حمايت‌هاي مذكور در كنوانسيون پاريس شامل آن خواهد بود.

درصورت عدم مراعات شرايط مندرج در اين ماده و مقررات مربوط به آن‌، اعلاميه مذكور كأن لم يكن تلقي مي‌شود.

ماده 10- بنا به درخواست اداره مالكيت صنعتي‌، متقاضي بايد شماره و تاريخ اظهارنامه اختراعي را كه در خارج تسليم كرده و عيناً و ماهيتاً مربوط به اختراع مذكور در اظهارنامه تسليم شده به اداره مالكيت صنعتي است‌، ارائه دهد. همچنين با درخواست اداره مالكيت صنعتي متقاضي بايد مدارك زير را به اداره مذكور تسليم كند:

الف- تصوير هرگونه نامه و اخطاريه‌اي كه متقاضي درمورد نتايج بررسي‌هاي انجام شده درخصوص اظهارنامه‌هاي خارج دريافت كرده است‌.

ب- تصوير گواهينامه اختراع كه براساس اظهارنامه‌هاي خارجي ثبت شده است‌.

ج- تصوير هرگونه تصميم نهايي مبني بر رد اظهارنامه خارجي يا رد ثبت اختراع ادعا شده در اظهارنامه خارجي‌.

د- تصوير هر تصميم نهايي مبني بر بي‌اعتباري گواهينامه اختراع صادر شده براساس اظهارنامه خارجي‌.

ماده 11- اداره مالكيت صنعتي تاريخ تقاضا را همان تاريخ دريافت اظهارنامه تلقي خواهد كرد مشروط بر اين كه اظهارنامه در زمان دريافت‌، حاوي نكات زير باشد:

الف- ذكر صريح يا ضمني اين نكته كه ثبت يك اختراع تقاضا مي‌شود.

ب- ذكر نكاتي كه شناخت هويت متقاضي را ميسر مي‌كند.

ج- توصيف اجمالي اختراع‌.

اگر اداره مالكيت صنعتي تشخيص دهد كه اظهارنامه در زمان تقاضا فاقد شرايط فوق بوده است‌، از متقاضي دعوت خواهد كرد تا از تاريخ ابلاغ ظرف سي روز اصلاحات لازم را انجام دهد و تاريخ تقاضا همان تاريخ دريافت اصلاحات مذكور خواهد بود ولي اگر در مهلت تعيين شده اصلاح صورت نگيرد، اظهارنامه كأن لم يكن تلقي خواهد شد.

ماده 12- چنانچه در اظهارنامه به نقشه‌هايي اشاره شود كه در آن درج يا ضميمه نشده است‌، اداره مالكيت صنعتي از متقاضي دعوت مي‌كند تا نقشه‌ها را ارائه دهد. اگر متقاضي دعوت را اجابت كرده و نقشه‌هاي مورد اشاره را ارائه نمايد، اداره مذكور تاريخ دريافت نقشه را تاريخ تقاضا تلقي خواهد نمود. درغير اين صورت‌، تاريخ تقاضا را همان تاريخ دريافت اظهارنامه قيد نموده و اشاره به نقشه‌ها را كأن لم يكن تلقي خواهد كرد.

ماده 13- پس از قيد تاريخ تقاضا، اداره مالكيت صنعتي اظهارنامه را از نظر انطباق با شرايط مندرج در اين قانون و آئين‌نامه آن‌، بررسي خواهد كرد و در صورت تشخيص انطباق‌، اقدام لازم را براي ثبت اختراع انجام مي‌دهد. در غير اين صورت اظهارنامه را رد و مراتب را به متقاضي ابلاغ مي‌كند.

ماده 14- اداره مالكيت صنعتي پس از ثبت اختراع بايد:

الف- درخصوص ثبت اختراع يك نوبت آگهي منتشر كند.

ب- گواهينامه ثبت اختراع را صادر كند.

ج- رونوشت گواهينامه ثبت اختراع را بايگاني و پس از دريافت هزينه مقرر، اصل آن را به متقاضي تسليم كند.

د- به درخواست دارنده گواهينامه اختراع‌، تغييراتي را در مضمون و نقشه‌هاي اختراع‌، به منظور تعيين حدود حمايت اعطاء شده انجام دهد، مشروط بر اين كه در نتيجه اين تغييرات‌، اطلاعات مندرج در گواهينامه اختراع از حدود اطلاعات مذكور در اظهارنامه اوليه‌اي كه اختراع براساس آن ثبت شده است‌، تجاوز نكند.

ماده 15- حقوق ناشي از گواهينامه اختراع به ترتيب زير است‌:

الف- بهره‌برداري از اختراع ثبت شده در ايران توسط اشخاصي غير از مالك اختراع‌، مشروط به موافقت مالك آن است‌. بهره‌برداري از اختراع ثبت شده به شرح آتي خواهد بود:

1- درصورتي كه اختراع درخصوص فرآورده باشد:

اول- ساخت‌، صادرات و واردات‌، عرضه براي فروش‌، فروش و استفاده از فرآورده‌.

دوم- ذخيره به قصد عرضه براي فروش‌، فروش يا استفاده از فرآورده‌.

2- درصورتي كه موضوع ثبت اختراع فرآيند باشد:

اول- استفاده از فرآيند.

دوم- انجام هر يك از موارد مندرج در جزء (1) بند (الف‌) اين ماده درخصوص كالاهايي كه مستقيماً از طريق اين فرآيند به دست مي‌آيد.

ب- مالك مي‌تواند با رعايت بند (ج‌) اين ماده و ماده (17) عليه هر شخص كه بدون اجازه او بهره‌برداري‌هاي مندرج در بند (الف‌) را انجام دهد و به حق مخترع تعدي كند و يا عملي انجام دهد كه ممكن است منجر به تعدي به حق مخترع شود، به دادگاه شكايت كند.

ج- حقوق ناشي از گواهينامه اختراع شامل موارد زير نمي‌شود:

1- بهره‌برداري از كالاهايي كه توسط مالك اختراع يا با توافق او در بازار ايران عرضه مي‌شود.

2- استفاده از وسايل موضوع اختراع در هواپيماها، وسائط نقليه زميني يا كشتي‌هاي ساير كشورها كه به طور موقت يا تصادفاً وارد حريم هوايي‌، مرزهاي زميني يا آب‌هاي كشور مي‌شود.

3- بهره‌برداري‌هايي كه فقط با اهداف آزمايشي درباره اختراع ثبت شده انجام مي‌شود.

4- بهره‌برداري توسط هر شخصي كه با حسن نيت قبل از تقاضاي ثبت اختراع يا در مواقعي كه حق تقدم تقاضا شده است‌، قبل از تاريخ تقاضاي حق تقدم همان اختراع‌، از اختراع استفاده مي‌كرده يا اقدامات جدي و مؤثري جهت آماده شدن براي استفاده از آن در ايران به عمل مي‌آورده است‌.

د- حقوق استفاده‌كننده قبلي كه در جزء (4) بند (ج‌) اين ماده قيد شده است‌، تنها به همراه شركت يا كسب و كار يا به همراه بخشي كه در آن از اختراع استفاده مي‌شده يا مقدمات استفاده از آن فراهم گرديده‌، قابل انتقال يا واگذاري است‌.

ماده 16- اعتبار گواهينامه اختراع با رعايت اين ماده، پس از بيست‌ سال از تاريخ تسليم اظهارنامه اختراع منقضي مي‌شود. به‌منظور حفظ اعتبار گواهينامه يا اظهارنامه اختراع‌، پس از گذشت يك سال از تاريخ تسليم اظهارنامه و قبل از شروع هر سال‌، مبلغي كه به موجب آئين‌نامه اين قانون تعيين مي‌شود، توسط متقاضي به اداره مالكيت صنعتي پرداخت مي‌گردد. تأخير در پرداخت، حداكثر تا شش ماه در صورت پرداخت جريمه مجاز است‌.

درصورتي كه هزينه سالانه پرداخت نشود، اظهارنامه مربوط مسترد شده تلقي و يا گواهينامه اختراع‌، فاقد اعتبار مي‌شود.

ماده 17- دولت يا شخص مجاز از طرف آن‌، با رعايت ترتيبات زير، مي‌توانند از اختراع بهره‌برداري نمايند:

الف- در مواردي كه با نظر وزير يا بالاترين مقام دستگاه ذي‌ربط منافع عمومي مانند امنيت ملي‌، تغذيه‌، بهداشت يا توسعه ساير بخش‌هاي حياتي اقتصادي كشور، اقتضاء كند كه دولت يا شخص ثالث از اختراع بهره‌برداري نمايد و يا بهره‌برداري از سوي مالك يا شخص مجاز از سوي او مغاير با رقابت آزاد بوده و از نظر مقام مذكور، بهره‌برداري از اختراع رافع مشكل باشد، موضوع در كميسيوني مركب از رئيس سازمان ثبت اسناد و املاك كشور، يكي از قضات ديوان عالي كشور با معرفي رئيس قوه قضاييه‌، دادستان كل كشور، نماينده رئيس‌جمهور و وزير يا بالاترين مقام دستگاه ذي‌ربط مطرح و در صورت تصويب‌، با تعيين كميسيون مذكور، سازمان دولتي يا شخص ثالث بدون موافقت مالك اختراع‌، از اختراع بهره‌برداري مي‌نمايد.

ب- بهره‌برداري از اختراع محدود به منظوري خواهد بود كه در مجوز آمده است و مشروط به پرداخت مبلغ مناسب به مالك مذكور با درنظرگرفتن ارزش اقتصادي مورد اجازه مي‌باشد. درصورتي كه مالك اختراع يا هر شخص ذي‌نفع ديگر توضيحي داشته باشند، كميسيون پس از رسيدگي به اظهارات آنان و لحاظ كردن بهره‌برداري در فعاليت‌هاي غيررقابتي اتخاذ تصميم خواهد كرد. كميسيون مي‌تواند بنا به درخواست مالك اختراع يا سازمان دولتي يا شخص ثالثي كه مجوز بهره‌برداري از اختراع ثبت شده را دارد، پس از رسيدگي به اظهارات طرفين يا يكي از آن‌ها در محدوده‌اي كه ضرورت اقتضاء نمايد، نسبت به تصميم‌گيري مجدد اقدام كند.

ج- درصورتي كه مالك اختراع ادعا نمايد كه شرايط و اوضاع و احوالي كه باعث اتخاذ تصميم شده ديگر وجود ندارد و امكان تكرار آن ميسر نيست و يا اين كه ادعا نمايد سازمان دولتي يا شخص ثالثي كه توسط كميسيون تعيين شده نتوانسته طبق مفاد تصميم و شرايط آن عمل كند، موضوع در كميسيون مطرح و بررسي و پس از استماع اظهارات مالك اختراع‌، وزير يا بالاترين مقام دستگاه ذي‌ربط و بهره‌بردار، اجازه بهره‌برداري لغو شده و حسب مورد اجازه بهره‌برداري براي مالك يا بهره‌بردار ديگر صادر مي‌شود. با احراز شرايط مقرر در اين بند، اگر كميسيون تشخيص دهد حفظ حقوق قانوني اشخاصي كه اين اجازه را كسب كرده‌اند، بقاء تصميم را ايجاب مي‌نمايد آن تصميم را لغو نمي‌كند.

در مواردي كه اجازه بهره‌برداري توسط كميسيون به شخص ثالثي داده شده است‌، مي‌توان آن مجوز را فقط به همراه شركت يا كسب و كار شخص تعيين شده از طرف كميسيون يا به همراه قسمتي از شركت يا كسب و كاري كه اختراع در آن بهره‌برداري مي‌شود، انتقال داد.

د- اجازه بهره‌برداري موضوع اين ماده، مانع انجام امور زير نيست‌:

1- انعقاد قرارداد بهره‌برداري توسط مالك اختراع‌، با رعايت مقررات اين ماده.

2- بهره‌برداري مستمر از حقوق تفويضي توسط مالك اختراع طبق مندرجات بند (الف‌) ماده (15).

3- صدور اجازه استفاده ناخواسته طبق اجزاء (1) و (2) بند (ح‌) اين ماده.

ﻫ- درخواست اجازه بهره‌برداري از كميسيون بايد همراه دليل و سندي باشد كه به‌موجب آن ثابت شود دستگاه دولتي يا شخص مجاز، از مالك اختراع درخواست بهره‌برداري كرده ولي نتوانسته است اجازه بهره‌برداري را با شرايط معقول و ظرف مدت زمان متعارف تحصيل نمايد.

رعايت مراتب اين بند، در صورت فوريت ناشي از مصالح ملي يا موارد حصول شرايط قهريه در كشور كلاً به تشخيص كميسيون لازم نخواهد بود، مشروط بر آن كه در اين قبيل موارد مالك اختراع در اولين فرصت ممكن از تصميم كميسيون مطلع شود.

و- بهره‌برداري از اختراع توسط سازمان دولتي يا اشخاص ثالثي كه توسط كميسيون تعيين شده‌اند، براي عرضه در بازار ايران است‌.

ز- اجازه كميسيون درخصوص بهره‌برداري از اختراع در زمينه فناوري نيمه‌هادي‌ها، تنها در موردي جايز است كه به منظور استفاده غيرتجاري عمومي بوده يا درموردي باشد كه وزير يا بالاترين مقام دستگاه ذي‌ربط تشخيص دهد كه نحوه استفاده از اختراع ثبت شده توسط مالك يا استفاده كننده آن غير رقابتي است‌.

ح- پروانه بهره‌برداري بدون موافقت مالك‌، در موارد زير نيز با ترتيباتي كه ذكر مي‌شود قابل صدور است‌:

1 – در صورتي كه در يك گواهينامه اختراع ادعا شده باشد كه بدون استفاده از يك اختراع ثبت شده قبلي قابل بهره‌برداري نيست و اختراع مؤخر نسبت به اختراع مقدم‌، متضمن پيشرفت مهم فني و داراي اهميت اقتصادي قابل توجه باشد، اداره مالكيت صنعتي به درخواست مالك اختراع مؤخر پروانه بهره‌برداري از اختراع مقدم را درحد ضرورت‌، بدون موافقت مالك آن‌، صادر مي‌كند.

2- در مواقعي كه طبق جزء (1) اين بند پروانه بهره‌برداري بدون موافقت مالك صادر شده باشد، اداره مالكيت صنعتي به درخواست مالك اختراع مقدم‌، پروانه بهره‌برداري از اختراع مؤخر را نيز بدون موافقت مالك آن صادر مي‌كند.

3- درصورت درخواست صدور پروانه بهره‌برداري بدون موافقت مالك طبق اجزاء (1) و (2) اين بند در تصميم مربوط به صدور هر يك از پروانه‌هاي مذكور، حدود و كاربرد پروانه و مبلغ مناسبي كه بايد به مالك اختراع ذي‌ربط پرداخت شود و شرايط پرداخت‌، تعيين مي‌شود.

4- درصورت صدور پروانه بهره‌برداري طبق جزء (1) انتقال آن فقط به همراه اختراع مؤخر و در صورت صدور پروانه بهره‌برداري طبق جزء (2) انتقال آن فقط به همراه اختراع مقدم مجاز است‌.

5- درخواست صدور پروانه بهره‌برداري بدون موافقت مالك مشروط به پرداخت هزينه مقرر مي‌باشد.

6- در صورت صدور پروانه بهره‌برداري بدون موافقت مالك، اجزاء ‌(1) و (2) اين بند و بندهاي (ب‌) تا (و) و نيز بند (ط‌) اين ماده قابل اعمال است‌.

ط- تصميمات كميسيون در محدوده بندهاي اين ماده، در دادگاه‌ عمومي تهران قابل اعتراض است‌.

ماده 18- هر ذي‌نفع مي‌تواند ابطال گواهينامه اختراعي را از دادگاه درخواست نمايد. درصورتي كه ذي‌نفع ثابت كند يكي از شرايط مندرج در مواد (1)، (2)، (4) و صدر ماده (6) و بند (ج‌) آن رعايت نشده است يا اين كه مالك اختراع‌، مخترع يا قائم مقام قانوني او نيست‌، حكم ابطال گواهينامه اختراع صادر مي‌شود.

هر گواهينامه اختراع يا ادعا يا بخشي از ادعاهاي مربوط كه باطل شده است‌، از تاريخ ثبت اختراع باطل تلقي مي‌شود. رأي نهايي دادگاه به اداره مالكيت صنعتي ابلاغ مي‌گردد و اداره مزبور آن را ثبت و پس از دريافت هزينه‌، آگهي مربوط به آن را در اولين فرصت ممكن منتشر مي‌كند.

ماده 19- چنانچه مالك اختراع بخواهد از اختراع ثبت شده استفاده ‌كند، سازمان ثبت اسناد و املاك كشور حداكثر ظرف مهلت يك هفته موضوع را به دستگاه يا دستگاه‌هاي ذي‌ربط منعكس مي‌نمايد.

دستگاه‌هاي مذكور در خصوص امكان بهره‌برداري از اختراع حداكثر ظرف مدت دو ماه اظهار نظر نموده و نتيجه را جهت صدور پروانه بهره‌برداري كتباً به سازمان ثبت اسناد و املاك اعلام مي‌نمايد.

فصل دوم: طرح‌هاي صنعتي

ماده 20- از نظر اين قانون‌، هرگونه تركيب خطوط يا رنگ‌ها و هرگونه شكل سه‌بعدي با خطوط‌، رنگ‌ها و يا بدون آن‌، به‌گونه‌اي كه تركيب يا شكل يك فرآورده صنعتي يا محصولي از صنايع دستي را تغيير دهد، طرح صنعتي است‌. در يك طرح صنعتي تنها دسترسي به يك نتيجه فني بدون تغيير ظاهري مشمول حمايت از اين قانون نمي‌باشد.

ماده 21- طرح صنعتي زماني قابل ثبت است كه جديد و يا اصيل باشد. طرح صنعتي زماني جديد است كه از طريق انتشار به‌طور محسوس و يا از طريق استفاده به هر نحو ديگر قبل از تاريخ تسليم اظهارنامه يا برحسب مورد قبل از حق تقدم اظهارنامه براي ثبت در هيچ نقطه‌اي از جهان براي عموم افشاء نشده باشد. مفاد قسمت اخير بند (ه) و بند (و) ماده (4) اين قانون درخصوص طرح‌هاي صنعتي نيز قابل اعمال است‌.

ماده 22- اظهارنامه ثبت طرح صنعتي كه به اداره مالكيت صنعتي تسليم مي‌شود، همراه نقشه‌، عكس و ساير مشخصات‌ گرافيكي‌كالا كه‌ تشكيل ‌دهنده طرح صنعتي هستند و ذكر نوع فرآورده‌هايي كه طرح صنعتي براي آن‌ها استفاده مي‌شود، خواهد بود. اگر طرح صنعتي سه بعدي باشد، اداره مالكيت صنعتي مي‌تواند نمونه واقعي يا ماكتي از آن را نيز به همراه اظهارنامه درخواست نمايد. اظهارنامه مشمول هزينه مقرر براي تسليم آن خواهد بود. اظهارنامه بايد در بردارنده مشخصات طرح باشد و در مواردي كه متقاضي همان طراح نيست‌، اظهارنامه بايد به همراه مدركي باشد كه ذي‌حق بودن متقاضي را براي ثبت طرح صنعتي ثابت نمايد.

ماده 23- مفاد مواد (5)، (9) و بند (ج‌) مواد (11) و (15) اين قانون درخصوص طرح‌هاي صنعتي نيز قابل اعمال است‌.

ماده 24- دو يا چند طرح صنعتي را مي‌توان در يك اظهارنامه قيد و تسليم نمود، مشروط بر آن‌كه مربوط به يك طبقه‌بندي بين‌المللي و يا مربوط به يك مجموعه يا تركيبي از اجزاء باشد.

ماده 25- ممكن است ضمن اظهارنامه درخواست شود كه انتشار آگهي ثبت طرح صنعتي از تاريخ تسليم اظهارنامه حداكثر تا دوازده ماه و يا اگر ادعاي حق تقدم شده است از تاريخ حق تقدم به تأخير افتد.

ماده 26- متقاضي مي‌تواند تا زماني كه اظهارنامه در جريان بررسي است‌، آن را مسترد نمايد.

ماده 27- بررسي‌، ثبت و انتشار آگهي طرح صنعتي به ترتيب زير خواهد بود:

الف- تاريخ اظهارنامه همان تاريخ تسليم آن به اداره مالكيت صنعتي است‌، مشروط بر اين كه در زمان تسليم‌، اظهارنامه حاوي كليه اطلاعاتي باشد كه شناسايي متقاضي و همچنين نمايش گرافيكي كالاي متضمن طرح صنعتي را ميسر سازد.

ب- اداره مالكيت صنعتي پس از وصول اظهارنامه‌، آن را از نظر مطابقت با مفاد ماده (22) و نيز اين‌كه طرح صنعتي مذكور، وفق مقررات مندرج در ماده (20) و بند (و) ماده (4) و مقررات مربوط مي‌باشد، بررسي مي‌كند.

ج- در صورتي كه اداره مالكيت صنعتي تشخيص دهد شرايط موضوع بند (ب‌) اين ماده رعايت شده است طرح صنعتي را ثبت و آگهي مربوط را منتشر و گواهي ثبت آن را به نام متقاضي صادر مي‌نمايد در غير اين ‌صورت اظهارنامه را مردود اعلام مي‌كند.

د- هرگاه درخواستي طبق ماده (25) ارائه شده باشد، پس از ثبت طرح صنعتي‌، نمونه طرح و مفاد اظهارنامه منتشر نمي‌شود. در اين صورت اداره مالكيت صنعتي‌، يك آگهي حاوي تأخير انتشار طرح صنعتي مذكور و اطلاعات مربوط به هويت مالك طرح ثبت شده و تاريخ تسليم اظهارنامه و مدت تأخير مورد درخواست و ساير امور ضروري را منتشر مي‌كند. پس از انقضاء مدت تأخير درخواست شده‌، اداره مالكيت صنعتي آگهي طرح صنعتي ثبت شده را منتشر خواهد كرد. رسيدگي به دعوي راجع به يك طرح صنعتي ثبت شده در مدت تأخير انتشار آگهي مشروط به آن است كه اطلاعات مندرج در دفاتر ثبت و اطلاعات مربوط به پرونده اظهارنامه به شخصي كه عليه او دعوي اقامه مي‌شود به طور كتبي ابلاغ شده باشد.

ماده 28- حقوق ناشي از ثبت طرح صنعتي‌، مدت اعتبار و تمديد آن به شرح زير است‌:

الف- بهره‌برداري از هر طرح صنعتي كه در ايران ثبت شده باشد، توسط اشخاص‌، مشروط به موافقت مالك آن است‌.

ب- بهره‌برداري از يك طرح صنعتي ثبت شده عبارت است از: ساخت‌، فروش و وارد كردن اقلام حاوي آن طرح صنعتي‌.

ج- مالك طرح صنعتي ثبت شده‌، مي‌تواند عليه شخصي كه بدون موافقت او افعال مذكور در بند (ب‌) اين ماده را انجام دهد يا مرتكب عملي شود كه عادتاً موجبات تجاوز آينده را فراهم آورد، در دادگاه اقامه دعوي نمايد.

د- مدت اعتبار طرح صنعتي پنج سال از تاريخ تسليم اظهارنامه ثبت آن خواهد بود. اين مدت را مي‌توان براي دو دوره پنج ساله متوالي ديگر پس از پرداخت هزينه مربوط تمديد نمود. پس از انقضاء هر دوره كه از پايان دوره شروع مي‌شود، يك مهلت شش ماهه براي پرداخت هزينه تمديد گرديده و همچنين جريمه تأخير در نظر گرفته خواهد شد.

ماده 29- هر ذي‌نفع مي‌تواند از دادگاه ابطال ثبت طرح صنعتي را درخواست نمايد. در اين صورت بايد ثابت كند كه يكي از شرايط مندرج در مواد (20) و (21) رعايت نشده است و يا كسي كه طرح صنعتي به نام وي ثبت شده پديدآورنده آن ‌طرح يا قائم ‌مقام قانوني او نيست‌. مفاد قسمت ‌اخير ماده (18) دراين خصوص نيز اعمال مي‌شود.

فصل سوم: علائم‌، علائم جمعي و نام‌هاي تجاري

ماده 30- علامت‌، علامت جمعي و نام تجاري عبارتند از:

الف- علامت يعني هر نشان قابل رؤيتي كه بتواند كالاها يا خدمات اشخاص حقيقي يا حقوقي را از هم متمايز سازد.

ب- علامت جمعي يعني هر نشان قابل رؤيتي كه با عنوان علامت جمعي در اظهارنامه ثبت معرفي شود و بتواند مبدأ و يا هرگونه خصوصيات ديگر مانند كيفيت كالا يا خدمات اشخاص حقيقي و حقوقي را كه از اين نشان تحت نظارت مالك علامت ثبت شده جمعي استفاده مي‌كنند متمايز سازد.

ج- نام تجارتي يعني اسم يا عنواني كه معرف و مشخص‌كننده شخص حقيقي يا حقوقي باشد.

ماده 31- حق استفاده انحصاري از يك علامت به كسي اختصاص دارد كه آن علامت را طبق مقررات اين قانون به ثبت رسانده باشد.

ماده 32- علامت درموارد زير قابل ثبت نيست‌:

الف- نتواند كالاها يا خدمات يك مؤسسه را از كالاها و خدمات مؤسسه ديگر متمايز سازد.

ب- خلاف موازين شرعي يا نظم عمومي يا اخلاق حسنه باشد.

ج- مراكز تجاري يا عمومي را به ويژه درمورد مبدأ جغرافيايي كالاها يا خدمات يا خصوصيات آن‌ها گمراه كند.

د- عين يا تقليد نشان نظامي‌، پرچم‌، يا ساير نشان‌هاي مملكتي يا نام اختصاري يا حروف اول يك نام يا نشان رسمي متعلق به كشور، سازمان‌هاي بين‌الدولي يا سازمان‌هايي كه تحت كنوانسيون‌هاي بين‌المللي تأسيس شده‌اند، بوده يا موارد مذكور يكي از اجزاء آن علامت باشد، مگر آن كه توسط مقام صلاحيتدار كشور مربوط يا سازمان ذي‌ربط اجازه استفاده از آن صادر شود.

ﻫ- عين يا به طرز گمراه‌ كننده‌اي شبيه يا ترجمه يك علامت يا نام تجاري باشد كه براي همان كالاها يا خدمات مشابه متعلق به مؤسسه ديگري در ايران معروف است‌.

و- عين يا شبيه آن قبلاً براي خدمات غيرمشابه ثبت و معروف شده باشد مشروط بر آن كه عرفاً ميان استفاده از علامت و مالك علامت معروف ارتباط وجود داشته و ثبت آن به منافع مالك علامت قبلي لطمه وارد سازد.

ز- عين علامتي باشد كه قبلاً به نام مالك ديگري ثبت شده و يا تاريخ تقاضاي ثبت آن مقدم يا داراي حق تقدم براي همان كالا و خدمات و يا براي كالا و خدماتي است كه به ‌لحاظ ارتباط و شباهت موجب فريب و گمراهي شود.

ماده 33- اظهارنامه ثبت ‌علامت به همراه نمونه علامت و فهرست كالاها يا خدماتي كه ثبت علامت براي آن‌ها درخواست شده و بر اساس طبقه‌بندي قابل اجراء يا طبقه‌بندي بين‌المللي باشد، به اداره مالكيت صنعتي تسليم مي‌شود. پرداخت هزينه‌هاي ثبت علامت بر عهده متقاضي است‌.

ماده 34- در صورتي‌كه اظهارنامه دربردارنده ادعاي حق تقدم به شرح مذكور در كنوانسيون پاريس براي حمايت از مالكيت صنعتي باشد كه توسط متقاضي يا سلف او در هر كشور عضو كنوانسيون تقاضا شده است‌، طبق مفاد ماده (9) اين قانون رفتار مي‌شود.

ماده 35- متقاضي مي‌تواند تا زماني كه اظهارنامه او هنوز ثبت نشده‌، آن را مسترد كند.

ماده 36- اداره مالكيت صنعتي‌، اظهارنامه را از لحاظ انطباق با شرايط و مقررات مندرج در اين قانون بررسي و در صورتي كه علامت را قابل ثبت بداند، اجازه انتشار آگهي مربوط به آن را صادر مي‌كند.

ماده 37- هر ذي‌نفع مي‌تواند حداكثر تا سي روز از تاريخ انتشار آگهي‌، اعتراض خود را مبني بر عدم رعايت مفاد بند (الف‌) ماده (30) و ماده (32) اين قانون به اداره مالكيت صنعتي تسليم نمايد. در اين صورت:

1- اداره مالكيت صنعتي رونوشت اعتراض‌نامه را به متقاضي ابلاغ كرده و بيست روز به او مهلت مي‌دهد تا نظر خود را اعلام كند. متقاضي درصورت تأكيد بر تقاضاي خود يادداشت متقابلي را به همراه استدلال مربوط به اداره مذكور مي‌فرستد. در غير اين‌صورت اظهارنامه وي مسترد شده تلقي خواهد شد.

2- اگر متقاضي يادداشت متقابلي بفرستد، اداره مالكيت صنعتي رونوشت آن را در اختيار معترض قرار مي‌دهد و با درنظر گرفتن نظرات طرفين و مواد اين قانون تصميم مي‌گيرد كه علامت را ثبت و يا آن را رد كند.

ماده 38- پس از انتشار آگهي اظهارنامه و تا زمان ثبت علامت‌، متقاضي از امتيازات و حقوقي برخوردار است كه درصورت ثبت برخوردار خواهد بود. با اين حال هرگاه به وسيله متقاضي ثبت درباره عملي كه پس از آگهي اظهارنامه ‌انجام شده‌، دعوايي مطرح شود و خوانده ثابت كند كه در زمان انجام عمل‌، علامت، قانوناً قابل ثبت نبوده است‌، به دفاع خوانده رسيدگي و در مورد ثبت يا عدم ثبت علامت تصميم مقتضي اتخاذ مي‌شود.

ماده 39- هرگاه اداره مالكيت صنعتي تشخيص دهد كه شرايط مندرج در اين قانون رعايت شده است علامت را ثبت كرده و آگهي مربوط به ثبت آن را منتشر و گواهينامه ثبت را به ‌نام متقاضي صادر مي‌نمايد.

ماده 40- حقوق ناشي از ثبت علامت‌، مدت اعتبار و تمديد آن به شرح زير است‌:

الف- استفاده از هر علامت كه در ايران ثبت شده باشد، توسط هر شخص غير از مالك علامت‌، مشروط به موافقت مالك آن مي‌باشد.

ب- مالك علامت ثبت شده مي‌تواند عليه هر شخصي كه بدون موافقت وي از علامت استفاده كند و يا شخصي كه مرتكب عملي شود كه عادتاً منتهي به تجاوز به حقوق ناشي از ثبت علامت گردد، در دادگاه اقامه دعوي نمايد. اين حقوق شامل موارد استفاده از علامتي مي‌شود كه شبيه علامت ثبت شده است و استفاده از آن براي كالا يا خدمات مشابه‌، موجب گمراهي عموم مي‌گردد.

ج- حقوق ناشي از ثبت علامت‌، اقدامات مربوط به كالاها و خدماتي را كه توسط مالك علامت يا با موافقت او به كشور وارد و در بازار ايران عرضه مي‌گردد، شامل نمي‌شود.

د- مدت اعتبار ثبت علامت ده سال از تاريخ تسليم اظهارنامه ثبت آن مي‌باشد. اين مدت با درخواست مالك آن براي دوره‌هاي متوالي ده ساله با پرداخت هزينه مقرر، قابل تمديد است‌. يك مهلت ارفاقي شش ماهه كه از پايان دوره شروع مي‌شود، براي پرداخت هزينه تمديد، با پرداخت جريمه تأخير، درنظر گرفته مي‌شود.

ماده 41- هر ذي‌نفع مي‌تواند از دادگاه ابطال ثبت علامت را درخواست نمايد. دراين ‌صورت بايد ثابت كند مفاد بند (الف‌) ماده (30) و ماده (32) اين قانون رعايت نشده است‌.

ابطال ثبت يك علامت از تاريخ ثبت آن مؤثر است و آگهي مربوط به آن نيز در اولين فرصت ممكن منتشر مي‌شود.

هر ذي‌نفع كه ثابت كند كه مالك علامت ثبت شده شخصاً يا به وسيله شخصي كه از طرف او مجاز بوده است‌، آن علامت را حداقل به مدت سه سال كامل از تاريخ ثبت تا يك ماه قبل از تاريخ درخواست ذي‌نفع استفاده نكرده است‌، مي‌تواند لغو آن را از دادگاه تقاضا كند. درصورتي كه ثابت شود قوه قهريه مانع استفاده از علامت شده است‌، ثبت علامت لغو نمي‌شود.

ماده 42- با رعايت اين ماده و ماده (43)، مواد (31) تا (41) اين قانون درمورد علائم جمعي نيز قابل اعمال است‌.

در اظهارنامه ثبت علامت جمعي‌، ضمن اشاره به جمعي بودن علامت‌، نسخه‌اي از ضوابط و شرايط استفاده از آن نيز ضميمه مي‌شود. مالك علامت جمعي ثبت شده‌، بايد اداره مالكيت صنعتي را از هرگونه تغيير در ضوابط و شرايط مذكور در صدر اين ماده مطلع كند.

ماده 43- علاوه بر موجبات ابطال مذكور در ماده (41)، هرگاه خواهان ثابت كند كه مالك علامت ثبت شده از آن به تنهايي و يا برخلاف ضوابط مندرج در ذيل ماده (42) از آن استفاده كرده و يا اجازه استفاده از آن را صادر مي‌كند يا به نحوي از علامت جمعي استفاده كند يا اجازه استفاده از آن را بدهد كه موجب فريب ‌مراكز تجاري يا عمومي نسبت به مبدأ و يا هرخصوصيت مشترك ديگر كالا و خدمات مربوط گردد، دادگاه علامت جمعي را باطل مي‌كند.

ماده 44- قرارداد اجازه بهره‌برداري از ثبت يا اظهارنامه ثبت علامت بايد به طور مؤثر كنترل اجازه دهنده ‌بر كيفيت و مرغوبيت كالا و ارائه خدمات توسط استفاده‌كننده را در برداشته باشد. در غير اين صورت يا درصورتي كه كنترل به طور مؤثر انجام نگيرد، قرارداد اجازه بهره‌برداري فاقد اعتبار خواهد بود.

ماده 45- ثبت علامت جمعي يا اظهارنامه آن نمي‌تواند موضوع قرارداد اجازه بهره‌برداري باشد.

ماده 46- اسم يا عنواني كه ماهيت يا طريقه استفاده از آن برخلاف موازين شرعي يا نظم عمومي يا اخلاق حسنه باشد و يا موجبات فريب مراكز تجاري يا عمومي را نسبت به ماهيت مؤسسه‌اي فراهم كند كه اسم يا عنوان معرف آن است‌، نمي‌تواند به عنوان يك نام تجارتي به كار رود.

ماده 47- با رعايت قوانين و مقررات ثبت اجباري نام‌هاي تجارتي‌، اين قبيل نام‌ها حتي بدون ثبت‌، در برابر عمل خلاف قانون اشخاص ثالث حمايت مي‌شوند.

هرگونه استفاده از نام تجارتي توسط اشخاص ثالث‌، به صورت نام تجارتي يا علامت ياعلامت جمعي‌، يا هرگونه استفاده از آن‌ها كه عرفاً باعث فريب عموم شود، غيرقانوني تلقي مي‌شود.

فصل چهارم: مقررات عمومي

ماده 48- هرگونه تغيير در مالكيت اختراع‌، ثبت طرح صنعتي يا ثبت علائم تجاري يا علامت جمعي يا حق مالكيت ناشي از تسليم اظهارنامه مربوط‌، به درخواست كتبي هر ذي‌نفع از اداره مالكيت صنعتي انجام شده و به ثبت مي‌رسد و جز درمورد تغيير مالكيت اظهارنامه‌، توسط اداره مذكور آگهي مي‌شود. تأثير اين گونه تغيير نسبت به اشخاص ثالث منوط به تسليم درخواست مذكور است‌.

تغيير در مالكيت ثبت علامت يا علامت جمعي درصورتي كه در مواردي مانند ماهيت‌، مبدأ، مراحل ساخت‌، خصوصيات يا تناسب با هدف كالاها يا خدمات سبب گمراهي يا فريب عمومي شود، معتبر نيست‌.

هرگونه تغيير در مالكيت ثبت يك علامت جمعي يا مالكيت اظهارنامه مربوط به آن منوط به موافقت قبلي رئيس سازمان ثبت اسناد و املاك كشور مي‌باشد.

ماده 49- هرگونه تغيير در مالكيت نام تجاري بايد همراه با انتقال مؤسسه يا بخشي از آن كه با نام مزبور شناخته مي‌شود، صورت پذيرد.

ماده 50- هرگونه قرارداد اجازه بهره‌برداري از اختراع و طرح‌هاي صنعتي ثبت شده‌، يا علامت ثبت شده يا اظهارنامه مربوط به آن‌ها به اداره مالكيت صنعتي تسليم مي‌شود. اداره مالكيت صنعتي‌، مفاد قرارداد را به صورت محرمانه حفظ ولي اجازه بهره‌برداري را ثبت و آگهي مي‌كند. تأثير اين گونه قراردادها نسبت به اشخاص ثالث منوط به مراعات مراتب فوق است‌.

ماده 51- در صورتي كه محل اقامت متقاضي يا مركز اصلي تجارت وي خارج از ايران باشد، وكيل قانوني او كه مقيم و شاغل در ايران است‌، مي‌تواند به نمايندگي از او اقدامات لازم را انجام دهد.

ماده 52- تصدي امور مربوط به مالكيت صنعتي و همچنين نمايندگي جمهوري اسلامي ايران در سازمان جهاني مالكيت معنوي و اتحاديه‌هاي مربوط به كنوانسيون‌هاي ذي‌ربط به عهده سازمان ثبت اسناد و املاك كشور است‌.

ثبت كليه موضوعات مالكيت صنعتي‌، اعم از اختراع‌، علامت‌، علامت جمعي‌، طرح صنعتي نيز توسط اداره مالكيت صنعتي سازمان ثبت اسناد و املاك كشور انجام مي‌شود. در مواردي كه مراجع ديگر به موجب قانون اقدام به بررسي و ثبت مي‌نمايند درصورتي از حمايت‌ها و امتيازات مذكور در اين قانون بهره‌مند مي‌شوند كه حسب مورد مالكيت يا اختراع آن‌ها در اداره مالكيت صنعتي به ثبت رسيده باشد.

ماده 53- اداره مالكيت صنعتي با استفاده از شيوه‌هاي نوين‌، دفاتر جداگانه‌اي براي ثبت اختراعات‌، طرح‌هاي صنعتي و علائم تجارتي پيش‌بيني مي‌كند. علائم جمعي در بخش ويژه‌اي در دفتر ثبت علائم‌، ثبت مي‌شود.

ماده 54- اطلاعات موجود در دفاتر ثبت قابل دسترسي همگان بوده و هر شخص مي‌تواند برابر مقررات مندرج در آئين‌نامه اجرائي‌، اطلاعات مورد نياز خود را دريافت نمايد.

ماده 55- اداره مالكيت صنعتي‌، كليه آگهي‌هاي مذكور در اين قانون را در روزنامه رسمي كشور منتشر خواهد كرد.

ماده 56- اداره مالكيت صنعتي مجاز است هرگونه اشتباه در ترجمه يا نسخه‌برداري‌، اشتباه اداري‌، اشتباه در اظهارنامه و يا اشتباه در هريك از ثبت‌هاي انجام شده طبق اين قانون يا آئين‌نامه اجرائي را تصحيح كند.

ماده 57- اداره مالكيت صنعتي پس از دريافت هرگونه درخواست كتبي مبني بر تمديد مهلت انجام هر اقدامي كه در اين قانون يا آئين‌نامه اجرائي آن پيش‌بيني شده است‌، پس از بررسي شرايط موجود مي‌تواند آن را تمديد نمايد. اين كار پس از اعلام به اشخاص ذي‌نفع طبق مقررات مذكور در آئين‌نامه انجام مي‌شود.

ماده 58- اداره مالكيت صنعتي قبل از اعمال اختيارات قانوني‌، به طرفي كه مي‌خواهد عليه او تصميم بگيرد فرصت كافي مي‌دهد تا مطالب خود را اعلام نمايد. دراين صورت هرگونه تصميم با لحاظ اعلام مذكور اتخاذ مي‌شود.

ماده 59- رسيدگي به اختلافات ناشي از اجراء اين قانون و آئين‌نامه اجرائي آن در صلاحيت شعبه يا شعب خاصي از دادگاه‌هاي عمومي تهران مي‌باشد كه حداكثر تا شش ماه بعد از تاريخ تصويب اين قانون توسط رئيس قوه قضاييه تعيين مي‌گردد.

تصميمات اداره مالكيت صنعتي توسط اشخاص ذي‌نفع قابل اعتراض است و دادخواست مربوط بايد ظرف دو ماه از تاريخ ابلاغ تصميم به ذي‌نفع و يا اطلاع او از آن‌، به دادگاه صالح تقديم گردد. تجديدنظرخواهي از آراء و نحوه رسيدگي‌، تابع مقررات آئين دادرسي دادگاه‌هاي عمومي و انقلاب در امور مدني است‌.

ماده 60- نقض حقوق مندرج در اين قانون‌، عبارت است از معناي انجام هرگونه فعاليتي در ايران كه توسط اشخاصي غير از مالك حقوق تحت حمايت اين قانون و بدون موافقت او انجام مي‌گيرد.

علاوه بر مالك حقوق تحت حمايت اين قانون‌، هرگاه ثابت شود دارنده اجازه استفاده، از مالك درخواست كرده است تا براي خواسته معيني به دادگاه دادخواست بدهد و مالك امتناع كرده يا نتوانسته آن را انجام دهد، دادگاه مي‌تواند علاوه بر صدور دستور جلوگيري از نقض حقوق يا نقض قريب‌الوقوع حقوق‌، به جبران خسارت مربوط نيز حكم صادر كند و يا تصميم ديگري جهت احقاق حق اتخاذ نمايد.

ماده 61- هر شخصي كه با علم و عمد مرتكب عملي شود كه طبق مواد (15)، (28) و (40) نقض حقوق به شمار آيد يا طبق ماده (47) عمل غيرقانوني تلقي شود، مجرم شناخته شده و علاوه بر جبران خسارت به پرداخت جزاي نقدي از ده‌ ميليون (10.000.000) ريال تا پنجاه ميليون (50.000.000) ريال يا حبس تعزيري از نود و يك روز تا شش ماه يا هر دوي آن‌ها محكوم مي‌شود.

در دعواي مدني راجع به نقض حقوق مالك اختراع در مواقعي كه اختراع‌، فرآيند دستيابي به يك فرآورده باشد، در صورت وجود شرايط زير، مسؤوليت اثبات اين كه فرآورده از طريق آن فرآيند ساخته نشده است‌، به عهده خوانده دعوي نقض حق خواهد بود. در اين صورت دادگاه در صورت ارائه اسناد و مدارك‌، منافع مشروع خوانده دعوي نقض حق را از جهت عدم افشاء اسرار توليدي و تجاري وي در نظر خواهد گرفت‌:

1- فرآورده جديد باشد.

2- احتمال قوي وجود داشته باشد كه فرآورده با استفاده از فرآيند مزبور ساخته شده و مالك حقوق ثبت شده علي‌رغم تلاش‌هاي معقول نتوانسته است فرآيندي را كه واقعاً استفاده شده‌، تعيين نمايد.

ماده 62- درصورت تعارض مفاد اين قانون با مقررات مندرج در معاهدات بين‌المللي راجع به مالكيت صنعتي كه دولت جمهوري ‌اسلامي ايران به آن‌ها پيوسته و يا مي‌پيوندد، مقررات معاهدات مذكور مقدم است‌.

ماده 63- با پيش‌بيني در قانون بودجه سالانه تا معادل پنجاه درصد (50%) از درآمد ارزي ناشي از اجراء مفاد كنوانسيون‌هاي مربوط به ثبت بين‌المللي مالكيت ‌صنعتي كه از تاريخ تصويب اين ‌قانون عايد مي‌گردد، براي ‌ارتقاء و تجهيز اداره مالكيت‌ صنعتي و ارتقاء كيفي آن در قانون بودجه سالانه اختصاص مي‌يابد.

پس از تأييد اداره مالكيت صنعتي‌، بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران مكلف است ارز مورد نياز صاحبان ايراني حقوق مالكيت صنعتي را جهت ثبت بين‌المللي اين حقوق برابر تعرفه‌هاي مذكور در كنوانسيون‌ها و مقررات بين‌المللي با نرخ رسمي تأمين نمايد.

ماده 64- آئين‌نامه اجرائي اين قانون ظرف يك سال از تاريخ تصويب‌، توسط سازمان ثبت اسناد و املاك كشور تهيه و به‌تصويب رئيس قوه قضاييه مي‌رسد. در آئين‌نامه مذكور به‌ويژه بايد تعرفه هزينه‌هاي مربوط به اظهارنامه‌هاي ثبت اختراعات و طرح‌هاي صنعتي‌، ثبت علائم و علائم جمعي و تمديد ثبت آن‌ها و جرائم تأخير در تمديد با رعايت اين قانون و مفاد كنوانسيون‌هاي مربوط كه جمهوري‌اسلامي ايران عضويت در آنها را پذيرفته است‌، تعيين شود و در صورت لزوم هر سه سال يك بار قابل تجديدنظر مي‌باشد.

ماده 65- اختراعات و علائم تجارتي كه قبلاً برابر مقررات سابق ثبت شده‌ است، معتبر بوده و مورد حمايت اين قانون قرار مي‌گيرد. در اين صورت:

الف- در مورد اختراعات بايد هزينه‌هاي سالانه مقرر دراين قانون‌، براي مدت باقيمانده پرداخت شود.

ب- علائم بايد در موعد مقرر در همان قانون تمديد شده و پس از تمديد براساس طبقه‌بندي بين‌المللي مجدداً طبقه‌بندي شود.

ماده 66- از تاريخ لازم‌الاجراء شدن اين قانون، قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب 01/04/1310و اصلاحات بعدي آن و آئين‌نامه‌هاي مربوط به آن ملغي مي‌شود.

بخش اول: كليات

ماده ۱- اصطلاحات به كار برده شده در اين آئين‌نامه داراي معاني زير مي‌باشند:

1- قانون: منظور قانون ثبت اختراعات، طرح‌هاي صنعتي و علائم تجاري است كه در تاريخ 7/8/1386 طبق اصل 85 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران به تصويب كميسيون قضايي و حقوقي مجلس شوراي اسلامي رسيده و اجراء آزمايشي آن به مدت 5 سال در تاريخ 3/11/1387 مورد موافقت مجلس قرار گرفته است.

2- آئين‌نامه: منظور آئين‌نامه اجرايي حاضر موضوع ماده 64 قانون مي‌باشد.

3- سازمان: منظور، سازمان ثبت اسناد و املاك كشور است.

4- مرجع ثبت: منظور اداره كل مالكيت صنعتي سازمان ثبت اسناد املاك كشور است.

5- دفتر بين‌المللي: منظور دفتر بين‌المللي سازمان جهاني مالكيت معنوي است.

6- طبقه‌بندي بين‌المللي: منظور طبقه‌بندي‌هاي مرسوم بين‌المللي، برحسب مورد، به منظور ثبت اختراعات، طرح‌هاي صنعتي، و علائم تجاري، براساس جديدترين ويرايش آن‌ها است.

7- كنوانسيون پاريس: منظور كنوانسيون پاريس براي حمايت مالكيت صنعتي مورخ 1261 هجري شمسي (1883 ميلادي با اصلاحات بعدي) است كه در تاريخ 14/12/1337 به تصويب مجلس شوراي ملي رسيده و در تاريخ 17/8/1377 نيز مجلس شوراي اسلامي اصطلاحات بعدي آن را پذيرفته است.

8- معاهده همكاري در ثبت اختراعات: منظور معاهده همكاري در ثبت اختراعات مورخ 1349هجري شمسي (1970 ميلادي با اصلاحات بعدي) است كه در تاريخ 24/7/1386 به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيده است.

9ـ آيين‌نامه معاهده همكاري در ثبت اختراعات: منظور آيين‌نامه معاهده همكاري در ثبت اختراعات قابل اجرا از سال 1381 هجري شمسي (2002ميلادي) مي‌باشد.

10- موافقت‌نامه مادريد: منظور موافقت‌نامه مادريد راجع به ثبت بين‌المللي علائم مورخ 1270 هجري شمسي (1891 ميلادي با اصلاحات بعدي) است كه در تاريخ 28/5/1382 به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيده است.

11- پروتكل مادريد: منظور پروتكل مربوط به موافقت‌نامه مادريد راجع به ثبت بين‌المللي علائم مورخ 1368 هجري‌شمسي (1989 ميلادي) است كه در تاريخ 28/5/1382 به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيده است.

12- آئين‌نامه مشترك: منظور آئين‌نامه مشترك موافقت‌نامه مادريد راجع به ثبت بين‌المللي علائم و پروتكل مربوط به موافقت‌نامه مذكور قابل اجرا از سال 1379هجري شمسي (2000 ميلادي) مي‌باشد كه در تاريخ 28/5/1382 به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيده است.

13- ثبت بين‌المللي: منظور ثبت اختراع، طرح صنعتي و علامت تجاري از طريق دفتر بين‌المللي سازمان جهاني مالكيت معنوي است.

بخش دوم: ثبت اختراعات

فصل اول: تسلیم اظهارنامه

ماده ۲- ثبت اختراع مستلزم تسليم اظهارنامه به مرجع ثبت است.

ماده ۳- اظهارنامه ثبت اختراع بايد در سه نسخه و در فرم مخصوص (الف- 1) و به زبان فارسي تنظيم شده و پس از ذكر تاريخ، توسط متقاضي يا نماينده قانوني وي امضاء شود.

تبصره- در صورتي كه اسناد ضميمه اظهارنامه و ساير اسناد مربوط، به زبان ديگري غير از فارسي باشد، ارائه اصل مدارك مورد نياز همراه با ترجمه عادي كامل آن‌ها الزامي است. مع‌ذلك اگر ترجمه كامل اين مدارك براي متقاضي ميسر نباشد، مي‌تواند خلاصه آن‌ها را به فارسي ضميمه نمايد. مرجع ثبت در صورت لزوم مي‌تواند در جريان بررسي اظهارنامه، ترجمه رسمي مدارك مذكور را مطالبه كند. چنانچه اصطلاحات فناوري و علمي به كار رفته در اسناد مذكور، معادل فارسي نداشته باشند، ذكر همان اصطلاحات كفايت مي‌كند.

ماده ۴- متقاضي بايد اظهارنامه ثبت اختراع را به صورت حضوري يا با پست سفارشي و يا در چارچوب ماده 167 اين آيين‌نامه به مرجع ثبت تسليم نمايد. تاريخ وصول اظهارنامه يا تاريخ داده پيام، تاريخ اظهارنامه تلقي مي‌گردد.

ماده ۵- اظهارنامه ثبت اختراع بايد حاوي نكات زير باشد:

1ـ اسم، شماره ملي، نشاني، كدپستي، تابعيت و سمت متقاضي و در صورتي كه متقاضي شخص حقوقي است ذكر نام، نوع فعاليت، اقامتگاه، محل و شماره ثبت، تابعيت، مركز اصلي و عنداللزوم هرگونه شناسه ديگر آن الزامي است؛

2- اسم، شماره ملي، نشاني و كدپستي نماينده قانوني متقاضي، در صورت وجود؛

3- اسم، اقامتگاه و كدپستي شخص يا اشخاصي كه صلاحيت دريافت ابلاغ‌ها در ايران را دارند، در صورتي كه متقاضي مقيم ايران نباشد؛

4- اسم، نشاني و شغل مخترع، در صورتي كه متقاضي شخص مخترع نباشد؛

5- عنوان اختراع به نحوي كه اختراع ادعايي را مشخص سازد و مشتمل بر كلماتي مثل « بهتر» و غيره نبوده و ترجيحاً بين سه تا 10 كلمه باشد؛

6- تاريخ، محل و شماره اظهارنامه يا گواهي‌نامه اختراع در خارج، در صورت درخواست حق تقدم؛

7- اطلاعات مربوط به اظهارنامه اصلي در صورت تكميلي بودن اختراع؛

8- تعداد صفحات توصيف، ادعاها، خلاصه توصيف اختراع و نقشه‌ها؛

9- تعيين طبقه اختراع براساس طبقه‌بندي بين‌المللي اختراعات؛

10- تعيين ضمائم.

تبصره ۱- در صورت تسليم اظهارنامه و ساير اسناد مربوط توسط اشخاص حقوقي، امضاء آن‌ها از طرف اشخاص مجاز، ضروري است.

تبصره ۲- اسم و نشاني متقاضي مقيم خارج از كشور، علاوه بر فارسي بايد به حروف لاتين باشد و با همان حروف نيز ثبت و آگهي شود.

ماده ۶- مدارك زير بايد ضميمه اظهارنامه شود:

1- توصيف اختراع؛

2- ادعا يا ادعاهاي اختراع؛

3- خلاصه‌اي از توصيف اختراع؛

4- نقشه يا نقشه‌ها، در صورت لزوم؛

5- مدارك مثبت هويت متقاضي و مخترع؛

6- درخواست كتبي مبني بر عدم ذكر اسم مخترع، چنانچه مخترع نخواهد اسم وي ذكر شود؛

7- مدارك مربوط به حق تقدم كه بايد همزمان با تسليم اظهارنامه يا حداكثر ظرف 15 روز از آن تاريخ تسليم شود؛

8- رسيد مربوط به پرداخت هزينه‌هاي قانوني؛

9- مدارك نمايندگي، در صورتي كه تقاضا توسط نماينده قانوني به عمل آيد.

تبصره ۱- چنانچه اظهارنامه در زمان تقاضا فاقد شرايط مقرر در ماده 11 قانون باشد، مرجع ثبت از متقاضي دعوت خواهد كرد تا از تاريخ ابلاغ ظرف 30 روز اصلاحات لازم را انجام دهد و تاريخ تقاضا همان تاريخ دريافت اصلاحات مذكور خواهد بود. اگر در مهلت تعيين شده اصلاح صورت نگيرد، اظهارنامه كان‌لم‌يكن تلقي خواهد شد. اين مهلت براي اشخاص مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

تبصره ۲- اگر در اظهارنامه به نقشه‌هايي اشاره شود كه در آن درج يا ضميمه نشده است مرجع ثبت از متقاضي دعوت مي‌كند تا نقشه‌ها را ظرف 30 روز ارائه دهد. در صورت ارائه، تاريخ دريافت نقشه‌ها، تاريخ تقاضا تلقي خواهد شد. در غير اين صورت، مرجع ثبت تاريخ تقاضا را همان تاريخ دريافت اظهارنامه قيد نموده و اشاره به نقشه‌ها را كان لم يكن تلقي خواهد كرد. اين مهلت براي اشخاص مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

ماده ۷- هر صفحه از توصيف، ادعا، خلاصه توصيف و نقشه اختراع بايد توسط متقاضي يا نماينده قانوني او امضاء گردد.

ماده ۸- اظهارنامه بايد فقط به يك اختراع يا به دسته‌اي از اختراعات مرتبط كه يك اختراع كلي را تشكيل مي‌دهند مربوط باشد. در غير اين صورت، متقاضي مي‌تواند اظهارنامه مربوط به اختراع خود را به دو يا چند اظهارنامه مجزا و مستقل تقسيم نمايد.

ماده ۹- اظهارنامه تقسيمي بايد داراي الزامات اظهارنامه اصلي بوده و در تسليم آن نكات زير رعايت گردد:

1- شماره و تاريخ اظهارنامه اوليه؛

2- در صورت درخواست حق تقدم از سوي متقاضي، ذكر شماره و تاريخ اظهارنامه نخستين، همراه با محل حق تقدم؛

3- اصلاح توصيف، ادعا، نقشه و خلاصه توصيف مذكور در اظهارنامه اصلي؛

4ـ مدارك مربوط به پرداخت هزينه اظهارنامه‌هاي تقسيمي.

تبصره- در صورت ادعاي حق تقدم‌هاي متعدد براي اظهارنامه اصلي، متقاضي اظهارنامه تقسيمي مي‌تواند از حق تقدم يا حق تقدم‌هايي كه از نظر موضوعي مرتبط با آن اظهارنامه تقسيمي باشد، استفاده كند.

ماده ۱۰- توصيف اختراع بايد صريح و همراه با جزئيات كامل و مشتمل بر نكات زير باشد:

1- عنوان اختراع به گونه‌اي كه در اظهارنامه ذكر گرديده است؛

2- زمينه فني اختراع مربوط؛

3- مشكل فني و بيان اهداف اختراع؛

4- شرح وضعيت دانش پيشين و سابقه پيشرفتهايي كه در رابطه با اختراع ادعايي وجود دارد، به نحوي كه براي درك و بررسي جديد بودن اختراع كفايت كند؛

5- ارائه راه‌حل براي مشكل فني موجود، همراه با شرح دقيق و كافي و يكپارچه اختراع؛

6- توضيح اشكال، نقشه‌ها، نمودارها در صورت وجود، به‌نحوي كه يك متخصص در آن زمينه بتواند اختراع را درك و ارتباط اجزاي آن را دريابد. ارجاع به شماره‌هايي كه براي بيان ويژگي‌هاي اختراع در نقشه آمده است الزامي است؛

7- بيان واضح و دقيق مزاياي اختراع ادعايي نسبت به اختراعات پيشين، به نحوي كه ويژگي جديد بودن اختراع و تاثير فني آن را روشن سازد؛

8- توضيح حداقل يك روش اجرايي براي به‌كارگيري اختراع؛

9- ذكر صريح كاربرد صنعتي اختراع در صورتي كه ماهيت اختراع گوياي اين امر نباشد.

ماده ۱۱- ادعاي اختراع بايد عناصر اختراعي را كه حمايت از آن درخواست شده است، درچارچوب مشخصه‌هاي فني تعيين كند. هر اختراع مي‌تواند مشتمل بر يك يا چند ادعا باشد. ادعا يا ادعاها بايد صريح و منجّز بوده و داراي شرايط زير باشند:

1- معقول بودن تعداد آن‌ها با توجه به ماهيت اختراع و شماره‌گذاري ترتيبي آن‌ها در صورت تعدّد؛

2- از اطلاعات افشاء شده در توصيف اختراع فراتر نرود و به طور كامل در توصيف اثبات و مدلل شده باشد؛

3- ويژگي‌هاي فني قابل حمايت را با استفاده از جملات مثبت، بيان نمايد؛

4- جز در موارد غيرقابل اجتناب، از ارجاع به نقشه‌ها يا توصيف امتناع گردد و تا حد ممكن از به كار بردن عباراتي مانند « همان‌طور كه در توصيف آمد» يا « همان‌طور كه در نقشه‌ها نشان داده شده» خودداري شود؛

5- در صورتي كه براي فهم ادعا ارجاع به نقشه ضرورت داشته باشد، پس از بيان ادعا، شماره صفحه نقشه و علامت مشخص كننده آن در داخل پرانتز ذكر گردد؛

6- مشتمل بر شيوه اجرا و مزاياي اختراع نباشد.

ماده ۱۲- ادعا يا ادعاها ممكن است ناظر بر فرآورده‌، فرايند، فرايند دستيابي به يك فرآورده و يا تركيبي از فرايند و فرآورده باشد، مشروط بر اينكه راجع به يك مفهوم اختراعي باشد.

ماده ۱۳- خلاصه توصيف اختراع بايد مستقيماً زمينه فني‌اي كه اختراع به آن تعلق دارد را تعيين كند تا در جستجوي سوابق اختراع ادعايي مورد استفاده قرار گيرد. در خلاصه اختراع نكات زير بايد در نظر گرفته شود:

1- با عنوان اختراع شروع شود و مشتمل بر 70 تا 200 كلمه باشد؛

2- مشكل فني، اساس راه حل ارائه شده براي آن و كاربرد يا كاربردهاي اصلي اختراع را اجمالاً روشن نمايد؛

3- در صورت لزوم، مشتمل بر فرمول‌هاي شيميايي يا معادلات رياضي باشد تا براساس آن‌ها ويژگي‌هاي اختراع به بهترين شكل بيان شود؛

4- در صورتي كه براي توضيح اختراع ارجاع به نقشه ضرورت داشته باشد، پس از توضيح خلاصه هر قسمت بايد نشانه‌هاي ارجاع دهنده به هريك از نقشه‌ها در داخل پرانتز ذكر گردد؛

5- عدم بيان ارزش و مزاياي اختراع.

ماده ۱۴- خلاصه توصيف فقط براي بيان اطلاعات اختراع به كار مي‌رود و نمي‌تواند مبناي تفسير براي تعيين حدود ادعا باشد.

ماده ۱۵- چنانچه نقشه‌ها، نمودارها، و جداول، بخشي از ضميمه اظهارنامه اختراع باشند در ترسيم آن‌ها بايد نكات زير رعايت شوند:

1- در يك روي صفحه كاغذ بادوام و در قطع 4A، با خطوط پررنگ و يكدست مشكي و غيررنگي كشيده شده و ترجيحاً در رسم آن‌ها از ابزارهاي فني نقشه‌كشي استفاده شود و حداكثر حاشيه اوراق به ترتيب از بالا 5/2 سانتي‌متر از چپ 5/1 سانتي‌متر، از راست 5/2 سانتي‌متر و از پايين 1 سانتي‌متر باشد؛

2- وضوح و شفافيت نقشه‌ها به‌نحوي باشد كه امكان تكثير يا تصوير‌برداري آن ميسر شود؛

3- تمام عناصر نقشه يا نمودار داراي مقياس يكسان باشد مگر آنكه براي فهم اختراع، برجسته نمودن بخش خاصي از نقشه و يا نمودار ضروري باشد؛

4- تا حد امكان به صورت عمودي در صفحه قرار گيرد؛

5- اعداد، حروف و نشانه‌ها به طور روشن ذكر شده و خوانا باشند؛

6- شامل نشانه‌هايي باشد كه در توصيف بتوان به آن‌ها ارجاع داد؛

7- صفحات بايد به ترتيب شماره‌گذاري ‌شده و ترجيحاً نشان‌دهنده شماره آن صفحه از كل صفحات باشد؛

8- هيچ توضيحي نبايد روي نقشه‌ها وجود داشته باشد مگر در مورد جداول و نمودارها؛

9- در صورتي كه هريك از نقشه‌ها، نمودارها و جداول در بيش از يك صفحه باشد، كل صفحات بايد بدون حذف بخشي از آن‌ها‌، شامل نشانه‌هايي مستقل از شماره صفحات باشد به‌نحوي كه ارتباط و تماميت قسمت‌ها را با يكديگر روشن سازد.

ماده ۱۶- در صورتي كه در اظهارنامه، توصيف، خلاصه توصيف، ادعا يا ادعاها و نقشه‌ها، به واحدهاي اندازه‌گيري وزن و حرارت، انرژي، نور، صدا، مغناطيس، و از اين قبيل امور اشاره شده باشد، از قواعد متعارف بايد استفاده شود.

ماده 17- ساير ضمائم اظهارنامه، به جز نقشه، نمودار و جدول، بايد روي كاغذ داراي قطع 4A درج و نكات ذيل در مورد آن‌ها مراعات گردد:

1- متن آن‌ها به صورت تايپ شده ارائه گردد و فاصله بين سطور بيش از 5/1 سانتي‌متر نباشد؛

2- فرمول‌هاي شيميايي و رياضي ممكن است به صورت دستي نوشته شوند؛

3- صفحات بايد داراي حاشيه 3 سانتي متري در بالا و سمت راست و 2 سانتي‌متري از پايين و سمت چپ باشند؛

4- شماره‌گذاري صفحات، بايد به عدد فارسي و به نحوي باشد كه شروع قسمت توصيف اختراع با شماره يك آغاز و به ترتيب تا پايان ادعاها و خلاصه اختراع شماره گذاري شود چنانچه اظهارنامه همراه با نقشه، نمودار و جدول باشد ابتداي آن‌ها بايد با شماره‌هاي جديد از يك شماره‌گذاري شوند؛

5- اوراق نبايد تا خورده و پاره شده باشند و فقط يك روي كاغذ نوشته مي‌شود.

ماده ۱۸- در صورتي كه متقاضي طبق ماده 9 قانون، درخواست حق تقدم كرده باشد، هنگام تقاضاي ثبت اختراع بايد درخواست خود را وفق فرم مخصوص و به همراه مداركي كه حاكي از اين حق باشد به مرجع ثبت تسليم نمايد. اين درخواست بايد مشتمل بر نكات زير باشد:

1- تاريخ و شماره اظهارنامه اصلي؛

2- طبقه‌بندي بين‌المللي مرتبط با اظهارنامه اصلي؛

3ـ كشور يا كشورهايي كه اظهارنامه اصلي در آنجا تسليم‌شده است و چنانچه اظهارنامه منطقه‌اي يا بين‌المللي مبناي حق تقدم باشد، ذكر ماخذ آن.

ماده ۱۹- در صورتي كه متقاضي مدعي دو يا چند اظهارنامه پيشين باشد، مدت حق تقدم از زمان مقدم‌ترين آن‌ها محاسبه مي‌گردد.

ماده ۲۰- مدت زمان حق تقدم در ثبت اختراع، 12 ماه از تاريخ تسليم اظهارنامه اصلي خواهد بود. در اين مورد روز تسليم جزء مدت محسوب نخواهد شد و اگر آخرين روز مصادف با روز تعطيل باشد، اين مدت تا آخرين ساعت اولين روز اداري بعد از روز تعطيل، محاسبه خواهد شد.

فصل دوم: انتقال، اصلاح، استرداد و ثبت اظهارنامه

ماده ۲۱- انتقال حق مالكيت ناشي از تسليم اظهارنامه يا اعطاء هرگونه اجازه بهره‌برداري از آن بايد حسب مورد به درخواست كتبي منتقل‌اليه يا مالك اختراع به مرجع ثبت اعلام و در پرونده مربوط درج گردد. اعمال اين تغيير منوط به پرداخت هزينه مربوط خواهد بود.

ماده ۲۲- چنانچه متقاضي بخواهد اصلاحاتي را در مورد توصيف، خلاصه توصيف اختراع يا نقشه‌ها انجام دهد بايد صفحاتي از ضمائم كه اين اصلاحات مربوط به آن‌ها است را دوباره تايپ كند، به نحوي كه كل آن‌ها يك سند يكپارچه را تشكيل دهد.

اضافه كردن بين خطوط، چسباندن، حاشيه نويسي، يا اصلاح به صورت زيرنويس و اقداماتي از اين قبيل ممنوع است.

ماده ۲۳- متقاضي مي‌تواند تا قبل از ثبت اختراع، اظهارنامه خود را اصلاح كند، مشروط بر اينكه از حدود اظهارنامه نخست تجاوز ننمايد. درخواست اصلاح با پرداخت هزينه مقرر در جدول هزينه‌ها انجام مي‌پذيرد.

ماده ۲۴- اظهارنامه اختراع ممكن است با درخواست كتبي متقاضي مسترد گردد. در صورت تعدد متقاضيان، اين درخواست بايد به امضاي همه آن‌ها رسيده و متضمن عنوان اختراع، شماره و تاريخ اظهارنامه باشد. در صورت استرداد اظهارنامه، هزينه‌هاي پرداختي مسترد نخواهد شد.

تبصره- در صورتي كه اظهارنامه مسترد شده مبناي اظهارنامه‌هاي تقسيم شده ديگري قرار گرفته باشد، اظهارنامه‌هاي بعدي هم مسترد شده تلقي مي‌گردد.

ماده ۲۵- توسعه يا بهبود يك اختراع مي‌تواند موضوع اظهارنامه تكميلي نيز قرار گيرد، مشروط بر اينكه مكمل و مبين همان اختراعي باشد كه در اظهارنامه اصلي ادعا شده است. در اين صورت:

1- شماره و تاريخ اظهارنامه اصلي در اظهارنامه تكميلي ذكر مي‌گردد؛

2- تكميلي بودن اختراع در قسمت توصيف بعد از عنوان درج مي‌شود؛

3- اعطاي گواهي‌نامه اختراع به اظهارنامه تكميلي مشروط به اعطاي گواهي‌نامه اختراع به اظهارنامه اصلي است؛

4- در صورت ثبت اختراع اصلي، آگهي ثبت اختراع تكميلي متضمن شماره و تاريخ ثبت اظهارنامه اصلي است.

تبصره ۱- در صورت رد اظهارنامه تكميلي در مهلتي كه براي اعتراض به رد وجود دارد، متقاضي مي‌تواند اظهارنامه خود را به طور مستقل ارائه دهد، مشروط بر آنكه مفهوم اختراعي آن با اظهارنامه اصلي يكسان نباشد در اين صورت، شماره‌اي جديد به اظهارنامه مستقل داده مي‌شود و از همان تاريخ اظهارنامه تكميلي حق تقدم خواهد داشت.

تبصره ۲- صدور گواهي‌نامه اختراع تكميلي تابع همان مقرراتي خواهد بود كه براي گواهي‌نامه اصلي تعيين شده است ولي مدت اعتبار گواهي‌نامه تكميلي نمي‌تواند از مدت اعتبار گواهي‌نامه اصلي تجاوز نمايد.

ماده ۲۶- استفاده از مهلت ارفاقي مقرر در بند هـ ماده 4 قانون از جمله ناظر بر موارد زير است:

1- افشاء به دليل يا در نتيجه سوء استفاده اشخاص ثالث يا ذي‌حق قبلي متقاضي انجام شده باشد؛

2- افشاء در نتيجه شركت در يك نمايشگاه رسمي باشد كه در اين فرض متقاضي بايد گواهي شركت در اين نمايشگاه را كه به تاييد مسئولان ذي‌ربط رسيده همراه با درج اين مطلب كه اختراع فقط در نمايشگاه مذكور به نمايش گذاشته شده است، ظرف 30 روز از تاريخ تسليم اظهارنامه به مرجع ثبت تسليم نمايد.

تبصره- منظور از نمايشگاه رسمي نمايشگاهي است كه توسط دولت يا ادارات ذي‌صلاح داخلي تشكيل مي‌شود و يا توسط دولت يا اشخاص ذي‌صلاح در يك كشور عضو كنوانسيون پاريس و در سطح بين‌المللي برگزار مي‌گردد. در فرض اخير گواهي مسوولان ذي‌ربط نمايشگاه رسمي بايد به تاييد نمايندگي‌هاي جمهوري اسلامي ايران رسيده باشد.

ماده ۲۷- مرجـع ثبـت پس از دريافت اظـهارنامه و ضمايـم مربـوط و احراز شرايط مقرر در ماده 11 قانون، آن را در دفتر ثبت وارد و بر روي هريك از نسخ اظهارنامه، تاريخ دريافت اظهارنامه و شماره آن را قيد نموده و نسخه دوم آن را همراه با ضمائم، كه داراي همان مشخصات نسخه اصلي است، بعد از امضاء و مهر و قيد تاريخ (ساعت، روز، ماه، سال) وصول آن با تمام حروف، به عنوان رسيد به متقاضي مسترد خواهد كرد.

تبصره- در خصوص اظهارنامه‌هايي كه با پست سفارشي ارسال مي‌شوند، در صورت ثبت اظهارنامه‌ها، نسخه دوم آن‌ها همراه با ضمائم توسط و به هزينه مرجع ثبـت با پست سفارشي به عنوان رسيد به متقاضيان مسترد خواهـد شد. در صـورت عـدم ثبت نـيز مراتب به همين ترتيب به اطـلاع متقاضيـان خواهـد رسيد. پاسـخ اظهارنامه‌هاي واصله در چارچوب ماده 167 اين آيين‌نامه به صورت الكترونيكي خواهد بود.

فصل سوم: بررسی اظهارنامه و ثبت اختراع

ماده ۲۸- مرجع ثبت پس از دريافت اظهارنامه و ضمائم مربوطه آن ظرف 4 ماه ضمن انطباق با شرايط شکلي مندرج در قانون و اين آيين نامه بررسي مقدماتي مي‌نمايد. پس از بررسي مقدماتي و احراز شرايط شکلي اختراع، مرجع مذکور موظف است يک نسخه از اظهارنامه را به همراه مدارک و مستندات مربوط به مرجع ذيصلاح جهت احراز ماهوي اختراع ادعايي ارسال نمايد. مرجع ياد شده ضمن حفظ محرمانگي اختراع، حداکثر ظرف 5 ماه اظهارنامه را از نظر انطباق با شرايط ماهوي اختراع مقرر در قانون و اين آيين نامه بررسي و نتيجه را به صورت مستند به مرجع ثبت اعلام مي‌نمايد. مرجع ثبت بمحض وصول پاسخ حسب مورد تصميم مقتضي اتخاذ خواهد نمود.

تبصره ۱- چنانچه مرجع بررسي ماهوي ظرف مهلت مقرره پاسخ ندهد، مرجع ثبت، اظهارنامه متقاضي را ظرف مدت سه ماه بنحو مقتضي بررسي و تصميم لازم اتخاذ مي‌نمايد. در صورت ضرورت مرجع بررسي ماهوي مي‌تواند توضيحات تکميلي متقاضي را اخذ نمايد.

تبصره ۲- سازمان ثبت مکلف است با بهره گيري از توانمندي‌هاي داخلي و بين المللي نسبت به ظرفيت سازي درون سازماني و برون سازماني و آموزش تخصصي کارشناسان مربوط و ايجاد رويه واحد، اقدام لازم را معمول دارد.

تبصره ۳- سازمان ثبت مکلف است با استفاده از ظرفيت‌ها و امکانات داخلي و بين المللي نسبت به ايجاد و راه اندازي پايگاه اطلاعات اختراعات اقدام و آن را جهت تسهيل بررسي ماهوي در اختيار مرجع ذيصلاح مرتبط قرار دهد.

تبصره ۴- متقاضي مکلف است هزينه بررسي ماهوي اختراعات را ظرف مدت 30 روز به شرح مقرر در جدول هزينه‌ها به مرجع بررسي ماهوي پرداخت و رسيد آن را به مرجع ثبت تسليم نمايد. در صورت عدم پرداخت هزينه در موعد مقرر، اظهارنامه کان لم يکن تلقي مي‌گردد.

تبصره ۵- کسب نظر از مراجع ذيصلاح براساس قرارداد با آنها صورت مي‌گيرد.

ماده ۲۹- چنانچه پس از بررسي اظهارنامه و ضمائم آن، انجام اصلاحات يا تكميل اظهارنامه و ضمائم آن ضرورت داشته باشد، مرجع ثبت با تعيين مواردي كه نياز به اصلاح يا تكميل دارند كتباً از متقاضي مي‌خواهد تا ظرف 30 روز از تاريخ ابلاغ نسبت به انجام اصلاحات يا تكميل مدارك اقدام نمايد. در غير اين صورت اظهارنامه كان لم يكن تلقي خواهد شد. مهلت تعيين‌شده در اين ماده براي اشخاص مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

ماده ۳۰- تصميم مرجع ثبت مبني بر اعطاي گواهي‌نامه اختراع كتباً به متقاضي اعلام شده و متقاضي بايد ظرف مدت 30 روز پس از اعلام جهت پرداخت هزينه‌هاي مربوط به ثبت اختراع و انتشار آگهي موضوع ماده 32 اين آيين‌نامه اقدام نمايد. در صورت عدم پرداخت هزينه‌ها درمهلت مقرر فوق، اظهارنامه كان لم يكن تلقي مي‌گردد. اين مهلت براي متقاضيان مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

ماده ۳۱- اختراع با قيد مراتب زير طبق فرم (الف ـ2) در دفتر ثبت اختراع ثبت مي‌شود:

1- شماره وتاريخ اظهارنامه با قيد ساعت و روز و ماه و سال؛

2- شماره و تاريخ ثبت اختراع؛

3ـ اسم و نشاني و تابعيت مالك اختراع؛

4ـ اسم و نشاني و تابعيت مخترع در صورتي كه متقاضي شخص مخترع نيست مگر اينكه مخترع كتباً تقاضا نموده باشد كه نامش در گواهي‌نامه اختراع ذكر نشود؛

5- اسم و نشاني نماينده قانوني مخترع، اگر ثبت اختراع توسط وي تقاضا شده باشد؛

6- عنوان اختراع؛

7- طبقه‌بندي بين‌المللي اختراع با ذكر زمينه علمي‌اي كه اختراع در آن طبقه قرار مي‌گيرد؛

8- در صورت ادعاي حق تقدم و پذيرش آن، تاريخ، شماره و محل تسليم اظهارنامه مقدم؛

9- مدت حمايت.

تبصره ۱- در دفتر ثبت اختراع، براي هر اختراع دو صفحه اختصاص مي‌يابد و هر تغيير و اصلاح و همچنين نقل و انتقالاتي كه جزئاً يا كلاً نسبت به موضوع اختراع صورت مي‌گيرد، در صفحات مزبور قيد مي‌گردد.

تبصره ۲- درج مراتب فوق پس از تكميل بايد به امضاء مالك اختراع يا نماينده قانوني وي و همچنين رئيس اداره ثبت اختراعات برسد.

ماده ۳۲- پس از ثبت اختراع، آگهي مربوط به ثبت، ظرف 30 روز با قيد مراتب مذكور در ماده 31 اين آيين‌نامه در روزنامه رسمي منتشر مي‌گردد. آگهي مزبور به امضاء رئيس اداره ثبت اختراعات رسيده و براي انتشار تسليم روزنامه رسمي مي‌شود.

ماده ۳۳- پس از انتشار آگهي ثبت اختراع و تحويل نسخه منتشر شده يا منعكس درسايت روزنامه رسمي به مرجع ثبت، گواهي‌نامه اختراع صادر و به متقاضي يا نماينده قانوني وي تسليم خواهد شد. گواهي‌نامه اختراع بايستي با استفاده از فناوري روز تهيه و مشتمل بر نسخه‌اي از توصيف- ادعا- خلاصه توصيف و نقشه بوده و منگنه و مهر شده و به امضاء رئيس اداره ثبت اختراعات برسد. گواهي‌نامه اختراع طبق فرم (الف- 3) بايد حاوي نكات زير باشد:

1- شماره وتاريخ اظهارنامه؛

2- شماره و تاريخ ثبت اختراع؛

3- اسم، نشاني و تابعيت دارنده اختراع؛

4- اسم، نشاني و تابعيت مخترع، مگر اينكه مخترع كتباً از مرجع ثبت درخواست عدم ذكر نام خود را نمايد؛

5- عنوان اختراع؛

6- طبقه‌بندي بين‌المللي اختراع؛

7- ذكر تاريخ، شماره و محل تسليم اظهارنامه مقدم، درصورت ادعاي حق تقدم و پذيرش آن؛

8- مدت حمايت.

ماده ۳۴- در صورت تعدد متقاضي ثبت اختراع، به درخواست آن‌ها، ميزان سهم هريك در گواهي‌نامه اختراع به تفكيك قيد خواهد شد. در غير اين صورت، حقوق ناشي از اختراع بالسويه خواهد بود.

ماده ۳۵- در صورت تقاضاي مالك اختراع ثبت شده براي صدور پروانه بهره‌برداري، مرجع ثبت حداكثر ظرف يك هفته از تاريخ تقاضا مراتب را به انضمام سوابق اختراع به دستگاه يا دستگاه‌هايي كه مرتبط با موضوع اختراع تشخيص مي‌دهد، منعكس و پس از اخذ نظرات آن‌ها نسبت به صدور پروانه مذكور اقدام خواهد كرد. چنانچه مراجع يادشده ظرف مهلت مقرر در ماده 19 قانون پاسخ ندهنديا پاسخ منفي دهند، مرجع ثبت تكليفي براي صدور مجوز بهره‌برداري ندارد.

تبصره- درصورتي كه اخذ نظرات مراجع ذي‌ربط قانوناً مستلزم پرداخت هزينه باشد، تاديه اين هزينه به عهده متقاضي پروانه بهره‌برداري است.

فصل چهارم: صدور پروانه اجباری بهره‌برداری

ماده ۳۶- درخواست صدور پروانه اجباري بهره‌برداري اختراع بايد از جانب وزير يا بالاترين مقام دستگاه دولتي يا اشخاص مجاز از سوي آن‌ها، تسليم دبيرخانه كميسيون گردد. اين درخواست بايد همراه دليل و مدركي باشد كه به موجب آن ثابت شود، دستگاه دولتي يا شخص مجاز از طرف او، از مالك درخواست بهره‌برداري كرده ولي نتوانسته اجازه بهر‌ه‌برداري را با شرايط معقول و ظرف مدت زمان متعارف تحصيل نمايد. رعايت مراتب فوق، در صورت فوريت ناشي از مصالح ملي در كشور به تشخيص كميسيون موضوع ماده 17 قانون لازم نخواهد بود و تصميم كميسيون در اين خصوص بلافاصله به اجرا درمي‌آيد، مشروط بر آنكه در اين قبيل موارد مالك اختراع در اولين فرصت ممكن از تصميم كميسيون مطلع شود.

ماده ۳۷- دبيرخانه پس از دريافت درخواست پروانه اجباري بهره‌برداري، ظرف 10 روز موضوع را به مالك اختراع ابلاغ مي‌كند. مالك اختراع موظف است مراتب را به اشخاصي كه مجوز بهره‌برداري از اختراع مورد نظر را دارند اطلاع دهد. مخترع و اشخاصي كه مجوز بهره‌برداري از اختراع مورد نظر را دارند بايد ظرف 30 روز نظرات خود را به صورت مدلل و مستند كتباً به دبيرخانه ارائه نمايند كه دردفتر مخصوص به ثبت رسيده وجهت تصميم‌گيري تسليم كميسيون خواهد شد.

ماده ۳۸- دبيرخانه حداقل 10 روز قبل از تشكيل جلسه كميسيون، بايد زمان آن را به متقاضي پروانه اجباري و مالك اختراع و اشخاص ذي‌نفع اطلاع دهد. اشخاص مذكور مي‌توانند در جلسه حضور پيدا كنند. كميسيون پس از استماع اظهارات آن‌ها تصميم مقتضي اتخاذ و مراتب را اعلام خواهد نمود.

ماده ۳۹- درصورت اعطاي پروانه اجباري، كميسيون بايد شرايط بهره‌برداري، نام سازمان دولتي بهره‌بردار يا شخص مجاز از طرف او، مدت بهره‌برداري، مبلغ مذكور در بند ب ماده 17 قانون به تشخيص كارشناس رسمي، اقدامات اجرايي، مدت زمان لازم براي انجام اقدامات اجرايي توسط بهره‌بردار، محدوده جغرافيايي و موارد مجاز استفاده از اختراع را دقيقاً مشخص نمايد.

تبصره- پرداخت هزينه‌هاي كارشناسي براي تعيين مبلغ مذكور در اين ماده به عهده بهره‌بردار خواهد بود.

ماده ۴۰- تصميم كميسيون مبني بر اعطاء پروانه اجباري بهره‌برداري بايد در دفتر ثبت اختراع قيد و به هزينه متقاضي در روزنامه رسمي كشور منتشر و به مالك اختراع و ساير اشخاص ذي‌نفع ابلاغ گردد.

ماده ۴۱- چنانچه پس از بررسي مدارك و استماع اظهارات طرفين، كميسيون تشخيص دهد كه درخواست ارائه شده منطبق با شرايط مندرج در ماده 17 قانون نمي‌باشد، درخواست را رد و نتيجه را از طريق دبيرخانه به متقاضي و اشخاص ذي‌نفع ابلاغ مي‌نمايد.

ماده ۴۲- مالك اختراع يا سازمان دولتي و همين‌طور شخص ثالثي كه پروانه اجباري بهره‌برداري براي او صادر شده است ظرف 20 روز پس از دريافت ابلاغ موضوع ماده 40 اين آيين‌نامه مي‌تواند نسبت به تصميم كميسيون درخواست بررسي مجدد نمايد. چنانچه كميسيون درخواست تجديدنظر را قانع كننده تشخيص دهد، جلسه‌اي را حداكثر ظرف 30 روز پس از وصول درخواست، براي رسيدگي به اظهارات متقاضي تجديدنظر و در صورت لزوم طرف او تشكيل خواهد داد و در مورد شرايط و مدت پروانه اجباري بهره‌برداري اتخاذ تصميم مي‌نمايد. در غير اين صورت درخواست مذكور رد مي‌گردد. نحوه تشكيل كميسيون، مهلت‌ها و ابلاغ تصميمات كميسيون مطابق با اين آيين‌نامه خواهد بود.

ماده ۴۳- مالك اختراع مي‌تواند درخواست لغو پروانه اجباري بهره‌برداري صادره از سوي كميسيون را بنابه دلائلي كه در بند (ج) ماده 17 قانون آمده است، همراه با مدارك و مستندات مربوط به دبيرخانه كميسيون تسليم نمايد. دبيرخانه موظف است ظرف 30 روز از تاريخ تسليم درخواست، مراتب را همراه با دلائل به بهره‌بردار اعلام تا چنانچه پاسخي داشته باشد ظرف 30 روز به دبيرخانه اعلام نمايد. مرجع مذكور اظهارات طرفين به انضمام مدارك و مستندات ارائه شده را جهت اتخاذ تصميم به كميسيون ارسال مي‌دارد. كميسيون پس از بررسي اظهارات مالك اختراع، وزير يا بالاترين مقام دستگاه ذي‌ربط و بهره‌بردار، تصميم مقتضي را اتخاذ مي‌نمايد. چنانچه تصميم كميسيون مبني بر لغو پروانه بهره‌برداري باشد، حسب مورد اجازه بهره‌برداري براي مالك يا بهره‌بردار ديگر صادر مي‌گردد. در صورتي كه حفظ حقوق قانوني اشخاصي كه اجازه را كسب كرده‌اند، ابقاء تصميم را ايجاب نمايد، كميسيون نسبت به ابقاء آن اقدام مي‌نمايد.

تصميم كميسيون مبني بر لغو يا ابقاء پروانه اجباري بهره‌برداري همراه با مدت و شرايط مربوط از سوي دبيرخانه به طرفين ابلاغ خواهد شد.

ماده ۴۴- هرگونه تصميم كميسيون مبني بر اعطاي پروانه اجباري بهره‌برداري يا رد آن از سوي متقاضي يا مالك اختراع قابل اعتراض در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون مي‌باشد. اين اعتراض بايد ظرف 60 روز از تاريخ ابلاغ تصميم كميسيون به ذينفع و يا اطلاع او از آن صورت گيرد.

ماده ۴۵- به منظور انجام كليه وظايف اداري كميسيون موضوع بند (الف) ماده 17 قانون، دبيرخانه‌اي به رياست مديركل اداره كل مالكيت صنعتي در مرجع ثبت تشكيل مي‌شود.

ماده ۴۶- مرجع ثبت پس از دريافت درخواست صدور پروانه اجباري بهره‌برداري، موضوع بند (ح) ماده 17 قانون، بايد آن را در دفتر مخصوص ثبت و ظرف 10 روز از زمان دريافت همراه با دلايل، مدارك و مستندات به دارنده حق اختراع مقدم يا موخر ابلاغ نمايد. دارنده حق اختراع مقدم يا موخر بايد نظرات و دلايل و مدارك خود را ظرف 30 روز از تاريخ ابلاغ به مرجع ثبت تسليم نمايد. مرجع ثبت، مدارك و مستندات طرفين را جهت اتخاذ تصميم تسليم كميسيون مذكور در ماده 170 اين آيين‌نامه خواهدكرد. كميسيون پس از استماع اظهارات طرفين، در مورد اعطاي پروانه اجباري بهره‌برداري و شرايط و حدود و مبلغ قابل پرداخت به تشخيص كارشناس رسمي، يا رد درخواست، تصميم‌گيري خواهد كرد. در صورت اعتراض به تصميم كميسيون، تا قبل از نهايي شدن تصميم دادگاه در اين مورد، پروانه اجباري بهره‌برداري صادره از سوي كميته معلق خواهد بود.

تبصره- چنانچه دارنده حق اختراع مقدم يا موخر مقيم ايران نباشد، مهلت‌هاي مذكور در اين ماده به دو برابر افزايش مي‌يابد.

فصل پنجم : تغییرات، انتقالات و اعراض در مورد اختراع ثبت شده

ذمالك اختراع مكلف است هرنوع تغيير راجع به اسم، نشاني، تابعيت، اقامتگاه يا اعطاء اجازه بهره‌برداري از اختراع يا انتقال و يا اعراض از مالكيت اختراع ثبت شده را كتباً و همراه با مدارك مربوط جهت ثبت در سوابق به مرجع ثبت اعلام نمايد. اعمال اين تغييرات با رعايت مقررات قانون و اين آيين‌نامه خواهد بود.

تبصره- چنانچه در طبقه‌بندي بين‌المللي اختراع ثبت شده تغييراتي به وجود آيد، مالك اختراع مي‌تواند از مرجع ثبت درخواست كند كه تغييرات مذكور در گواهي‌نامه اختراع اعمال شود.

ماده ۴۸- درخواست مالك اختراع مبني بر تغييرات در مضمون و نقشه‌هاي اختراع، بايد به صورت كتبي و با ذكر شماره و تاريخ اختراع به مرجع ثبت تسليم گردد. انجام اين تغييرات، مشروط به آن است كه در نتيجه اين تغييرات، اطلاعات مندرج در گواهي‌نامه اختراع، از حدود اطلاعات مذكور در اظهارنامه اوليه، تجاوز نكند.

ماده ۴۹- هرنوع انتقال گواهي‌نامه اختراع بايد در مرجع ثبت به ثبت برسد. درخواست كتبي براي ثبت انتقال بايد همراه با مدارك ذيل تسليم مرجع ثبت گردد:

1- اصل گواهي‌نامه اختراع؛

2- مدرك قانوني كه دلالت بر انتقال نمايد؛

3- مدارك نمايندگي قانوني، در صورت وجود؛

4- رسيد مربوط به پرداخت هزينه‌ها.

ماده ۵۰- در آگهي تغيير مالكيت ذكر موارد زير ضروري است:

1- عنوان اختراع، با ذكر طبقه‌بندي مربوط؛

2- تاريخ ثبت انتقال؛

3- شماره ثبت اختراع در ايران؛

4- اسم، اقامتگاه و تابعيت مالكان قديم و جديد؛

5- اسم ونشاني نماينده قانوني مالك جديد در ايران، در صورت وجود.

ماده ۵۱- مالك اختراع مي‌تواند بهره‌برداري از اختراع خود را ضمن رعايت ماده 17 قانون به طور جزيي يا كلي براي تمام يا بخشي از مناطق جغرافيايي مورد حمايت، به هر شكل قانوني به ديگران واگذار نمايد. اجازه بهره‌برداري مي‌تواند انحصاري يا غير انحصاري باشد. مجوز بهره‌برداري بايد در مرجع ثبت به ثبت برسد. هر مجوز بهره‌برداري كه به ثبت مي‌رسد غيرانحصاري تلقي مي‌گردد، مگر اينكه دلايل انحصاري بودن ارائه شده باشد. درخواست ثبت مجوز بهره‌برداري بايد مشتمل بر مدارك زير باشد:

1- نسخه‌اي از مجوز بهره‌برداري كه حاوي امضاء گواهي شده طرفين باشد؛

2- اصل گواهي‌نامه اختراع؛

3- مدارك نمايندگي قانوني، در صورت وجود؛

4- رسيد مربوط به پرداخت هزينه‌ها.

تبصره- مراتب فسخ يا خاتمه پيش از موعد مجوز بهره‌برداري در صورتي كه در چارچوب متن قرارداد مطابق قوانين و مقررات مربوط باشد، نيز به موجب مقررات اين ماده، با انجام تغييرات لازم، قابل ثبت خواهد بود.

ماده ۵۲- در موارد زير مرجع ثبت از ثبت مجوز بهره‌برداري خودداري كرده و مراتب را به اطلاع متقاضي مي‌رساند:

1ـ درخواست مربوط به اختراعي باشد كه قبلاً در مورد آن مجوز بهره‌برداري انحصاري به ثبت رسيده است؛

2ـ اختراع مورد اعتراض واقع شده و اعتبار آن در حال بررسي در مراجع قضايي باشد؛

3ـ هزينه سالانه گواهي‌نامه اختراع پرداخت نشده باشد.

ماده ۵۳- چنانچه مانعي براي ثبت مجوز بهره‌برداري از اختراع وجود نداشته باشد، مرجع ثبت مجوز مربوط را به صورت محرمانه حفظ و مراتب را در روزنامه رسمي منتشر مي‌كند. اين آگهي مشتمل بر موارد زير خواهد بود:

1- اسامي مالك و بهره‌بردار؛

2- عنوان اختراع؛

3- تاريخ و شماره ثبت اختراع؛

4- مدت بهره‌برداري؛

5- انحصاري يا غير انحصاري بودن آن.

ماده ۵۴- در صورت فوت مالك گواهي‌نامه اختراع و باقي بودن مدت اعتبار اختراع، مرجع ثبت به درخواست وراث يا احد از وراث نام ورثه يا وراث را به عنوان مالك در ظهر گواهي‌نامه اختراع قيد و مراتب را با ذكر ميزان سهم هريك در دفتر ثبت اختراعات ثبت خواهد كرد. درخواست ثبت بايد كتبي و همراه با مدارك ذيل تسليم مرجع ثبت گردد:

1- اصل دادنامه انحصار وراثت يا رونوشت مصدق آن؛

2- اصل گواهي‌نامه اختراع؛

3- مدارك دال بر پرداخت هزينه‌ها؛

4- مدارك نمايندگي قانوني.

ماده ۵۵- مالك اختراع مي‌تواند با تسليم درخواست كتبي به مرجع ثبت از حقوق خود نسبت به اختراع ثبت شده معتبر اعراض حاصل نمايد. مدارك ذيل بايد به درخواست اعراض منضم گردد:

1- اقرارنامه رسمي مبني بر اعراض كه به امضاء مالك اختراع رسيده است؛

2- اصل گواهي‌نامه اختراع ثبت شده؛

3- مدارك نمايندگي قانوني، در صورت وجود؛

4- رسيد مربوط به پرداخت حق ثبت تغييرات.

تبصره ۱- اعراض مالك اختراع از حقوق خود نسبت به اختراع ثبت شده مشروط به اين است كه بهره‌برداري از اختراع، در زماني كه ثبت آن معتبر بوده است، به ديگري واگذار نشده باشد.

تبصره ۲- در صورت اعراض، حق ثبت و ساير هزينه‌هاي پرداختي به مرجع ثبت، مسترد نخواهد شد.

ماده ۵۶- در صورتي كه انتقال، اعطاء اجازه بهره‌برداي، فسخ و خاتمه پيش از موعد مجوز بهره‌برداري يا اعراض از مالكيت ثبت شده در خارج انجام شده باشد، اصل يا رونوشت مصدق سند مربوط كه در آن شماره و تاريخ ثبت اختراع در ايران قيد و به تاييد نمايندگي‌هاي جمهوري اسلامي ايران رسيده باشد، دليل انتقال، اعطاء اجازه بهره‌برداري، فسخ و خاتمه پيش از موعد مجوز بهره‌برداري يا اعراض از مالكيت اختراع، براي ثبت آن در ايران خواهد بود.

ماده ۵۷- كليه تغييرات و انتقالات يا فسخ و خاتمه و يا اعراض از اختراع ثبت شده در صفحه مخصوص مربوط به ثبت اختراع، ثبت و در ظهر گواهي‌نامه اختراع درج مي‌گردد و جز در مورد تغيير نشاني، به هزينه ذي‌نفع ظرف 30 روز از تاريخ ثبت در روزنامه رسمي آگهي مي‌شود.

موارد مذكور تا زماني كه به ثبت نرسيده‌اند در مقابل اشخاص ثالث قابل استناد نمي‌باشند. ثبت آن‌ها منوط به پرداخت هزينه‌هاي مقرر در جدول هزينه‌ها و در صورت لزوم هزينه انتشار آگهي مربوط خواهد بود.

فصل ششم: اعتراض به رد و به تقاضاي ثبت و اقامه دعواي ابطال گواهينامه اختراع

ماده ۵۸- تصميم مرجع ثبت مبني بر رد اظهارنامه از سوي متقاضي قابل اعتراض است. اعتراض بايد در دو نسخه به صورت كتبي و همراه با دلايل و مستندات مربوط و رسيد مربوط به پرداخت هزينه رسيدگي به رد ثبت، ظرف 30 روز از تاريخ ابلاغ تصميم، از طريق مرجع ثبت به كميسيون موضوع ماده 170 اين آيين‌نامه، تسليم شود. پس از ثبت اعتراض‌نامه، نسخه دوم آن با قيد تاريخ و شماره وصول به معترض مسترد مي‌گردد. مهلت مذكور براي متقاضي مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

تبصره- در صورت رد اعتراض در كميسيون، هزينه رسيدگي به رد ثبت قابل استرداد نخواهد بود.

ماده ۵۹- هر شخصي كه نسبت به تقاضاي ثبت اختراع اعتراض داشته باشد بايد اعتراض خود را در دو نسخه به مرجع ثبت تسليم نمايد. پس از ثبت اعتراض‌نامه، نسخه دوم آن با قيد تاريخ و شماره وصول به معترض مسترد مي‌گردد. اعتراض‌نامه بايد همراه با دلايل و مدارك استنادي و رسيد مربوط به پرداخت هزينه رسيدگي به اعتراض باشد. چنانچه پس از بررسي اعتراض‌نامه و مدارك استنادي، تكميل مدارك منضم به اعتراض نامه ضرورت داشته باشد، مرجع ثبت با تعيين موارد، كتباً از متقاضي مي‌خواهد كه ظرف 30 روز از تاريخ ابلاغ نسبت به رفع نواقص اقدام نمايد. در غير اين صورت، اعتراض‌نامه كان‌لم يكن تلقي خواهد شد.

تبصره- مهلت مذكور در اين ماده براي اشخاص مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

ماده ۶۰- هرگاه اعتراض معترض مبني بر ادعاي حق مالكيت نسبت به اختراعي باشد كه اظهارنامه ثبت آن تسليم مرجع ثبت شده است، در صورتي كه اختراع قبلاً به نام او ثبت نشده است، بايد همزمان با اعتراض، براي اختراع خود مطابق قانون و اين آيين‌نامه تقاضاي ثبت كرده و حق ثبت اظهارنامه و حق ثبت اختراع و تمام مخارج مربوط به آن را تاديه نمايد. مرجع ثبت با رعايت ماده 59 اين آيين‌نامه موظف است ظرف 10 روز از وصول اعتراض، نسخه‌اي از اعتراض نامه را به انضمام رونوشت مدارك و دلايل استنادي به متقاضي ثبت ابلاغ نمايد. متقاضي مكلف است از تاريخ ابلاغ اعتراض‌نامه پاسخ مكتوب خود را ظرف 20 روز نسبت به اعتراض وارده به مرجع ثبت تسليم نمايد. عدم پاسخ متقاضي به ابلاغ در مهلت مقرر به منزله تمكين وي خواهد بود. هرگاه متقاضي كتباً به اعتراض تمكين نمايد درخواست او براي ثبت اختراع مسترد شده تلقي مي‌گردد و مراتب كتباً به معترض ابلاغ مي‌شود تا در صورتي كه اختراع وي به ثبت نرسيده است، برطبق اظهارنامه‌اي كه همزمان با اعتراض تسليم كرده است نسبت به ثبت آن اقدام كند. در صورت عدم تمكين متقاضي، مرجع ثبت مراتب را ظرف 10 روز به معترض ابلاغ كرده و وي از اين تاريخ 20 روز مهلت دارد كه اعتراض خود را از طريق مرجع ثبت تسليم كميسيون موضوع ماده 170 اين آيين‌نامه نمايد. همين ترتيب در موردي نيز بايد رعايت شود كه اعتراض معترض مبني بر داشتن برخي حقوق، غير از حق مالكيت، نسبت به اختراعي باشد كه اظهارنامه ثبت آن تسليم مرجع ثبت شده ولي هنوز در ايران به ثبت نرسيده است؛ مگر اينكه اختراع قانوناً قابل ثبت نباشد. در اين فرض نيازي به تسليم اظهارنامه ثبت اختراع به مرجع ثبت نخواهد بود. تصميم كميسيون طبق ماده 172 اين آيين‌نامه قابل اعتراض در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون است.

تبصره ۱- در صورتي كه اظهارنامه تسليمي به هر دليلي منتهي به ثبت اختراع نشود مبالغ پرداختي از اين بابت، قابل استرداد نخواهد بود.

تبصره ۲- درصورت رد اعتراض در كميسيون، هزينه رسيدگي به اعتراض قابل استرداد نخواهد بود.

تبصره ۳- در صورتي كه معترض مقيم ايران نباشد، مهلت‌هاي مذكور در اين ماده به دو برابر افزايش مي‌يابد.

ماده ۶۱- در صورت درخواست ابطال گواهي‌نامه اختراع، ذي‌نفع مي‌تواند با اثبات يكي از موارد مذكور در ماده 18 قانون دادخواست خود را تسليم دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون نمايد. دادخواست ابطال بايد همراه مدارك ذيل باشد:

1- اصل يا رونوشت مصدق كليه اسناد و مدارك مثبت ادعاي ابطال؛

2- رسيد مربوط به پرداخت وديعه تسليم دادخواست ابطال به دادگاه، به شرح مذكور در جدول هزينه‌ها؛

3- وكالت‌نامه، در صورتي كه دادخواست توسط وكيل تسليم شود.

ماده ۶۲- هرگاه ثبت اختراع باطل شود، از تاريخ ثبت باطل تلقي مي‌شود. راي نهايي دادگاه به مرجع ثبت ابلاغ مي‌گردد و مرجع مذكور آن را ثبت و به هزينه محكوم‌له، آگهي مربوط به آن را در اولين فرصت ممكن در روزنامه رسمي منتشر مي‌كند. محكوم‌له مي‌تواند مخارج مزبور را در جزء خسارت از محكوم عليه مطالبه كند. آگهي مذكور شامل عنوان اختراع و ذكر خلاصه‌اي از مفاد راي نهايي دادگاه در اين خصوص خواهد بود.

فصل هفتم: اظهارنامه بین‌المللی طبق معاهده همكاری در ثبت اختراعات

ماده ۶۳- اظهارنامه بين‌المللي كه طبق معاهده همكاري در ثبت اختراعات از سوي اتباع ايراني يا مقيمين در ايران تسليم مرجع ثبت مي‌گردد، مرجع ثبت به عنوان اداره مبدا عمل خواهد نمود.

ماده ۶۴- در صورتي كه در اظهارنامه‌هاي بين‌المللي، ايران به عنوان «كشور تعيين شده» و «كشور منتخب» جهت ثبت بين‌المللي معرفي شده باشد، مرجع ثبت ضمن رعايت تشريفات مقرر در معاهده و آيين‌نامه مربوط تقاضاي ثبت اختراع را طبق قانون و اين آيين‌نامه مورد بررسي قرار خواهد داد.

ماده ۶۵- علاوه بر هزينه‌هايي كه براي ثبت بين‌المللي طبق معاهده و آيين‌نامه مربوط پرداخت مي‌گردد، جهت بررسي اظهارنامه بين‌المللي و مدارك آن، هزينه‌اي طبق جدول هزينه‌ها دريافت خواهد شد. در صورت تاييد اظهارنامه، چگونگي ارسال آن به دفتر بين‌المللي و هزينه‌هاي مربوط به عهده متقاضي خواهد بود.

فصل هشتم: هزینه‌ها

ماده ۶۶- با توجه به ماده 16 قانون، اعتبار گواهي‌نامه اختراع بيست سال از تاريخ تسليم اظهارنامه است. براي حفظ اعتبار گواهي‌نامه بايد، هزينه‌اي سالانه ظرف دوماه قبل از انقضاي يك سال از تاريخ تسليم اظهارنامه و هر سال بعد از آن به همين ترتيب تا تاريخ اعتبار گواهي‌نامه، طبق جدول هزينه‌ها تاديه گردد والا ثبت اختراع از درجه اعتبار ساقط خواهد شد.

اگر مالك اختراع يا نماينده قانوني وي تا شش ماه پس از انقضاي موعد، علاوه بر هزينه سالانه جريمه‌اي معادل نصف هزينه سالانه اختراع را پرداخت نمايد ثبت اختراع به اعتبار خود باقي خواهد ماند.

بخش سوم: ثبت طرح‌های صنعتی

فصل اول: تسلیم، اصلاح، استرداد، انتقال و ثبت اظهارنامه

ماده ۶۷- ثبت طرح صنعتي مستلزم تسليم اظهارنامه به مرجع ثبت است.

ماده ۶۸- اظهارنامه ثبت طرح صنعتي بايد در 2 نسخه و در فرم مخصوص (ط- 1) و به زبان فارسي تنظيم شده و پس از ذكر تاريخ، توسط متقاضي يا نماينده قانوني وي امضاء شود.

تبصره- در صورتي كه اسناد ضميمه اظهارنامه و ساير اسناد مربوط، به زبان ديگري غير از فارسي باشد، ارائه اصل مدارك مورد نياز همراه با ترجمه عادي كامل آن‌ها الزامي است، مع‌ذلك اگر ترجمه كامل اين مدارك براي متقاضي ميسر نباشد مي‌تواند خلاصه آن‌ها را به فارسي ضميمه نمايد. مرجع ثبت در صورت لزوم مي‌تواند در جريان بررسي اظهارنامه، ترجمه رسمي مدارك مذكور را مطالبه كند. چنانچه اصطلاحات فناوري و علمي به كار رفته در اسناد مذكور، معادل فارسي نداشته باشند، ذكر همان اصطلاحات كفايت مي‌كند.

ماده ۶۹- متقاضي بايد اظهارنامه ثبت طرح صنعتي را به صورت حضوري يا با پست سفارشي و يا درچارچوب ماده 167 اين آيين‌نامه به مرجع ثبت تسليم نمايد. تاريخ وصول اظهارنامه يا تاريخ داده پيام، تاريخ اظهارنامه تلقي مي‌گردد.

ماده ۷۰- اظهارنامه طرح صنعتي بايد حاوي نكات زير باشد:

1- اسم، نشاني، كدپستي، شماره ملي، تابعيت و سمت متقاضي يا نماينده قانوني وي و در صورتي كه متقاضي شخص حقوقي است، ذكر نام، نوع فعاليت، اقامتگاه، محل و شماره ثبت، تابعيت، مركز اصلي و عنداللزوم هر شناسه ديگر الزامي است؛

2- اسم، اقامتگاه و كد پستي شخص يا اشخاصي كه صلاحيت دريافت ابلاغ‌ها در ايران را دارند، در صورتي كه متقاضي مقيم ايران نباشد؛

3- اسم و اقامتگاه طراح در صورتي كه متقاضي همان طراح نباشد؛

4- ذكر كالا و طبقه‌اي كه متقاضي درخواست ثبت طرح براي آن را دارد؛

5- تاريخ، محل و شماره اظهارنامه يا گواهي‌نامه طرح صنعتي در خارج، در صورت درخواست حق‌تقدم؛

6- تعيين ضمائم.

تبصره ۱- در صورت تسليم اظهارنامه و ساير اسناد مربوط توسط اشخاص حقوقي، امضاء آن‌ها از طرف اشخاص مجاز، ضروري است.

تبصره ۲- اسم و نشاني متقاضي مقيم خارج از كشور علاوه برفارسي بايد به حروف لاتين باشد و با همان حروف نيز ثبت و آگهي شود.

ماده ۷۱- دو يا چند طرح صنعتي مربوط به يك طبقه از طبقه‌بندي بين‌المللي و يا به يك مجموعه يا تركيبي از اجزاء، ولو مربوط به طبقات مختلف چنانچه با هم استعمال گردند، را مي‌توان در يك اظهارنامه قيد و به مرجع ثبت تسليم نمود.

ماده ۷۲- در صورتي كه متقاضي، دو اظهارنامه داراي طرح‌هاي صنعتي مشابه را در يك تاريخ تسليم نمايد، بنابه درخواست متقاضي، مرجع ثبت مي‌تواند يكي از اظهارنامه‌ها را به عنوان طرح صنعتي اصلي و ديگري را به صورت طرح صنعتي متمم بپذيرد.

ماده ۷۳- مدارك زير بايد ضميمه اظهارنامه شوند:

1- مدارك مثبت هويت متقاضي و طراح؛

2- مدارك نمايندگي، در صورتي كه تقاضا توسط نماينده قانوني به عمل آيد؛

3- اگر طرح صنعتي دو بعدي باشد، پنج نمونه از شكل يا تصوير گرافيكي يا پنج نمونه از طرح ترسيم شده به عنوان نمونه؛

4- اگر طرح صنعتي سه بعدي باشد، پنج نمونه از شكل يا تصوير گرافيكي يا پنج نمونه از طرح ترسيم شده از تمامي جوانب طرح؛

5- در طرح صنعتي سه بعدي، مرجع ثبت مي‌تواند ماكتي از آن را به همراه اظهارنامه درخواست نمايد. اندازه ماكتي كه متقاضي از مدل طرح خود ارائه مي‌دهد، بايد حداكثر 20×20×20 سانتي متر و وزن آن حداكثر 2 كيلوگرم و از ماده ‌اي بادوام و غيرفاسد شدني باشد. شكل‌هاي گرافيكي و ترسيم شده بايد حداكثر در ابعاد 20×10 سانتي متر بوده و قابل نصب بر چهار صفحه مقوا در قطع 4A و با جوهر مشكي باشد؛

6- درخواست كتبي به تاخير انداختن انتشار آگهي ثبت طرح صنعتي و تعيين مدت آن، در صورت تمايل؛

7‌- درخواست كتبي مبني بر عدم ذكر اسم طراح، چنانچه طراح نخواهد اسم وي ذكر شود؛

8- رسيد مربوط به پرداخت هزينه اظهارنامه و در صورتي كه اظهارنامه شامل دو يا چند طرح صنعتي است، رسيد مربوط به پرداخت هزينه‌هاي اضافي؛

9- مدارك مربوط به حق تقدم كه بايد همزمان با تسليم اظهارنامه يا حداكثر ظرف 15 روز از آن تاريخ تسليم شود.

تبصره ۱- طرح چاپ شده اشكال و تصاوير گرافيكي يا ترسيم شده، موضوع بندهاي 3 و 4 فوق، بايد حداكثر در ابعاد 20×20 سانتي متر باشد و در آن رنگي بودن يا نبودن اشكال و تصاوير تصريح گردد.

تبصره ۲- در صورت ارائه ماكتي از مدل طرح، مرجع ثبت مي‌تواند ماكت مزبور را ممهور به مهر و تاريخ نموده به متقاضي اعاده نمايد.

تبصره ۳- در فرضي كه اظهارنامه حاوي طرح‌هاي صنعتي متعدد باشد، تصاوير يا اشكال يا مدل‌ها به صورت جداگانه ارائه شده و به وسيله شماره از يكديگر متمايز مي‌گردند.

ماده ۷۴- در صورتي كه متقاضي طبق ماده 9 قانون، درخواست حق تقدم كرده باشد، هنگام تقاضاي ثبت طرح صنعتي بايد درخواست خود را كه حاكي از اين حق باشد، به مرجع ثبت تسليم نمايد. اين درخواست بايد مشتمل بر نكات زير باشد:

1- تاريخ و شماره اظهارنامه اصلي؛

2- طبقه‌بندي بين‌المللي مرتبط با اظهارنامه اصلي؛

3- كشور يا كشورهايي كه اظهارنامه اصلي در آنجا تسليم شده است و چنانچه اظهارنامه منطقه‌اي يا بين‌المللي مبناي حق تقدم باشد، ذكر ماخذ آن.

ماده ۷۵- در صورتي كه متقاضي مدعي دو يا چند اظهارنامه پيشين باشد، مدت حق تقدم از زمان مقدم‌ترين آن‌ها محاسبه مي‌شود.

ماده ۷۶- مدت زمان حق تقدم در ثبت طرح صنعتي، 6 ماه از تاريخ تسليم اظهارنامه اصلي خواهد بود. در اين مورد روز تسليم جزء مدت محسوب نخواهد شد و اگر آخرين روز مصادف با روز تعطيل باشد، اين مدت تا آخرين ساعت اولين روز اداري بعد از روز تعطيل محاسبه خواهد شد.

ماده ۷۷- استفاده از مهلت ارفاقي مقرر در بند هـ ماده 4 قانون براي ثبت طرح صنعتي، با انجام تغييرات لازم، مشمول مقررات ماده 26 اين آيين‌نامه خواهد بود.

ماده ۷۸- متقاضي مي‌تواند تا قبل از ثبت طرح صنعتي، اظهارنامه خود را اصلاح كند، مشروط بر اينكه از حدود اظهارنامه نخست تجاوز ننمايد. درخواست اصلاح با پرداخت هزينه مقرر در جدول هزينه‌ها انجام مي‌پذيرد.

ماده ۷۹- متقاضي يا نماينده قانوني او در هر زمان قبل ازثبت طرح صنعتي مي‌تواند ضمن تسليم درخواست كتبي به مرجع ثبت، اظهارنامه خود را مسترد دارد.

درصورت استرداد اظهارنامه، هزينه‌هاي پرداختي مسترد نخواهدشد.

ماده ۸۰- انتقال حق مالكيت ناشي از تسليم اظهارنامه يا اعطاي هرگونه اجازه بهره‌برداري از آن بايد به درخواست كتبي هر ذي‌نفع به مرجع ثبت اعلام و در پرونده مربوط درج گردد. اعمال اين تغيير منوط به پرداخت هزينه مقرر در جدول هزينه‌ها خواهد بود.

ماده ۸۱- مرجع ثبت، مقدمتاً صحت تنظيم اظهارنامه را از لحاظ شناسايي هويت متقاضي و نمايش گرافيكي طرح صنعتي مورد رسيدگي قرار داده و پس از وارد نمودن اظهارنامه در دفتر ثبت، نسخه دوم آن را همراه با ضمائم كه داراي همان مشخصات نسخه اصلي است بعد از امضا و مهر و قيد تاريخ (ساعت، روز، ماه و سال) وصول آن با تمام حروف، به عنوان رسيد به متقاضي مسترد خواهد كرد.

تبصره- در خصوص اظهارنامه‌هايي كه با پست سفارشي ارسال مي‌شوند، درصورت ثبت اظهارنامه‌ها، نسخه دوم آن‌ها همراه با ضمائم توسط و به هزينه مرجع ثبت با پست سفارشي، به‌عنوان رسيد به متقاضيان مسترد خواهد شد. در صورت عدم ثبت نيز مراتب به همين ترتيب به اطلاع متقاضيان خواهد رسيد. پاسخ اظهارنامه‌هاي واصله در چارچوب ماده 167 اين آيين‌نامه به صورت الكترونيكي خواهد بود.

فصل دوم: بررسی اظهارنامه و ثبت طرح صنعتی

ماده ۸۲- مرجع ثبت ظرف 60 روز از تاريخ وصول، اظهارنامه و ضمائم آن را از لحاظ رعايت جنبه‌هاي شكلي و ساير شرايط مقرر در قانون و اين آيين نامه و همچنين تطبيق طبقه يا طبقات اعلامي با طبقه‌بندي بين‌المللي، مورد بررسي قرار مي‌دهد.

ماده ۸۳- مرجع ثبت چنانچه پس از بررسي، ايرادات و نواقصي را در اظهارنامه و ضمائم آن مشاهده نمايد، مراتب را به صورت مكتوب و با قيد جزييات به متقاضي ابلاغ تا ظرف مهلت مقرر در اين آيين نامه اقدام به رفع نقص نمايد.

چنانچه متقاضي در مهلت مقرر قانوني به هر علتي نتواند نقايص اعلامي را رفع نمايد، مرجع ثبت اظهارنامه را رد و مراتب را كتباً با ذكر علت يا علل رد به متقاضي ثبت ابلاغ خواهد كرد.

تبصره- مهلت رفع نقص براي متقاضيان ايراني تا 30 روز و براي متقاضيان مقيم خارج از كشور تا 60 روز از تاريخ ابلاغ محاسبه مي‌شود.

ماده ۸۴- طرح‌هاي صنعتي زير قابل حمايت نيستند:

1- طرح‌هايي كه جديد يا اصيل نباشند؛

2- طرح‌هايي كه تنها در نتيجه عملكرد فني محصول ايجاد مي‌شوند؛

3- طرح‌هاي حاوي نماده ا يا نشان‌هاي رسمي؛

4- طرح‌هاي مخالف نظم عمومي يا اخلاق حسنه.

طرح صنعتي جديد با رعايت مفاد ماده 21 قانون، طرحي است كه قبل از تسليم اظهارنامه و يا قبل از تاريخ ادعاي حق تقدم، همانند آن به عموم عرضه نشده باشد.

طرح صنعتي در صورتي اصيل محسوب مي‌شود كه به‌طور مستقل توسط طراح پديد آمده و كپي و تقليد طرح‌هاي موجود نباشد، به نحوي كه از ديد يك كاربر آگاه، متفاوت از طرح‌هايي باشد كه قبلاً در اختيار عموم قرار گرفته است.

ماده ۸۵- هرگاه تقاضاي ثبت طرح صنعتي مورد پذيرش مرجع ثبت قرار گيرد، مراتب كتباً به متقاضي اعلام شده و وي بايد ظرف 30 روز پس از تاريخ اعلام، جهت پرداخت هزينه‌هاي مربوط به ثبت طرح صنعتي و انتشار آگهي موضوع ماده 86 اين آيين‌نامه اقدام نمايد. در صورت عدم پرداخت هزينه‌ها در مهلت مقرر فوق، اظهارنامه كان لم يكن تلقي مي‌گردد. اين مهلت براي متقاضيان مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

ماده ۸۶- مرجع ثبت پس از ثبت طرح صنعتي، مراتب را ظرف 30 روز جهت اطلاع عموم در روزنامه رسمي آگهي مي‌نمايد. آگهي مزبور شامل موارد زير مي‌باشد:

1‌- شماره و تاريخ اظهارنامه؛

2- شماره و تاريخ ثبت طرح صنعتي؛

3- اسم و نشاني طراح مگر آن كه طراح كتباً درخواست كند كه نامش ذكر نشود؛

4- اسم و اقامتگاه متقاضي يا نماينده وي؛

5- ذكر كالا و طبقه‌اي كه طرح مورد تقاضا مربوط به آن مي‌باشد؛

6- تعيين تاريخ، محل و شماره حق تقدم، در صورت وجود؛

7- تصوير يا تصاويري كه طرح را معرفي كند و تصريح به رنگي يا غيررنگي بودن تصوير؛

8- اشاره به ماكت طرح، در صورت ارائه؛

9- مدت اعتبار ثبت.

تبصره- هرگاه درخواستي طبق ماده 25 قانون ارائه شده باشد، پس از ثبت طرح صنعتي، نمونه طرح و مفاد اظهارنامه منتشر نمي‌شود. در اين صورت مرجع ثبت، يك آگهي حاوي تاخير انتشار طرح صنعتي مذكور و اطلاعات مربوط به هويت مالك طرح ثبت شده و تاريخ تنظيم اظهارنامه و مدت تاخير مورد درخواست و ساير امور ضروري را منتشر مي‌كند. پس از انقضاء مدت تاخير درخواست شده، مرجع ثبت آگهي طرح صنعتي ثبت شده را صادر و براي انتشار تسليم روزنامه رسمي خواهد كرد. هزينه انتشار آگهي‌هاي مذكور در اين تبصره به عهده متقاضي ثبت طرح صنعتي خواهد بود.

ماده ۸۷- ثبت طرح صنعتي با قيد مراتب زير و طبق فرم (ط- 2) در دفتر ثبت طرح صنعتي انجام مي‌پذيرد:

1- تاريخ كامل (ساعت،‌روز، ماه و سال) و شماره ثبت اظهارنامه؛

2- تاريخ و شماره ثبت طرح صنعتي؛

3- اسامي كالاها و طبقاتي كه طرح صنعتي براي آن‌ها اختيار شده است؛

4- ذكر مشخصات طرح يا طرح‌هاي صنعتي به طور اجمال با تعيين اجزايي كه متقاضي مي‌خواهد حق استعمال انحصاري آن را به خود اختصاص دهد؛

5- در صورت ادعاي حق تقدم و پذيرش آن، تاريخ، شماره و محل تسليم اظهارنامه مقدم؛

6- اسم، محل اقامت و تابعيت مالك طرح و نماينده او در صورتي كه اظهارنامه توسط نماينده قانوني تسليم شده باشد؛

7- اسم و نشاني و تابعيت طراح، در صورتي كه متقاضي شخص طراح نيست، مگر اينكه طراح كتباً تقاضا نموده باشد كه اسمش در گواهي‌نامه طرح صنعتي ذكر نشود؛

8- مدت اعتبار ثبت طرح صنعتي.

تبصره ۱- در دفتر ثبت طرح صنعتي براي هر طرح دو صفحه اختصاص مي‌يابد و هر تغيير و اصلاح و همچنين نقل و انتقالاتي كه نسبت به طرح صنعتي صورت مي‌گيرد، در صفحات مزبور قيد مي‌گردد.

تبصره ۲- درج مراتب فوق پس از تكميل بايد به امضاء مالك طرح صنعتي يا نماينده قانوني وي و همچنين رئيس اداره ثبت طرح‌هاي صنعتي برسد.

ماده ۸۸- پس از ثبت طرح صنعتي و انتشار آگهي مربوط به آن و تحويل نسخه منتشرشده يا منعكس در سايت روزنامه رسمي به مرجع ثبت، گواهي‌نامه‌اي طبق فرم (ط- 3) كه حاوي نكات زير باشد با الصاق تصوير يك نمونه كامل از طرح و منگنه و ممهور كردن آن، به مالك طرح يا نماينده قانوني وي تسليم مي‌شود:

1- تاريخ وصول اظهارنامه و شماره ثبت آن در دفتر ثبت اظهارنامه؛

2- تاريخ و شماره ثبت طرح يا طرح‌ها؛

3- اسم و اقامتگاه و تابعيت مالك طرح؛

4- اسم، نشاني و تابعيت طراح، مگر اينكه طراح كتباً از مرجع ثبت درخواست عدم ذكر اسم خود را نمايد؛

5- ذكر كالا يا كالاهايي كه طرح ثبت‌شده مربوط به آن‌ها مي‌باشد و طبقه و يا طبقاتي كه مورد تاييد قرار گرفته است؛

6- مدت اعتبار طرح و تاريخ انقضاي آن؛

7- ذكر تاريخ، شماره و محل تسليم اظهارنامه مقدم، در صورت ادعاي حق تقدم و پذيرش آن؛

8- تصوير يا تصاويري كه طرح را معرفي كند و تصريح به رنگي يا غيررنگي بودن آن.

اين گواهي‌نامه با استفاده از فناوري روز تهيه و به امضاء رئيس اداره ثبت طرح‌هاي صنعتي مي‌رسد

فصل سوم: تمدید ثبت طرح صنعتی

ماده ۸۹- با توجه به بند د ماده 28 قانون، مالك طرح صنعتي مي‌تواند با پرداخت هزينه مقرر، درخواست تمديد اعتبار ثبت طرح صنعتي را براي دو دوره پنجساله متوالي ديگر بنمايد. درخواست تمديد ثبت، ظرف شش‌ماه قبل از انقضاي مدت اعتبار ثبت طرح صنعتي در هر دوره، به عمل خواهد آمد.

تبصره- در صورت عدم درخواست تمديد ثبت ظرف مهلت يادشده، امكان درخواست آن ظرف مهلت 6 ماه پس از پايان اعتبار ثبت طرح صنعتي، با پرداخت جريمه تاخير طبق جدول هزينه‌ها وجود دارد، والا ثبت طرح صنعتي از درجه اعتبار ساقط خواهد شد.

ماده ۹۰- درخواست تمديد ثبت طرح صنعتي در دو نسخه توسط مالك طرح ثبت شده يا نماينده قانوني او تهيه و پس از امضاء و الصاق تصوير نمونه طرح و رسيد پرداخت هزينه مربوط، به مرجع ثبت تسليم مي‌گردد.

مرجع ثبت پس از دريافت درخواست تمديد ثبت و ضمائم، آن را در دفتر مربوط وارد كرده و برروي هريك از نسخ درخواست، تاريخ دريافت و شماره آن را قيد و نسخه دوم آن را كه داراي همان مشخصات نسخه اصلي است، بعد از امضاء و مهر به‌عنوان رسيد به درخواست‌كننده مسترد خواهد كرد.

ماده ۹۱- درخواست تمديد ثبت طرح صنعتي بايد حاوي نكات ذيل باشد:

1ـ شماره و تاريخ ثبت اظهارنامه و طرح صنعتي‌اي كه تمديد آن مورد درخواست است؛

2ـ طبقه يا طبقات كالاهاي موضوع طرح صنعتي؛

3ـ اسم و آخرين نشاني كامل مالك طرح صنعتي ثبت شده يا نماينده قانوني وي، در صورتي كه درخواست توسط نماينده به عمل آيد.

مدارك مثبت هويت متقاضي، رسيد مربوط به پرداخت هزينه تمديد، حداقل شش نمونه از طرح و مدارك نمايندگي قانوني، درصورتي كه درخواست توسط نماينده به عمل آيد، بايد به همراه درخواست تمديد ارائه شود.

ماده ۹۲- تمديد ثبت، دنباله ثبت اصلي، در دفتر ثبت طرح به عمل خواهد آمد و پس از انتشار آگهي مربوط، گواهي‌نامه تمديد ثبت طبق فرم (ط- 4) صادر و تسليم مالك طرح يا نماينده قانوني وي خواهدشد. گواهي‌نامه تمديد شامل مندرجات گواهي‌نامه اصلي، با انجام تغييرات لازم، و نيز مدت اعتبار طرح صنعتي و تاريخ انقضاي آن خواهد بود.

تبصره ۱- در موقع تمديد ثبت، مرجع ثبت مكلف است طبقه محصولات را مطابق با جديدترين ويرايش طبقه‌بندي بين‌المللي در دفتر، ثبت و گواهي‌نامه تمديد ثبت طرح صنعتي را براساس آن تصحيح نمايد. هزينه تغيير طبقات ناشي از اعمال ويرايش جديد طبقه‌بندي بين‌المللي و هزينه انتشار آگهي مربوط در روزنامه رسمي به عهده مالك علامت خواهد بود.

تبصره ۲- تمديد ثبت طرح صنعتي نمي‌تواند هيچ تغييري در آخرين شكل ثبت آن به وجود آورد. در غير اين صورت، مقررات تغيير طرح صنعتي موضوع ماده 93 اين آيين‌نامه قابل اعمال خواهد بود.

فصل چهارم: تغییرات،انتقالات و اعراض در مورد طرح صنعتی ثبت شده

ماده ۹۳- مالك طرح صنعتي مكلف است هر نوع تغيير راجع به اسم، نشاني، تابعيت و اقامتگاه يا اعطاء اجازه بهره‌برداري از طرح يا انتقال و يا اعراض از مالكيت طرح صنعتي ثبت شده را كتباً و همراه با مدارك مربوط جهت ثبت در سوابق به مرجع ثبت اعلام نمايد. اعمال اين تغييرات با رعايت مقررات قانون و اين آيين‌نامه خواهد بود.

تبصره- چنانچه در طبقه‌بندي بين‌المللي طرح صنعتي ثبت شده تغييراتي به وجود آيد، مالك طرح صنعتي مي‌تواند از مرجع ثبت درخواست كند كه تغييرات مذكور در گواهي‌نامه طرح صنعتي اعمال شود.

ماده ۹۴- در مواردي كه مالك طرح اجازه بهره‌برداري از طرح را به ديگري واگذار كند، مدارك و اسناد رسمي مثبت اين اجازه بايد جهت ثبت در دفتر مربوط، به مرجع ثبت ارائه شود. در اين فرض مرجع ثبت، مفاد مجوز را به صورت محرمانه حفظ، لكن اجازه بهره‌برداري را ثبت و آگهي مي‌كند.

تبصره- مراتب فسخ يا خاتمه پيش از موعد مجوز بهره‌برداري در صورتي كه در چارچوب متن قرارداد و مطابق قوانين و مقررات مربوط باشد، نيز به موجب مقررات اين ماده، با انجام تغييرات لازم، قابل ثبت خواهد بود.

ماده ۹۵- هرنوع انتقال گواهي‌نامه طرح صنعتي بايد در مرجع ثبت به ثبت برسد. درخواست كتبي براي ثبت انتقال بايد همراه با مدارك ذيل تسليم مرجع ثبت گردد:

1ـ آخرين گواهي‌نامه معتبر طرح صنعتي؛

2ـ سند رسمي حاكي از انتقال؛

3ـ مدارك نمايندگي قانوني؛

4ـ رسيد مربوط به پرداخت هزينه‌ها.

ماده ۹۶- درآگهي تغيير مالكيت ذكر موارد زير ضروري است:

1- عنوان طرح

2- تاريخ ثبت انتقال؛

3- شماره ثبت طرح در ايران، با ذكر كالا يا كالاهايي كه طرح ثبت شده مربوط به آن مي‌باشد؛

4- اسم، اقامتگاه و تابعيت مالكان قديم و جديد؛

5- اسم و نشاني نماينده قانوني مالك جديد در ايران، در صورت وجود.

ماده ۹۷- مالك طرح صنعتي مي‌تواند با تسليم درخواست كتبي به مرجع ثبت، از حقوق خود نسبت به طرح صنعتي ثبت شده معتبر، اعراض حاصل نمايد. مدارك ذيل بايد به درخواست اعراض منضم گردد:

1- اقرارنامه رسمي مبني بر اعراض كه به امضاء مالك طرح صنعتي رسيده است؛

2- اصل گواهي‌نامه طرح صنعتي ثبت شده؛

3- مدارك نمايندگي قانوني، در صورت وجود؛

4- رسيد مربوط به پرداخت حق ثبت تغييرات.

تبصره ۱- اعراض مالك طرح صنعتي از حقوق خود نسبت به طرح صنعتي ثبت شده مشروط به اين است كه بهره‌برداري از طرح‌صنعتي، در زماني كه ثبت آن معتبر بوده است، به ديگري واگذار نشده باشد.

تبصره ۲- در صورت اعراض، حق ثبت و ساير هزينه‌هاي پرداختي به مرجع ثبت، مسترد نخواهد شد.

ماده ۹۸- در صورتي كه انتقال، اعطاء اجازه بهره‌برداري، فسخ و خاتمه پيش از موعد مجوز بهره‌برداري يا اعراض از مالكيت طرح صنعتي ثبت شده در خارج از كشور انجام شده باشد، اصل يا رونوشت مصدق سند مربوط كه در آن شماره و تاريخ ثبت طرح صنعتي در ايران قيد و به تاييد نمايندگي‌هاي جمهوري اسلامي ايران رسيده باشد، دليل انتقال، اعطاء اجازه بهره‌برداري، فسخ و خاتمه پيش از موعد مجوز بهره‌برداري، يا اعراض از مالكيت طرح صنعتي، براي ثبت آن در ايران خواهد بود.

ماده ۹۹- كليه تغييرات و انتقالات يا فسخ و خاتمه و يا اعراض از طرح صنعتي ثبت شده در صفحه مخصوص مربوط به ثبت طرح صنعتي، ثبت و در ظهر گواهي‌نامه طرح صنعتي درج مي‌گردد و جز در مورد تغيير نشاني، به هزينه ذي‌نفع ظرف 30 روز از تاريخ ثبت در روزنامه رسمي آگهي مي‌شود. موارد مذكور تا زماني كه به ثبت نرسيده‌اند، در مقابل اشخاص ثالث قابل استناد نمي‌باشند. ثبت آن‌ها منوط به پرداخت هزينه‌هاي مقرر در جدول هزينه‌ها و در صورت لزوم هزينه انتشار آگهي مربوط خواهد بود.

فصل پنجم: اعتراض به رد و به تقاضای ثبت و اقامه دعوای ابطال گواهی‌نامه طرح صنعتی

ماده ۱۰۰- تصميم مرجع ثبت مبني بر رد اظهارنامه، از سوي متقاضي قابل اعتراض است. اعتراض بايد در دو نسخه به صورت كتبي و همراه با دلايل و مستندات مربوط و رسيد مربوط به پرداخت هزينه رسيدگي به رد ثبت ظرف مدت 30 روز از تاريخ ابلاغ تصميم، از طريق مرجع ثبت به كميسيون موضوع ماده 170 اين آئين‌نامه تسليم شود. پس از ثبت اعتراض‌نامه، نسخه دوم آن با قيد تاريخ و شماره وصول به معترض مسترد مي‌گردد. مهلت مذكور براي متقاضي مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

تبصره- در صورت رد اعتراض در كميسيون، هزينه رسيدگي به رد ثبت قابل استرداد نخواهد بود.

ماده ۱۰۱- هرشخصي كه نسبت به تقاضاي ثبت طرح صنعتي اعتراض داشته باشد بايد اعتراض خود را در دونسخه به مرجع ثبت تسليم نمايد. پس از ثبت اعتراض‌نامه، نسخه دوم آن با قيد تاريخ و شماره وصول به معترض مسترد مي‌گردد. اعتراض نامه بايد همراه با دلايل و مدارك استنادي و رسيد مربوط به پرداخت هزينه رسيدگي به اعتراض باشد. چنانچه پس از بررسي اعتراض نامه و مدارك استنادي، تكميل مدارك منضم به اعتراض‌نامه ضرورت داشته باشد، مرجع ثبت باتعيين موارد، كتباً از متقاضي مي‌خواهد كه ظرف 30 روز از تاريخ ابلاغ نسبت به رفع نقص اقدام نمايد. در غير اين صورت، اعتراض‌نامه كان لم يكن تلقي خواهد شد.

تبصره- مهلت مذكور در اين ماده براي اشخاص مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

ماده ۱۰۲- هرگاه اعتراض معترض مبني بر ادعاي حق مالكيت، نسبت به طرح صنعتي‌اي باشد كه اظهارنامه ثبت آن تسليم مرجع ثبت شده است در صورتي كه طرح صنعتي قبلاً به نام او ثبت نشده است، بايد همزمان با اعتراض، براي طرح صنعتي خود مطابق قانون و اين آيين‌نامه تقاضاي ثبت كرده و حق ثبت اظهارنامه و حق ثبت طرح صنـعتي و تمام مخارج مربوط به آن را تاديه نمايد. مرجع ثبت موظف است با رعايت ماده 101 اين آيين‌نامه، ظرف 10 روز از تاريخ وصول اعتراض نسخه‌اي از اعتراض‌نامه را به انضمام رونوشت مدارك و دلايل استنادي به متقاضي ثبت ابلاغ نمايد. متقاضي مكلف است از تاريخ ابلاغ اعتراض‌نامه پاسخ مكتوب خود را ظرف 20 روز نسبت به اعتراض وارده به مرجع ثبت تسليم نمايد. عدم پاسخ متقاضي به ابلاغ در مهلت مقرر به منزله تمكين وي خواهد بود.

هرگاه متقاضي كتباً به اعتراض تمكين نمايد، درخواست او براي ثبت طرح صنعتي مسترد شده تلقي مي‌گردد و مراتب كتباً به معترض ابلاغ مي‌شود تا در صورتي كه طرح صنعتي وي به ثبت نرسيده باشد، برطبق اظهارنامه‌اي كه همزمان با اعتراض تسليم كرده است نسبت به ثبت آن اقدام كند. در صورت عدم تمكين متقاضي، مرجع ثبت مراتب را ظرف 10 روز به معترض ابلاغ كرده و وي از اين تاريخ 20روز مهلت دارد كه اعتراض خود را از طريق مرجع ثبت تسليم كميسيون موضوع ماده 170 اين آيين‌نامه نمايد. همين ترتيب در موردي نيز بايد رعايت شود كه اعتراض معترض مبني بر ادعاي داشتن برخي حقوق، غير از حق مالكيت، نسبت به طرح صنعتي‌اي باشد كه اظهارنامه ثبت آن تسليم مرجع ثبت شده ولي هنوز در ايران به ثبت نرسيده است، مگر اينكه طرح صنعتي قانوناً قابل ثبت نباشد. در اين فرض نيازي به تسليم اظهارنامه ثبت طرح صنعتي به مرجع ثبت نخواهد بود. تصميم كميسيون طبق ماده 172 اين آيين‌نامه قابل اعتراض در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون است.

تبصره ۱- درصورتي كه اظهارنامه تسليمي به هر دليلي منتهي به ثبت طرح صنعتي نشود مبالغ پرداختي از اين بابت، قابل استرداد نخواهد بود.

تبصره ۲- درصورت رد اعتراض در كميسيون، هزينه رسيدگي به اعتراض قابل استرداد نخواهد بود.

تبصره ۳- چنانچه معترض مقيم ايران نباشد، مهلت‌هاي مذكور در اين ماده به دوبرابر افزايش مي‌يابد.

ماده ۱۰۳- هر ذينفع مي‌تواند از دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون، ابطال ثبت طرح صنعتي را درخواست نمايد. در اين صورت بايد طي دادخواستي ثابت كند كه يكي از شرايط مندرج در مواد (20) و (21) قانون رعايت نشده است و يا كسي كه طرح صنعتي به نام وي ثبت شده، پديدآورنده واقعي آن طرح يا قائم مقام قانوني او نيست.

دادخواست مقرر در اين ماده بايد داراي ضمائم زير باشد:

1- اصل يا رونوشت مصدق كليه اسناد و مدارك مثبت ادعاي ابطال؛

2- رسيد مربوط به پرداخت وديعه تسليم دادخواست ابطال به دادگاه، به شرح مذكور در جدول هزينه‌ها؛

3- وكالت نامه، در صورتي كه دادخواست توسط وكيل تسليم شود.

ماده ۱۰۴- هرگاه ثبت طرح صنعتي باطل شود، از تاريخ ثبت، باطل تلقي مي‌شود. راي نهايي دادگاه به مرجع ثبت ابلاغ مي‌گردد و مرجع مذكور آن را ثبت و به هزينه محكوم‌له، آگهي مربوط به آن را در اولين فرصت ممكن در روزنامه رسمي منتشر مي‌كند. محكوم‌له مي‌تواند مخارج مزبور را درجزء خسارت از محكوم عليه مطالبه كند. آگهي مذكور شامل مشخصات طرح صنعتي و ذكر خلاصه‌اي از مفاد راي نهايي دادگاه در اين‌خصوص خواهدبود.

بخش چهارم: ثبت علائم

فصل اول: تسلیم، استرداد، ثبت و رد اظهارنامه

ماده ۱۰۵- ثبت علامت مستلزم تسليم اظهارنامه به مرجع ثبت است.

ماده ۱۰۶- اظهارنامه ثبت علامت بايد در دو نسخه و در فرم مخصوص (ع- 1) و به زبان فارسي تنظيم شده و پس از ذكر تاريخ، توسط متقاضي يا نماينده قانوني وي امضاء شود.

تبصره- در صورتي كه اسناد ضميمه اظهارنامه و ساير اسناد مربوط به زبان ديگري غير از فارسي باشد، ارائه اصل مدارك مورد نياز همراه با ترجمه عادي كامل آن الزامي است. مرجع ثبت در صورت لزوم مي‌تواند در جريان بررسي اظهارنامه، ترجمه رسمي مدارك مذكور را مطالبه كند.

ماده ۱۰۷- متقاضي بايد اظهارنامه ثبت علامت را به صورت حضوري يا با پست سفارشي و يا در چارچوب ماده 167 اين آيين‌نامه به مرجع ثبت تسليم نمايد.

ماده ۱۰۸- اظهارنامه ثبت علامت بايد حاوي نكات زير باشد:

1- اسم، شماره ملي، نشاني، كدپستي و تابعيت متقاضي و در صورتي كه متقاضي شخص حقوقي است، ذكر نام، نوع فعاليت، اقامتگاه، محل و شماره ثبت، تابعيت، مركز اصلي و عنداللزوم هر شناسه ديگر آن الزامي است.

2- اسم، شماره ملي، نشاني و كدپستي نماينده قانوني متقاضي، در صورت وجود؛

3- اسم، نشاني و كد پستي شخص يا اشخاصي كه صلاحيت دريافت ابلاغ‌ها در ايران را دارند، در صورتي كه متقاضي مقيم ايران نباشد؛

4- الصاق نمونه‌اي از علامت در كادر مربوط؛

5- توصيف و تعيين اجزاء علامت و تعيين حروف مشخص در صورتي كه علامت مورد درخواست ثبت مشتمل بر حروف خاص باشد؛

6- ذكر كالاها و خدماتي كه علامت براي تشخيص آن‌ها به كار مي‌رود، با تعيين طبقه يا طبقات درخواست شده طبق طبقه‌بندي بين‌المللي؛

7ـ ذكر حق تقدم، در صورت درخواست؛

8- رشته فعاليت مالك علامت؛

9ـ ذكر علامت جمعي در صورتي كه ثبت آن مورد درخواست باشد؛

10- در صورتي كه علامت مشتمل بر كلمه يا كلماتي غير از فارسي باشد، درج آوانويسي و ترجمه آن؛

11- ذكر رنگ، در صورتي كه رنگ به عنوان صفت مشخصه و يا ويژگي‌خاص علامت باشد؛

12- ذكر سه بعدي بودن علامت در صورت درخواست ثبت آن؛

13- تعيين ضمائم.

تبصره ۱- در صورت تسليم اظهارنامه و ساير اسناد مربوط توسط اشخاص حقوقي، امضاء آن‌ها از طرف اشخاص مجاز، ضروري است.

تبصره ۲- در صورت تعدد متقاضي ثبت، شخصي كه به نمايندگي از سايرين حق مراجعه و مكاتبه با مرجع ثبت و انجام ساير تشريفات اداري لازم، جز دريافت گواهي‌نامه علامت، را دارد، بايد با ذكر اقامتگاه، تعيين شود.

تبصره ۳- اسم و نشاني متقاضي مقيم خارج از كشور علاوه بر فارسي بايد به حروف لاتين نيز نوشته و با همان حروف نيز ثبت و آگهي شود.

تبصره 4- در كليه امور راجع به ثبت و انتشار علائم، مرجع ثبت طبقه‌بندي كالا و خدمات را براساس طبقه‌بندي بين‌المللي مورد بررسي قرار مي‌دهد. در صورت وجود عناصر تصويري در علامت، رعايت طبقه‌بندي مربوط الزامي و به عهده مرجع ثبت است.

ماده ۱۰۹- براي ثبت هر علامت بايد از اظهارنامه جداگانه استفاده شود. استفاده از يك اظهارنامه براي ثبت يك علامت جهت كالا‌ها و خدمات مندرج در يك يا چند طبقه بلامانع است.

ماده ۱۱۰- شخصي كه تقاضاي ثبت چندين علامت را به طور همزمان مي‌نمايد بايد براي هريك از آن‌ها مطابق مقررات اين آيين‌نامه، اظهارنامه جداگانه‌اي تسليم كند. در اين صورت، اگر تقاضا‌ها توسط نماينده قانوني به عمل آمده باشد، مدرك اصلي نمايندگي به يكي از اظهارنامه‌ها و يك رونوشت مصدق آن به هريك از اظهارنامه‌هاي ديگر بايد ضميمه شود.

ماده ۱۱۱- مدارك زير بايد ضميمه اظهارنامه شود:

1- با لحاظ ماده 110 اين آيين‌نامه، نسخه اصلي نمايندگي، در صورتي كه تقاضا توسط نماينده قانوني به عمل آيد؛

2- ارائه ده نمونه از علامت به صورت گرافيكي كه با علامت الصاق شده روي اظهارنامه يكسان بوده و ابعاد آن حداكثر 10 × 10 سانتي‌متر باشد. اگر ارائه علامت به صورت گرافيكي نباشد ده نمونه از كپي يا تصوير علامت حداكثر در همين ابعاد و به نحوي كه مرجع ثبت مناسب تشخيص دهد، ارائه خواهد شد.

چنانچه مرجع ثبت نمونه علامت ارائه شده را مناسب تشخيص ندهد، تسليم نمونه مناسب را درخواست مي‌نمايد. در هر حال، علامت بايد به همان نحو كه درخواست و ثبت مي‌شود استعمال گردد؛

3- در صورت سه بعدي بودن علامت، ارائه علامت به صورت نمونه‌هاي گرافيكي يا تصوير دوبعدي روي برگه به نحوي كه از شش زاويه متفاوت تهيه و در مجموع يك نمونه واحد كه همان علامت سه بعدي را تشكيل دهند، الزامي است؛

4- مدارك مربوط به حق تقدم كه بايد همزمان با تسليم اظهارنامه يا حداكثر ظرف 15 روز از آن تاريخ تسليم شود؛

5- ارائه مدارك دال بر فعاليت در حوزه ذي‌ربط بنابه تشخيص مرجع ثبت؛

6- نسخه‌اي از ضوابط و شرايط استفاده از علامت‌جمعي و ارائه گواهي مقام صلاحيتدار، اتحاديه يا دستگاه مرتبط، در صورتي كه ثبت علامت جمعي مورد درخواست باشد؛

7- مدارك مثبت هويت متقاضي؛

8- رسيد مربوط به پرداخت هزينه‌هاي قانوني؛

9- مدارك نمايندگي قانوني، در صورتي كه تقاضا توسط نماينده قانوني به عمل آيد.

ماده ۱۱۲- در صورتي كه متقاضي طبق ماده 9 قانون درخواست حق تقدم كرده باشد، هنگام تقاضاي ثبت علامت بايد درخواست خود را به همراه مداركي كه حاكي از اين حق باشد، به مرجع ثبت تسليم نمايد. اين درخواست بايد مشتمل بر موارد زير باشد:

1ـ تاريخ و شماره اظهارنامه اصلي؛

2ـ كشوري كه اظهارنامه اصلي در آنجا تسليم شده و يا در صورت منطقه‌اي يا بين‌المللي بودن اظهارنامه، اداره‌اي كه اظهارنامه در آنجا تسليم شده است؛

تبصره ۱- درخواست حق تقدم بايد همزمان با تاريخ تسليم اظهارنامه تسليم شود.

تبصره ۲- هرگاه حق تقدم دو يا چند اظهارنامه اصلي ادعا شود، مي‌توان با رعايت تبصره (1) فوق، اطلاعات آن‌ها را در يك درخواست قيد و تسليم نمود. در اين صورت مبناي احتساب حق تقدم تاريخ تسليم نخستين اظهارنامه خواهد بود.

تبصره ۳- در صورتي كه حق تقدم ادعايي شامل كليه كالاها و خدمات مندرج در اظهارنامه قبلي نباشد، اشاره به كالاها يا خدماتي كه مورد ادعا است، ضروري است.

ماده ۱۱۳- مدت زمان حق تقدم در ثبت علامت، 6 ماه از تاريخ تسليم اظهارنامه اصلي خواهد بود. در اين مورد روز تسليم جزء مدت محسوب نخواهد شد و اگر آخرين روز مصادف با روز تعطيل باشد، اين مدت تا آخرين ساعت اولين روز اداري بعد از تعطيل محاسبه خواهد شد.

ماده ۱۱۴- تاريخ اظهارنامه همان تاريخ وصول اظهارنامه يا تاريخ داده پيام است، مشروط بر اينكه در زمان تسليم حاوي اطلاعات زير باشد:

1- اسم متقاضي؛

2- نشاني‌اي كه ابلاغ‌ها بايد در آنجا صورت گيرد؛

3- نمونه‌اي از علامت؛

4- كالاها و خدماتي كه علامت براي تشخيص آن‌ها ثبت مي‌شود؛

5- پرداخت حق ثبت اظهارنامه.

ماده ۱۱۵- متقاضي مي‌تواند تا قبل از انتشار آگهي موضوع ماده 120 اين آيين‌نامه ضمن درخواست كتبي از مرجع ثبت نسبت به اصلاح نشاني، تغيير نماينده قانوني و كاهش كالاها و خدمات موضوع علامت اقدام نمايد. اعمال اين اصلاح منوط به پرداخت هزينه مقرر در جدول هزينه‌ها خواهد بود.

ماده ۱۱۶- متقاضي يا نماينده قانوني وي در هر زمان قبل از ثبت علامت مي‌تواند ضمن درخواست كتبي از مرجع ثبت، اظهارنامه خود را مسترد دارد. در صورت استرداد اظهارنامه، هزينه‌هاي پرداختي مسترد نخواهد شد.

ماده ۱۱۷- مرجع ثبت پس از دريافت اظهارنامه و ضمائم مربوط، و احراز شرايط مقرر در ماده 114 اين آيين‌نامه، آن را در دفتر ثبت وارد و برروي هريك از نسخ اظهارنامه، تاريخ دريافت اظهارنامه و شماره آن را قيد نموده و نسخه دوم آن را كه داراي همان مشخصات نسخه اصلي است، بعد از امضا و مهر و قيد تاريخ (ساعت، روز، ماه، سال) وصول آن با تمام حروف، به عنوان رسيد به متقاضي مسترد خواهد كرد.

تبصره- درخصوص اظهارنامه‌هايي كه با پست سفارشي ارسال مي‌شوند، در صورت ثبت اظهارنامه‌ها، نسخه دوم آن‌ها همراه با ضمائم توسط و به هزينه مرجع ثبت با پست سفارشي به عنوان رسيد به متقاضيان مسترد خواهد شد. در صورت عدم ثبت نيز مراتب به همين ترتيب به اطلاع متقاضيان خواهد رسيد. پاسخ اظهارنامه‌هاي واصله درچارچوب ماده 167 اين آيين‌نامه به صورت الكترونيكي خواهد بود.

فصل دوم: بررسی و انتشار آگهی اظهارنامه

ماده ۱۱۸- مرجع ثبت ظرف 30 روز از تاريخ وصول اظهارنامه و ضمائم، آن را از لحاظ رعايت جنبه‌هاي شكلي و شرايط مقرر در قانون و اين آيين‌نامه و همچنين تطبيق طبقه يا طبقات اعلامي با طبقه‌بندي بين‌المللي مورد بررسي قرار مي‌دهد.

ماده ۱۱۹- مرجع ثبت چنانچه پس از بررسي، ايرادات و نواقصي را در اظهارنامه و ضمائم آن مشاهده نمايد، مراتب را به صورت مكتوب و با قيد جزييات به متقاضي ابلاغ مي‌كند تا ظرف مهلت مقرر اقدام به رفع نقص نمايد.

چنانچه متقاضي در مهلت مقرر قانوني به هر علتي نتواند نقايص اعلامي را رفع نمايد، مرجع ثبت، اظهارنامه را رد و مراتب را كتباً با ذكر علت يا علل رد به متقاضي ثبت ابلاغ خواهد كرد.

تبصره- مهلت رفع نقص براي اشخاص مقيم در ايران 30 روز و براي اشخاص مقيم در خارج از كشور 60 روز از زمان ابلاغ محاسبه مي‌شود.

ماده ۱۲۰- مرجع ثبت پس از پذيرش اظهارنامه ثبت علامت، مراتب را به متقاضي ابلاغ وآگهي مربوط را جهت اطلاع عموم منتشر مي‌نمايد. آگهي مزبور بايد شامل موارد ذيل باشد:

1ـ تاريخ و شماره اظهارنامه؛

2ـ در صورت ادعاي حق تقدم، تاريخ و شماره اظهارنامه و كشوري كه درخواست ثبت اوليه در آنجا صورت گرفته است؛

3ـ نمونه علامت؛

4ـ اجراء علامت با ذكر رنگ، در صورتي كه رنگ به عنوان صفت مشخصه و يا ويژگي علامت باشد؛

5- فهرست كالاها و خدماتي كه علامت براي تشخيص آن‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد؛ با اشاره به طبقه يا طبقات مربوط طبق طبقه‌بندي بين‌المللي؛

6- نام و نشاني متقاضي؛

7- نام و نشاني نماينده قانوني در صورتي كه اظهارنامه توسط نماينده تسليم شده باشد.

تبصره- در صورتي كه متقاضي ظرف 30 روز پس از دريافت ابلاغ، هزينه انتشار آگهي فوق را پرداخت نكند، اظهارنامه كان لم يكن تلقي خواهد شد.

ماده ۱۲۱- در صورت رد اظهارنامه ثبت علامت به استناد بندهاي (الف) و (ب) ماده 30 و ماده 32 قانون، مرجع ثبت ملزم است دلايل رد را كتباً به متقاضي ابلاغ نمايد.

از لحاظ مواد اشاره شده، در مواردي علامت عين يا شبيه علامت ديگر تشخيص داده شده و رد مي‌گردد كه علامت مذكور قبلاً به اسم ديگري ثبت يا تقاضاي ثبت شده باشد يا شباهت آن از لحاظ شكل ظاهر يا تلفظ يا كتابت و يا ساير ويژگي‌ها با علامت ديگري كه قبلا ثبت يا تقاضاي ثبت شده به اندازه‌اي باشد كه مصرف‌كنندگان عادي را به اشتباه بيندازد.

متقاضي مي‌تواند ظرف مهلت مقرر نسبت به رد اظهارنامه اعتراض خود را در دو نسخه و با پرداخت هزينه رسيدگي به رد ثبت، از طريق مرجع ثبت به كميسيون موضوع ماده 170 اين آيين‌نامه تسليم نمايد.پس از ثبت اعتراض‌نامه، نسخه دوم آن با قيد تاريخ و شماره وصول به معترض مسترد مي‌گردد.

مهلت اعتراض براي اشخاص مقيم ايران 30 روز و براي اشخاص مقيم خارج از كشور60 روز از تاريخ ابلاغ خواهد بود.

تبصره- در صورت رد اعتراض در كميسيون، هزينه رسيدگي به رد ثبت قابل استرداد نخواهد بود.

فصل سوم: انتقال، اصلاح و اعتراض به اظهارنامه

ماده ۱۲۲- انتقال حق مالكيت ناشي از تسليم اظهارنامه يا اعطاي اجازه بهره‌برداري از آن بايد به درخواست كتبي هر ذي‌نفع، به مرجع ثبت اعلام و در پرونده مربوط درج گردد. اعمال اين تغيير منوط به پرداخت هزينه مقرر در جدول هزينه‌ها خواهد بود.

تبصره- انتقال جزئي حق مالكيت ناشي از تسليم اظهارنامه مستلزم تسليم اظهارنامه جداگانه توسط منتقل‌اليه است.

ماده ۱۲۳- بعد از انتشار آگهي موضوع ماده 120 اين آيين‌نامه، هر گونه اصلاحي كه به وسيله متقاضي در خود علامت و يا دركالاها يا خدمات مربوط به آن صورت گيرد مستلزم تسليم اظهارنامه جديد است. چنين اظهارنامه‌اي به ترتيب مقرر در قانون و اين آيين‌نامه بررسي مي‌گردد. هرگاه اصلاحات تقاضا شده مورد پذيرش مرجع ثبت قرار گيرد موضوع آگهي می‌شود.

ماده ۱۲۴- هر شخصي كه نسبت به تقاضاي ثبت علامت اعتراض داشته باشد بايد ظرف مهلت 30 روز از تاريخ انتشار آگهي موضوع ماده 120 اين آيين‌نامه اعتراض خود را در دو نسخه مبني بر عدم رعايت مفاد بندهاي (الف) و (ب) ماده 30 و ماده 32 قانون به مرجع ثبت تسليم نمايد.

پس از ثبت اعتراض نامه، نسخه دوم آن با قيد تاريخ و شماره وصول به معترض مسترد مي‌گردد. اعتراض نامه بايد همراه با دلايل و مدارك استنادي و رسيد پرداخت هزينه رسيدگي به اعتراض باشد. چنانچه پس از بررسي اعتراض‌نامه و مدارك استنادي، تكميل مدارك منضم به اعتراض‌نامه ضرورت داشته باشد، مرجع ثبت با تعيين موارد، كتباً از متقاضي مي‌خواهد كه ظرف 30 روز از تاريخ ابلاغ نسبت به رفع نواقص اقدام نمايد. در غير اين صورت، اعتراض‌نامه كان لم يكن تلقي خواهد شد.

تبصره- مهلت رفع نقص براي اشخاص مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

ماده ۱۲۵- هرگاه اعتراض معترض مبني بر ادعاي حق مالكيت نسبت به علامتي باشد كه اظهارنامه ثبت آن تسليم مرجع ثبت و آگهي شده است، در صورتي كه علامت قبلاً به نام او ثبت نشده است، بايد همزمان با اعتراض، براي علامت خود، مطابق قانون و اين آيين‌نامه تقاضاي ثبت كرده و حق ثبت اظهارنامه و علامت برحسب طبقات و تمام مخارج مربوط به آن را تاديه نمايد. مرجع ثبت موظف است با رعايت ماده 124 اين آيين‌نامه، ظرف 10 روز از تاريخ وصول اعتراض نسخه‌اي از اعتراض نامه را به انضمام رونوشت مدارك و دلايل استنادي به متقاضي ثبت ابلاغ نمايد. متقاضي مكلف است از تاريخ ابلاغ اعتراض‌نامه، پاسخ مكتوب خود را ظرف 20 روز نسبت به اعتراض وارده به مرجع ثبت تسليم نمايد. عدم پاسخ متقاضي به ابلاغ در مهلت مقرر به منزله تمكين وي خواهد بود.

هرگاه متقاضي كتباً به اعتراض معترض تمكين نمايد درخواست او براي ثبت علامت مسترد شده تلقي مي‌گردد و مراتب كتباً به معترض ابلاغ مي‌شود تا در صورتي كه علامت وي به ثبت نرسيده باشد، بر طبق اظهارنامه‌اي كه همزمان با اعتراض تسليم كرده است نسبت به ثبت آن اقدام كند. در صورت عدم تمكين متقاضي، مرجع ثبت مراتب را ظرف 10 روز به معترض ابلاغ كرده و وي از اين تاريخ 20 روز مهلت دارد كه اعتراض خود را از طريق مرجع ثبت تسليم كميسيون موضوع ماده 170 اين آيين‌نامه نمايد. همين ترتيب در موردي نيز بايد رعايت شود كه اعتراض معترض مبني بر ادعاي داشتن برخي حقوق، غيراز حق مالكيت، نسبت به علامتي باشد كه اظهارنامه ثبت آن تسليم مرجع ثبت شده ولي هنوز در ايران به ثبت نرسيده است، مگر اينكه علامت قانوناً قابل ثبت نباشد. در اين فرض نيازي به تسليم اظهارنامه ثبت علامت به مرجع ثبت نخواهد بود. تصميم كميسيون طبق ماده 172 اين آيين‌نامه قابل اعتراض در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون است.

تبصره ۱- در صورتي كه اظهارنامه تسليمي به هر دليلي منتهي به ثبت علامت نشود مبالغ پرداختي از اين بابت، قابل استرداد نخواهد بود.

تبصره ۲- درصورت رد اعتراض در كميسيون، هزينه رسيدگي به اعتراض، قابل‌استرداد نخواهد بود.

تبصره ۳- چنانچه معترض مقيم ايران نباشد، مهلت‌هاي مذكور در اين ماده به دو برابر افزايش مي‌يابد.

فصل چهارم: ثبت علامت و تمدید ثبت

ماده ۱۲۶- پس از انتشار آگهي ثبت علامت، موضوع ماده 120 اين آيين‌نامه و تحويل نسخه منتشر شده يا منعكس در سايت روزنامه رسمي توسط متقاضي به مرجع ثبت، ظرف 30 روز از تاريخ انتشار، در صورتي كه مرجع ثبت تشخيص دهد شرايط مندرج در قانون و اين آيين‌نامه رعايت شده و نسبت به تقاضاي ثبت علامت نيز اعتراض نشده و يا اعتراض رد شده است، علامت را پس از پرداخت هزينه‌هاي مربوط در دفتر ثبت علامت، ثبت مي‌كند.

تبصره- در صورت عدم تحويل نسخه منتشرشده يا منعكس در سايت روزنامه‌رسمي به مرجع ثبت ظرف مهلت مقرر در اين ماده، اظهارنامه كان لم يكن تلقي خواهدشد.

ماده ۱۲۷- متقاضي بايد ظرف مدت 30 روز پس از اعلام كتبي مرجع ثبت مبني بر تاييد نهايي علامت، نسبت به پرداخت هزينه‌هاي ثبت علامت و انتشار آگهي موضوع ماده 129 اين آيين‌نامه اقدام نمايد. در صورت عدم پرداخت هزينه‌ها در مهلت مقرر فوق، اظهارنامه كان لم يكن تلقي مي‌گردد. اين مهلت براي متقاضيان مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

ماده ۱۲۸- ثبت علامت در دفترثبت طبق فرم (ع- 2) با قيد مراتب ذيل به عمل خواهد آمد:

1- اسم و نشاني و تابعيت مالك علامت؛

2- اسم و نشاني نماينده قانوني او، در صورت وجود؛

3- الصاق يك نمونه از علامت در محلي كه به اين امر اختصاص داده شده است؛

4- تعيين اجزا علامت با ذكر رنگ، در صورتي كه رنگ به عنوان صفت مشخصه و يا ويژگي علامت باشد؛

5- تاريخ كامل (ساعت، روز، ماه و سال) و شماره ثبت اظهارنامه و تاريخ و شماره ثبت علامت؛

6- فهرست كالاها و خدماتي كه علامت براي تشخيص آن‌ها استفاده مي‌شود، با اشاره به طبقه يا طبقات آن‌ها طبق طبقه‌بندي بين‌المللي؛

7- در صورت ادعاي حق تقدم و پذيرش آن، تاريخ، شماره و محل تسليم اظهارنامه مقدم؛

8- مدت اعتبار ثبت علامت.

تبصره ۱- در دفتر ثبت براي هرعلامت دو صفحه اختصاص مي‌يابد و هر تغيير و اصلاح و همچنين نقل و انتقالاتي كه جزئاً يا كلاً نسبت به علامت صورت مي‌گيرد، در صفحات مزبور قيد مي‌گردد. در صورت نياز به صفحات اضافي مرجع ثبت مي‌تواند از دفتر متممي به اين منظور استفاده نمايد.

تبصره ۲- درج مراتب فوق پس از تكميل بايد به امضاء مالك علامت يا نماينده قانوني وي و همچنين رئيس اداره ثبت علائم تجاري برسد.

ماده ۱۲۹- مرجع ثبت مكلف است ظرف 30 روز پس از ثبت علامت، آگهي حاوي كليه مراتب مندرج در ماده 128 اين آيين‌نامه را جهت اطلاع عموم منتشر نمايد.

ماده ۱۳۰- پس از ثبت علامت و انتشار آگهي آن و تحويل نسخه منتشر شده يا منعكس در سايت روزنامه رسمي، گواهي‌نامه‌اي طبق فرم (ع- 3) كه حاوي موارد مذكور در بندهاي (1) (3) (4)(5)(6)(7) ماده 128 اين آيين‌نامه و همچنين مدت اعتبار علامت ثبت شده و تاريخ انقضاي آن باشد، پس از امضاء و مهر رئيس اداره ثبت علائم تجاري، به مالك علامت يا نماينده قانوني او تسليم مي‌شود.

تبصره- گواهي‌نامه علامت با استفاده از فناوري روز تهيه مي‌شود.

ماده ۱۳۱- با توجه به بند د ماده 40 قانون، مالك علامت مي‌تواند با پرداخت هزينه مقرر، درخواست تمديد اعتبار ثبت علامت را براي دوره‌هاي متوالي ده ساله بنمايد. درخواست تمديد ثبت ظرف يك سال قبل از انقضاي مدت اعتبار ثبت علامت در هر دوره، به عمل خواهد آمد.

تبصره- در صورت عدم درخواست تمديد ثبت ظرف مهلت يادشده، امكان درخواست آن ظرف مهلت 6 ماه پس از پايان اعتبار ثبت علامت، با پرداخت جريمه تاخير به ميزان نصف هزينه ثبت علامت وجود دارد، والا ثبت علامت از درجه اعتبار ساقط خواهد شد.

ماده ۱۳۲- درخواست تمديد ثبت علامت در دو نسخه توسط مالك علامت ثبت شده يا نماينده قانوني او تهيه و پس از امضاء به مرجع ثبت تسليم مي‌شود.

مرجع يادشده پس از دريافت درخواست تمديد ثبت و ضمائم، آن را در دفتر مربوطه وارد و برروي هريك از نسخ درخواست، تاريخ دريافت و شماره آن را قيد و نسخه دوم آن را كه داراي همان مشخصات نسخه اصلي است بعد از امضاء و مهر به عنوان رسيد به درخواست كننده مسترد خواهد كرد.

ماده ۱۳۳- درخواست تمديد ثبت بايد حاوي موارد ذيل باشد:

1- شماره و تاريخ ثبت اظهارنامه و علامتي كه تمديد آن مورد درخواست است؛

2- طبقه يا طبقات كالاها و خدماتي كه علامت براي تشخيص آن‌ها ثبت شده است؛

3- اسم و نشاني كامل مالك علامت ثبت شده يا نماينده قانوني وي، در صورتي كه درخواست توسط نماينده به عمل آيد.

تبصره ۱- درخواست تمديد ثبت وقتي پذيرفته مي‌شود كه هزينه تمديد پرداخت شده باشد.

تبصره ۲- در موقع تمديد ثبت، مرجع ثبت مكلف است طبقه كالاها و خدمات را مطابق با جديدترين ويرايش طبقه‌بندي بين‌المللي علامت، در دفتر ثبت و گواهي‌نامه تمديد ثبت علامت را براساس آن تصحيح نمايد. هزينه تغيير طبقات ناشي از اعمال ويرايش جديد طبقه‌بندي بين‌المللي به عهده مالك علامت خواهد بود.

تبصره ۳- مالك علامت مي‌تواند ضمن درخواست تمديد، درخواست جداگانه‌اي را براي تقليل طبقه يا كالاها و خدماتي كه علامت براي آن به ثبت رسيده است، بدون پرداخت هزينه ثبت تغيير، تسليم مرجع ثبت نمايد.

تبصره 4- در صورت تغيير طبقات يا كالاها، مندرجات اين ماده با انجام تغييرات لازم، به هزينه مالك علامت، در روزنامه‌رسمي آگهي مي‌شود.

ماده ۱۳۴- مدارك زير بايد به درخواست تمديد ضميمه گردد:

1- مدارك مثبت هويت متقاضي؛

2- حداقل شش نمونه از علامت با رعايت ماده 108 اين آيين‌نامه؛

3- رسيد مربوط پرداخت هزينه‌ها ؛

4- مدارك نمايندگي قانوني، در صورتي كه درخواست توسط نماينده به عمل آيد.

ماده ۱۳۵- با رعايت تبصره‌هاي 2 و 3 ماده 133 اين آيين‌نامه، تمديد ثبت علامت نمي‌تواند هيچ تغييري در آخرين شكل ثبت آن به وجود آورد. در غير اين صورت مقررات تغيير علامت قابل اعمال خواهد بود.

ماده ۱۳۶- تمديد ثبت علامت دنباله ثبت اصلي در دفتر ثبت ميشود و گواهينامه تمديد ثبت طبق فرم (ع- 4) صادر و تسليم مالك علامت يا نماينده قانوني وي مي‌گردد.

گواهي‌نامه تمديد ثبت شامل مندرجات گواهي‌نامه اصلي با انجام تغييرات لازم، و نيز مدت اعتبار و تاريخ انقضاي آن خواهد بود

فصل پنجم: علامت جمعی

ماده ۱۳۷- مقررات مواد 105 تا 136 اين آيين‌نامه، با انجام تغييرات لازم، و به شرط رعايت موارد زير در مورد علائم جمعي نيز قابل اعمال است:

1- اظهارنامه ثبت علامت جمعي در صورتي پذيرفته خواهد شد كه مطابق ماده 42 قانون، در اظهارنامه به جمعي بودن علامت اشاره شده و نسخه‌اي از ضوابط و شرايط استفاده از آن نيز ضميمه گردد؛

2- در ضوابط و شرايط استفاده از علامت جمعي، بايد خصوصيات مشترك يا كيفيت كالاها و خدمات توليدي در يك منطقه جغرافيايي معين يا مورد تاييد كه تحت آن‌ها اشخاص مي‌توانند از علامت مذكور استفاده كنند و همچنين ضمانت اجراهاي مربوط به عدم رعايت شرايط و ضوابط يادشده تعيين گردد؛

3- آگهي ثبت علامت جمعي كه مطابق ماده 120 اين آيين نامه انجام خواهد شد، بايد همچنين شامل خلاصه‌اي از ضوابط و شرايط استفاده از آن علامت باشد؛

4- هرگونه تغيير در ضوابط و شرايط حاكم بر استفاده از علامت جمعي بايد به صورت مكتوب توسط مالك آن علامت به مرجع ثبت اعلام شود. اعلاميه ياد شده بايد در دفتر ثبت قيد شود. تغييرات مذكور قبل از ثبت هيچگونه اثري ندارد.

خلاصه‌اي از تغييرات به عمل آمده بايد توسط مرجع ثبت آگهي شود.

5- علاوه بر مالك علامت جمعي ثبت شده، ساير اشخاص مجاز نيز مي‌توانند با رعايت شرايط و ضوابط مربوط، از علامت يادشده استفاده نمايند.

تبصره- متقاضي ثبت علامت جمعي در ارتباط با بندهاي (1) و (2) فوق مكلف است گواهي مقام صلاحيتدار، اتحاديه يا دستگاه مرتبط را اخذ و به مرجع ثبت تسليم نمايد.

فصل ششم: تغییرات، انتقالات و اعراض در مورد علامت ثبت شده

ماده ۱۳۸- مالك علامت مكلف است هرنوع تغيير راجع به اسم، نشاني، تابعيت و اقامتگاه يا اعطاء اجاره بهره‌برداري از علامت يا انتقال و يا اعراض از علامت ثبت شده را كتباً و همراه با مدارك مربوط جهت ثبت در سوابق به مرجع ثبت اعلام نمايد. اعمال اين تغييرات با رعايت مقررات قانون و اين آيين‌نامه خواهد بود.

تبصره- چنانچه در طبقه‌بندي بين‌المللي علامت ثبت شده تغييراتي به وجود آيد، مالك علامت مي‌تواند از مرجع ثبت درخواست كند كه تغييرات مذكور در گواهي‌نامه علامت اعمال شود.

ماده ۱۳۹- هرگونه انتقال مالكيت علامت ثبت شده بايد در مرجع ثبت به ثبت برسد. در درخواست كتبي براي ثبت انتقال بايد نكات زير صريحاً قيد شود:

1ـ شماره و تاريخ ثبت علامت در ايران؛

2ـ اسم و نشاني و تابعيت منتقل‌اليه (مالك جديد) يا نماينده قانوني وي، در صورت وجود؛

3ـ در صورت انتقال جزئي، بيان كالاها و خدماتي كه علامت نسبت به آن‌ها منتقل شده است.

اصل آخرين گواهي‌نامه معتبرعلامت، سند انتقال علامت كه به امضاء مالك پيشين علامت و منتقل‌اليه رسيده است، مدارك نمايندگي قانوني، در صورت وجود، و رسيد مربوط به پرداخت هزينه‌ها بايد ضميمه درخواست شود.

تبصره ۱- تا زماني كه انتقال انجام شده در دفتر مربوط ثبت نشده باشد، مرجع ثبت فقط شخصي را كه علامت به نام او ثبت شده مالك خواهد شناخت.

تبصره ۲- انتقال قهري علامت با رعايت مقررات اين ماده توسط ورثه و با ارايه رونوشت مصدق گواهي انحصار وراثت با تعيين سهم الارث به ثبت مي‌رسد.

ماده ۱۴۰- اگر انتقال راجع به قسمتي از كالاها يا خدمات موضوع علامت ثبت شده باشد، خروج آن از مالكيت مالك اوليه علامت، به صورت مشخص درپي علامت ثبت شده در دفتر ثبت علامت تجاري، ثبت و چنانچه با انتقال مزبور طبقه، يا طبقاتي كلاً از حيطه علامت ثبت شده خارج گردد، در اين صورت به آن طبقه يا طبقات شماره يا شماره‌هاي فرعي از شماره (1) به تعداد طبقات مزبور تعلق مي‌گيرد و هرگاه انتقال صرفاً مربوط به كالا‌ها يا خدمات، بدون انتقال كلي طبقه مربوط واقع شده باشد، بدواً به طريق فوق شماره‌گذاري شده و پس از آن شماره فرعي از شماره فرعي طبقه مرتبط محسوب و به همين طريق به دنبال علامت ثبت شده درج مي‌گردد.

تبصره ۱- هرگاه انتقالات موضوع اين ماده در دفتر متمم منعكس گردد، مي‌بايست به شماره ثبت اصلي علامت ثبت شده و صفحه و دفتر مربوط اشاره شود.

تبصره ۲- در صورت انتقال جزيي كالاها و خدمات موضوع علامت، مدت اعتبار بخش منتقل شده نمي‌تواند بيشتر از مدت اعتبار باقي مانده علامت ثبت شده در گواهي‌نامه ثبت آن باشد.

تبصره3ـ در صورت انتقال جزئي كالاها و خدمات موضوع علامت، منتقل‌اليه مي‌تواند درخواست صدور گواهي‌نامه علامت براي مدت باقي مانده از دوره اعتبار علامت ثبت شده را نمايد.

تبصره 4- چنانچه علامت ثبت شده در موعد مقرر تمديد نگردد، مانع از تمديد علامت براي آن دسته از كالاها و خدماتي كه قبل از موعد تمديد جزئاً منتقل شده‌اند، نخواهد بود.

تبصره 5- نقل و انتقالات جزئي كالاها و خدمات موضوع علامت بايد در ظهر آخرين گواهي‌نامه معتبر علامت نيز منعكس گردد.

ماده ۱۴۱- مالك علامت مي‌تواند اجازه بهره برداري از علامت ثبت شده خود را به هر شكل قانوني به ديگري اعطا نمايد.

در مجوز بهره‌برداري همچنين بايد صريحاً به اين نكته اشاره شود كه آيا اجازه به صورت انحصاري صادر مي‌شود يا خير و نيز اين كه آيا اجازه گيرنده فعلي حق اعطاي اجازه‌هاي بعدي را دارد يا خير. اگر انحصاري يا غير انحصاري بودن بهره‌برداري از علامت در مجوز ذكر نشود هر مجوز بهره‌برداري كه به ثبت مي‌رسد، غير انحصاري تلقي مي‌گردد.

ماده ۱۴۲- مرجع ثبت مكلف است وجود شرايطي را در زمينه كنترل اجازه دهنده بر كيفيت و مرغوبيت كالاها يا خدمات موضوع علامت توسط اجازه گيرنده را در مجوز بهره‌برداري احراز كند، در غير اين صورت، مجوز بهره برداري قابل ثبت نخواهد بود.

ماده ۱۴۳- درخواست ثبت مجوز بهره برداري بايد توسط مالك علامت با تصريح به موارد ذيل تسليم مرجع ثبت شود:

1- اسم و نشاني و تابعيت اجازه گيرنده و نماينده قانوني وي در صورت وجود؛

2- بيان كالاها يا خدماتي كه اجازه بهره‌برداري نسبت به آن‌ها اعطاء شده است، در صورتي كه اجازه فقط نسبت به بخشي از كالاها يا خدمات باشد.

مدارك ذيل بايد به درخواست ثبت مجوز بهره‌برداري منضم گردد:

1- مدرك قانوني مبني بر اعطاء اجازه بهره‌برداري كه به امضاء اجازه دهنده و اجازه گيرنده رسيده است؛

2- اصل آخرين گواهي‌نامه معتبر علامت؛

3- مدارك نمايندگي قانوني، درصورت وجود؛

4- رسيد مربوط به پرداخت هزينه‌ها.

تبصره ۱- مرجع ثبت پس از ثبت مجوز بهره‌برداري و انتشار آگهي موضوع ماده 146 اين آيين‌نامه، در صورت درخواست، گواهي ثبت مجوز بهره‌برداري را براي اجازه گيرنده صادر خواهد كرد.

تبصره ۲- مراتب فسخ يا خاتمه پيش از موعد مجوز بهره‌برداري در صورتي كه در چارچوب متن قرارداد و مطابق قوانين و مقررات مربوط باشد، نيز به موجب مقررات اين ماده، با انجام تغييرات لازم، قابل ثبت خواهد بود.

ماده ۱۴۴- مالك علامت مي‌تواند با تسليم درخواست كتبي به مرجع ثبت، از حقوق خود نسبت به علامت ثبت شده معتبر اعراض حاصل نمايد. مدارك ذيل بايد به درخواست اعراض منضم گردد:

1- اقرارنامه رسمي مبني بر اعراض كه به امضاء مالك علامت رسيده است؛

2ـ اصل آخرين گواهي نامه معتبر علامت،

3- مدارك نمايندگي قانوني، در صورت وجود؛

4- رسيد مربوط به پرداخت حق ثبت تغييرات.

تبصره ۱- اعراض مالك علامت از حقوق خود نسبت به علامت ثبت شده مشروط به اين است كه بهره‌برداري از علامت، در زماني كه ثبت آن معتبر بوده است، جزئاً يا كلاً به ديگري واگذار نشده باشد.

تبصره ۲- در صورت اعراض، حق ثبت و ساير هزينه‌هاي پرداختي به مرجع ثبت مسترد نخواهد شد.

ماده ۱۴۵- در صورتي كه انتقال، اعطاء اجازه بهره‌برداي، فسخ و خاتمه پيش از موعد مجوز بهره‌برداري يا اعراض از مالكيت علامت ثبت شده در خارج از كشور انجام شده باشد، اصل يا رونوشت مصدق سند مربوط كه در آن شماره و تاريخ علامت ثبت شده در ايران قيد و به تاييد نمايندگي جمهوري اسلامي ايران رسيده باشد، دليل انتقال، اعطاء اجازه بهره‌برداري، فسخ و خاتمه پيش از موعد مجوز بهره‌برداري يا اعراض از مالكيت علامت، براي ثبت آن در ايران خواهد بود.

ماده ۱۴۶- كليه تغييرات و انتقالات يا فسخ و خاتمه و يا اعراض از علامت ثبت شده در صفحه مخصوص مربوط به ثبت علامت، ثبت و در ظهر گواهي‌نامه علامت درج مي‌گردد و جز در مورد تغيير نشاني، به هزينه ذي‌نفع ظرف 30 روز از تاريخ ثبت در روزنامه رسمي آگهي مي‌شود. موارد مذكور تا زماني كه به ثبت نرسيده‌اند در مقابل اشخاص ثالث قابل استناد نمي‌باشند. ثبت آن‌ها منوط به پرداخت هزينه‌هاي مقرر در جدول هزينه‌ها و در صورت لزوم هزينه انتشار آگهي مربوط خواهد بود.

فصل هفتم: ابطال ثبت علامت

ماده 147- ابطال ثبت علامت مطابق مواد 41 و 43 قانون در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون و با تقديم دادخواست به عمل مي‌آيد.

دادخواست ابطال بايد داراي ضمائم زير باشد:

1ـ اصل يا رونوشت مصدق كليه اسناد و مدارك مثبت ادعاي ابطال؛

2ـ رسيد مربوط به پرداخت وديعه تسليم دادخواست ابطال به دادگاه، به شرح مذكور در جدول هزينه‌ها؛

3ـ وكالت‌نامه، در صورتي كه دادخواست توسط وكيل تسليم شود.

تبصره- ابطال بخشي از علامت يا ابطال ثبت علامت نسبت به بعضي از كالاها و يا خدمات ثبت شده نيز مطابق مقررات همين فصل به عمل مي‌آيد.

ماده ۱۴۸- هرگاه دادگاه در مورد ابطال علامت ثبت شده راي نهايي صادر نمايد مراتب را به مرجع ثبت ابلاغ مي‌كند و مرجع مذكور موظف است مطابق حكم دادگاه، بخشي از علامت يا ثبت علامت را به‌طور كامل يا فقط نسبت به بعضي از كالاها و يا خدمات مورد حكم در دفتر مربوط ابطال و مراتب را در روزنامه رسمي آگهي نمايد.

ماده ۱۴۹- آگهي مربوط به ابطال براساس مفاد راي دادگاه با درج موارد زير منتشر خواهد شد:

1- ذكر علامت و شماره و تاريخ ثبت آن؛

2- اشاره به ابطال بخشي از علامت يا اينكه علامت به‌طور كامل يا در ارتباط با بعضي از كالاها و يا خدمات ابطال شده است؛

3- اعلام عدم اعتبار گواهي‌نامه‌اي كه به موجب راي نهايي دادگاه باطل شده است.

تبصره- هزينه آگهي مزبور به عهده محكوم‌له مي‌باشد. وي مي‌تواند هزينه مذكور را در جزء خسارت از محكوم‌عليه مطالبه نمايد.

فصل هشتم: ثبت بین‌المللی علامت براساس موافقت‌نامه و پروتكل مادرید

ماده ۱۵۰- ثبت بين المللي علامت مستلزم تسليم اظهار نامه به مرجع ثبت است.

ماده ۱۵۱- اتباع ايراني يا اشخاصي كه در ايران اقامت داشته و يا داراي يك مقر واقعي و موثر صنعتي و تجاري باشند، مي‌توانند حسب مورد به استناد اظهارنامه يا علامت ثبت شده در مرجع ثبت، تقاضاي ثبت بين‌المللي نماييد.

ماده ۱۵۲- اظهارنامه ثبت بين‌المللي علامت در فرم رسمي و حسب مورد به زبان‌هاي تعيين شده، در سه نسخه تهيه و تسليم مرجع ثبت خواهد شد.

تبصره- اظهارنامه ثبت بين المللي توسط مرجع ثبت و متقاضي امضاء مي‌شود.

ماده ۱۵۳- اظهارنامه ثبت بين‌المللي وقتي پذيرفته مي‌شود كه مدارك زير به آن ضميمه شده باشد:

1- مدارك مثبت هويت متقاضي؛

2- اظهارنامه يا گواهي نامه ثبت علامت در ايران؛

3- وكالت نامه، چنانچه تقاضا توسط وكيل به عمل آمده باشد،

4- رسيد مربوط به پرداخت هزينه بررسي اوليه.

ماده ۱۵۴- مرجع ثبت مكلف است مشخصات اظهارنامه ثبت بين‌المللي را با مشخصات علامت يا اظهارنامه ثبت شده در ايران مطابقت نمايد.

در صورت احراز مطابقت مشخصات و پس از پرداخت هزينه‌هاي مقرر طبق موافقت‌نامه و پروتكل مادريد توسط متقاضي، مرجع ثبت اظهارنامه ثبت بين‌المللي را در دفتر ثبت اظهارنامه وارد و برروي هريك از نسخ اظهارنامه تاريخ دريافت و شماره آن را قيد نموده و با امضاء آن، نسخه اول اظهارنامه را كه حاوي اعلاميه مذكور در آيين‌نامه مشترك مي‌باشد به متقاضي جهت ارسال به دفتر بين‌المللي تسليم مي‌نمايد. اظهارنامه مذكور بايد حداكثر ظرف 15 روز از تاريخ ثبت در دفتر ثبت اظهارنامه به دفتر بين‌المللي فرستاده شود. نسخه دوم اظهارنامه كه داراي همان مشخصات نسخه اول است، به عنوان سابقه در مرجع ثبت بايگاني مي‌شود. نسخه سوم به عنوان رسيد به متقاضي مسترد مي‌گردد.

در صورت عدم مطابقت مشخصات، متقاضي بايد آن را اصلاح نمايد. در غير اين صورت اظهارنامه بين‌المللي پذيرفته نخواهد شد.

ماده ۱۵۵- هرگاه اظهارنامه اصلي، ثبت ناشي از آن يا ثبت اصلي حسب مورد ظرف 5 سال از تاريخ ثبت بين‌المللي اعتبار خود را در ايران از دست دهد، مرجع ثبت مراتب را طي اطلاعيه‌اي به دفتر بين‌المللي اعلام كرده و در آن كالاها و خدماتي كه مشمول تصميم لغو قرار گرفته‌اند ذكر و از دفتر بين‌المللي درخواست خواهد كرد كه ثبت بين‌المللي را در حدود لازم باطل نمايد.

هرگاه اقدام قانوني مربوط به لغو اعتبار مذكور در فوق پس از انقضاي 5 سال همچنان در جريان باشد و منتهي به يك تصميم قطعي نگردد، مرجع ثبت بايد مراتب را به دفتر بين‌المللي اطلاع دهد. در صورت اتخاذ تصميم قطعي، مرجع ثبت بايد مراتب را ضمن ذكر كالاها يا خدماتي كه مشمول تصميم مربوط قرار گرفته‌اند، به دفتر بين‌المللي اطلاع داده و از آن درخواست كند كه ثبت بين‌المللي را در حدود لازم باطل نمايد.

ماده ۱۵۶- چنانچه براساس اطلاعيه واصله از دفتر بين المللي، ايران به عنوان يكي از كشورهاي تعيين شده در اظهارنامه ثبت بين‌المللي باشد، مرجع ثبت ضمن رعايت تشريفات مقرر در موافقت‌نامه و پروتكل مادريد، اظهارنامه مذكور را طبق قانون و اين آيين‌نامه از لحاظ ماهوي مورد بررسي قرار مي‌دهد. بررسي تغييرات بعدي علامت پذيرفته شده نيز مشمول همين ترتيبات است.

ماده ۱۵۷- مرجع ثبت پس از انتشار آگهي اظهارنامه ثبت بين‌المللي در روزنامه رسمي و انقضاي مهلت 30 روز، در صورت نبودن معترض مكلف به پذيرش علامت است و در اين صورت شماره و تاريخ ثبت اظهارنامه در دفتر بين‌المللي، در حكم شماره و تاريخ ثبت علامت در ايران خواهد بود.

ماده ۱۵۸- متقاضي ثبت بين‌المللي علامت، در صورت رد پذيرش اظهارنامه يا اعتراض به تقاضاي ثبت، مي‌تواند اعتراض خود را در چارچوب مواد 121، 124 و 125 اين آيين‌نامه تسليم كميسيون موضوع ماده 170 اين آئين‌نامه نمايد.

ماده ۱۵۹- هرگاه متقاضي ثبت بين‌المللي علامت، در ايران اقامت نداشته باشد، جهت تسليم اعتراض يا هرگونه پاسخ يا اطلاعيه‌اي بايد وكيلي كه در ايران اقامت دارد را به مرجع ثبت معرفي نمايد.

ماده ۱۶۰- هرگاه مالك علامت ثبت شده در ايران متعاقباً ثبت بين‌المللي همان علامت كه در ايران نيز مشمول حمايت است را كسب كند، ثبت بين‌المللي آن علامت بنابه درخواست و اعراض متقاضي از مالكيت علامت ثبت شده در ايران، جايگزين ثبت در ايران مي‌گردد، مشروط بر اينكه تمامي كالاها و خدمات موضوع علامت ثبت شده در ايران در فهرست كالاها و خدمات مشمول ثبت بين المللي نيز باشد.

جايگزيني ثبت بين‌المللي، به حقوق مكتسبه‌ي علامت ثبت شده‌ي قبلي هيچ لطمه‌اي وارد نخواهد كرد.

در صورت درخواست مالك، مراتب جايگزيني يادشده، توسط مرجع ثبت در دفتر ثبت وارد و در روزنامه رسمي آگهي می‌شود.

بخش پنجم: مقررات عمومی

فصل اول: هزینه‌ها

ماده ۱۶۱- هزينه‌هاي مقرر در قانون و آيين‌نامه حاضر مطابق جدول هزينه‌ها، كه ضميمه اين آيين‌نامه است در حسابي خاص كه به نام اداره كل مالكيت صنعتي مفتوح مي‌گردد، پرداخت خواهد شد.

ماده ۱۶۲- هزينه‌هاي مقرر در جدول هزينه‌ها جهت انجام اقدامات لازم بايد طبق مقررات قانون و اين آيين‌نامه پرداخت گردد. در غير اين صورت مرجع ثبت از انجام اقدامات مربوط خودداري خواهد نمود.

تبصره- پرداخت هزينه‌هاي پيش‌بيني شده مستقيماً يا در چارچوب ماده 167 اين آيين‌نامه، از طريق الكترونيكي صورت خواهد گرفت.

ماده ۱۶۳- حق ترجمه و هزينه رونوشت مصدق اسناد و مدارك تسليمي به مرجع ثبت مطابق آيين‌نامه‌هاي مربوط به مترجمين و اين آيين‌نامه توسط ذي‌نفع پرداخت خواهد شد.

ماده ۱۶۴- كليه هزينه‌هاي بررسي و ثبت بين‌المللي اختراعات، طرح‌هاي صنعتي و علائم طبق معاهدات بين‌المللي كه جمهوري اسلامي ايران به آن‌ها ملحق شده است و همچنين هزينه انتشار آگهي‌هاي مربوط در روزنامه رسمي طي فرايند ثبت، در بودجه سالانه سازمان پيش‌بيني شده و براي اين منظور در اختيار مرجع ثبت قرار خواهد گرفت.

ماده ۱۶۵- هزينه سالانه اختراعاتي كه تا پيش از تاريخ لازم‌الاجرا شدن قانون و اين آيين‌نامه به ثبت رسيده‌اند براي مدت باقي‌مانده حمايت، بر مبناي اين آيين‌نامه پرداخت خواهد شد. درخصوص علائم تجاري ثبت شده‌اي كه پس از تاريخ فوق تمديد مي‌شوند، هزينه تمديد طبق جدول هزينه‌ها محاسبه خواهد شد.

ساير امور مرتبط با اختراعات و علائم ثبت شده براساس مقررات قانون و اين آيين‌نامه انجام خواهد گرفت.

ماده ۱۶۶- سازمان در اجراي ماده 63 قانون هر ساله بايد حداكثر تا 50 درصد معادل ريالي عوايد حاصل از اجراء مفاد كنوانسيون‌هاي مربوط به ثبت بين‌المللي مالكيت صنعتي را در بودجه كل كشور در رديف‌هاي هزينه‌اي جداگانه پيش‌بيني و به معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رياست جمهوري پيشنهاد نمايد.

وجوه مذكور به تشخيص مديركل اداره كل مالكيت صنعتي صرف ارتقاء و تجهيز اداره كل مالكيت صنعتي و ارتقاء كيفي آن از جمله برگزاري كارگاه‌هاي آموزشي، استفاده از مشاوره‌هاي تخصصي، اطلاع‌رساني و ارتقاء آگاهي‌هاي عمومي در زمينه حقوق مالكيت صنعتي و انتشار كتب و نشريات و ساير اقدامات لازم به منظور ارتقاء و تجهيز اداره كل مالكيت صنعتي در اين خصوص خواهد شد.

فصل دوم: ثبت الكترونیكی و نحوه دسترسی به اطلاعات

ماده ۱۶۷- مرجع ثبت مكلف است با تجهيز امكانات فني نسبت به الكترونيكي كردن كليه مراحل اعم از ثبت داخلي يا بين‌المللي اختراعات، طرح‌هاي صنعتي و علائم، از قبيل تسليم، بررسي، اصلاح و ثبت اظهارنامه، انتشار‌آگهي و ثبت اين مالكيت‌ها و تمديد اعتبار آن يا اعمال هرگونه تغييرات و انتقالات و همچنين پرداخت‌هاي مقرر، اقدامات مقتضي را معمول دارد.

تبصره- تبادل اطلاعات مربوط به ثبت اختراعات، طرح‌هاي صنعتي و علائم با سازمان‌ها و موسسات ذي‌ربط مي‌تواند به صورت الكترونيكي انجام شود.

ماده ۱۶۸- اطلاعات اوليه مربوط به اختراعات، طرح‌هاي صنعتي و علائم ثبت شده، به تشخيص مرجع ثبت قابل دسترسي عموم به طور مستقيم يا از طريق الكترونيكي خواهد بود. به منظور تسهيل در جستجوي سوابق و كسب اطلاعات مورد نياز، مرجع ثبت مي‌تواند سوابق مربوط به اختراعات، طرح‌هاي صنعتي و علائم ثبت شده را از طريق موسسات طرف قرارداد نيز به طور الكترونيكي ارائه نمايد. كه در اين صورت متقاضيان مي‌بايست هزينه‌هاي مقرر در اين قراردادها را براي دريافت خدمات مورد نياز پرداخت نمايند.

ماده ۱۶۹- سه سال پس از انقضاي مدت حمايت يا در صورت ابطال، پرونده‌هاي مربوط به ثبت اختراعات طرح‌هاي صنعتي و علامت، حسب مورد، امحاء و فقط نسخه الكترونيكي آن‌ها نگهداري مي‌شود

فصل سوم: كمیسیون

ماده ۱۷۰- در اجراي بند ح ماده 17 و ماده 58 قانون، كميسيوني مركب از اعضاء زير تشكيل مي‌شود:

1- رئيس اداره ثبت اختراعات، اداره ثبت طرح‌هاي صنعتي يا اداره ثبت علائم تجاري، حسب مورد؛

2- نماينده‌اي از جانب مديركل اداره كل مالكيت صنعتي؛

3- يك كارشناس يا متخصص كه در صورت لزوم مي‌تواند خارج از سازمان باشد.

تبصره ۱- رياست كميسيون به عهده نماينده مديركل اداره كل مالكيت صنعتي قرار دارد.

تبصره ۲- تصميم‌گيري در كميسيون با اكثريت آراء است. اين تصميمات براي مرجع ثبت لازم الاتباع خواهد بود.

تبصره ۳- كارشناس رسيدگي‌كننده نمي‌تواند نسبت به همان موضوع در كميسيون شركت نمايد.

تبصره ۴- كميسيون داراي يك عضو علي‌البدل خواهد بود كه از بين كارشناسان و توسط مديركل اداره كل مالكيت صنعتي تعيين خواهد شد.

تبصره ۵- چنانچه حضور اعضاء كميسيون مستلزم پرداخت حق‌الزحمه باشد، پس از تاييد مديركل اداره كل مالكيت صنعتي، از محل اعتبارات سازمان تامين و پرداخت خواهد شد.

تبصره ۶- چنانچه کميسيون، اخذ توضيح از کارشناس يا کارشناسان بررسي ماهوي اختراع را جهت اتخاذ تصميم ضروري بداند مي‌تواند از آنان براي حضور در جلسه دعوت نمايد.

ماده ۱۷۱- رئيس كميسيون موضوع ماده فوق حداقل 10 روز قبل از تشكيل جلسه كميسيون، تاريخ تشكيل جلسه، ساعت و محل آن را حسب مورد به متقاضي ثبت يا به طرفين اختلاف و يا به نماينده قانوني آنان ابلاغ خواهد كرد. اين اشخاص مي‌توانند در جلسه حضور پيدا كنند.

ماده ۱۷۲- كميسيون پس از رسيدگي، تصميم خود را به صورت مستند و مستدل اعلام مي‌نمايد. تصميم كميسيون از سوي مرجع ثبت به متقاضي يا به طرفين اختلاف ابلاغ شده و ظرف 60 روز از تاريخ ابلاغ قابل اعتراض در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون است. در اين صورت معترض به تصميم كميسيون بايد مبلغي را به شرح مذكور در جدول هزينه‌ها، به عنوان وديعه در صندوق دادگستري گذاشته و رسيد آن را ضميمه دادخواست خود نمايد. از مبلغ مزبور در صورتي كه معترض محكوم به بي‌حقي شود، خسارت طرف پرداخت شده و چنانچه طرف بيش از مبلغ مذكور خسارت ديده باشد، براي مازاد به دادگاه مذكور رجوع خواهد كرد.

فصل چهارم: اطلاع‌رسانی و صدور گواهی اصلی و المثنی

ماده ۱۷۳- مرجع ثبت موظف است در اجراي ماده 12 كنوانسيون پاريس و ساير كنوانسيون‌هاي مالكيت صنعتي مرتبط با آن، ازجمله موافقت‌نامه مادريد و پروتكل آن و همچنين معاهده همكاري در ثبت اختراعات، نشريه‌اي را به منظور انتشار خلاصه اختراعات، طرح‌هاي صنعتي و علائم ثبت شده با ذكر مشخصات مالكان آن‌ها و هرگونه اطلاع‌رساني در زمينه مالكيت‌هاي صنعتي و مباحث راجع به آن در اداره كل مالكيت صنعتي منتشر نمايد. درآمد حاصل از انتشار نشريه فوق، در چارچوب ماده 166 اين آيين‌نامه هزينه مي‌گردد.

ماده ۱۷۴- مرجع ثبت مكلف است گواهي‌نامه‌هاي اختراع، طرح صنعتي و علامت را با استفاده از جديدترين شيوه‌هاي فناوري موجود به منظور جلوگيري از جعل، صادر نمايد.

ماده ۱۷۵- در صورت مفقود شدن يا از بين رفتن گواهي‌نامه اختراع، طرح صنعتي و علامت، مالك مي‌تواند با پرداخت هزينه مقرر در جدول هزينه‌ها، تقاضاي صدور المثني نمايد. بدين‌منظور وي بايستي طريق از بين رفتن يا گم شدن گواهي‌نامه را كتباً به مرجع‌ثبت اعلام و استشهاديه‌اي مبني بر شهادت و اظهار اطلاع حداقل 3 نفر كه هويت و امضاء آن‌ها به گواهي يك نفر از شهود مذكور رسيده و هويت و امضاء نامبرده به گواهي يكي از دفاتر اسناد رسمي رسيده باشد، ضميمه نمايد. مراتب فقدان گواهي‌نامه‌هاي اختراع، طرح صنعتي و علامت به هزينه درخواست‌كننده يك نوبت در روزنامه رسمي كشور آگهي می‌شود. در صورتي كه تا 10 روز از تاريخ انتشار آگهي در روزنامه رسمي كشور، اعتراض نرسيده يا در صورت اعتراض، اصل گواهي نامه توسط معترض ارائه نشده باشد، اداره مالكيت صنعتي اقدام به صدور المثني گواهي‌نامه مفقودي مي‌نمايد. رسيدگي به اعتراضات واصله با دادگاه صالح مي‌باشد.

تبصره- صدور المثني براي گواهي نامه‌هاي مفقودشده و يا از بين رفته كه به اشخاص مقيم خارج از كشور تعلق داشته باشد، مستلزم تسليم اعلاميه‌اي است كه از سوي دفتر اسناد رسمي كشور محل اقامت صادر شده و به تاييد نمايندگي‌هاي جمهوري اسلامي ايران رسيده و تشريفات مقرر در فوق نيز رعايت شده باشد .

فصل پنجم: تصحیح اشتباهات، تمدید مهلت و ترتیبات انتقال

ماده ۱۷۶- تصحيح اشتباهات اداري اعم از اشتباهات تايپي، املايي و از قلم افتادن حروف و اعداد يا نظاير آن به درخواست متقاضي يا به تشخيص مرجع ثبت، توسط اين مرجع انجام مي‌پذيرد. درخواست تصحيح اشتباهات اداري توسط اشخاص بايد همراه با ارائه نسخه‌اي از سند كه اشتباه در آن مشخص شده صورت گيرد. اشتباهات اداري تصحيح شده به تشخيص مرجع ثبت در روزنامه رسمي منتشر مي‌شود.

ماده ۱۷۷- هرگونه درخواست تمديد مهلت در ارتباط با مراحل ثبت اختراع، طرح صنعتي و علامت علاوه بر موعد تعيين شده در قانون و اين آيين‌نامه بايد كتباً توسط متقاضي تسليم مرجع ثبت گردد. مرجع مذكور مي‌تواند پس از بررسي شرايط فقط براي يك بار مهلت‌هاي تعيين شده در اين آيين‌نامه را تمديد نمايد. تمديد مهلت از طرف اين مرجع به اطلاع اشخاص ذي‌نفع رسانده مي‌شود.

ماده ۱۷۸- انتقال حق مالكيت ناشي از تسليم اظهارنامه يا اختراع، طرح صنعتي و علامت ثبت شده يا اعطاء اجازه بهره‌برداري از آن‌ها يا اعراض از حق نسبت به اختراع، طرح صنعتي و علامت ثبت شده، به موجب سند رسمي به عمل مي‌آيد. دفترخانه اسناد رسمي قبل از تنظيم سند مربوط، نسبت به آخرين وضعيت اظهارنامه مورد نظر يا اختراع، طرح‌صنعتي و علامت ثبت شده از لحاظ تمديد، تغيير، انتقال، صدور اجازه بهره‌برداري و ساير موارد لازم از مرجع ثبت استعلام مي‌نمايد. پاسخ استعلام مذكور مستلزم پرداخت هزينه مقرر در جدول هزينه‌ها است.

فصل ششم : دادخواهی و مقررات مختلف

ماده ۱۷۹- با توجه به ماده 59 قانون، رسيدگي به دعاوي حقوقي و كيفري مرتبط با قانون و اين آيين‌نامه در صلاحيت شعبه يا شعب خاصي از دادگاه‌هاي عمومي تهران است كه توسط رئيس قوه قضاييه تعيين و در صورت امكان در اداره كل مالكيت صنعتي مستقر مي‌شوند. در مورد دعاوي كيفري، چنانچه جرم از خارج از تهران واقع يا كشف و يا متهم در خارج از تهران دستگير شده باشد، در اين صورت تحقيقات مقدماتي در محل وقوع يا كشف جرم يا دستگيري متهم به عمل آمده و پرونده براي رسيدگي به دادگاه‌هاي مذكور در فوق ارجاع مي‌شود.

ماده ۱۸۰- چنانچه در ضمن رسيدگي كيفري، متهم براي دفاع از خود موضوع مالكيت اختراع، طرح صنعتي، علامت و نام تجاري را مطرح كند، دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون، خود بايد به اين موضوع رسيدگي نمايد.

ماده ۱۸۱- در مورد خساراتي كه خواه از مجراي حقوقي و خواه از مجراي كيفري در دعاوي مربوط به اختراعات، طرح‌هاي صنعتي، علائم و نام‌هاي تجاري مطالبه مي‌شود، خسارت شامل ضررهاي وارده خواهد بود.

ماده ۱۸۲- مالك هر اختراع، طرح صنعتي، علامت و نام تجاري يا قائم مقام قانوني وي برحسب مورد مي‌تواند به موجب امر نزديك‌ترين دادگاه عمومي محلي كه كالاهاي مورد ادعا در آن محل است صورت مشروحي از كالاهايي كه به ادعاي او با حق حاصل از اختراع يا طرح صنعتي و يا علامت تجاري او مخالف است بردارد. اجراي امر فوق در صورتي كه كالاها هنوز در گمرك باشند، به وسيله مامورين گمرك والا به وسيله مامور اجرا به عمل خواهد آمد.

توقيف كالاهاي مزبور وقتي ممكن است كه امر دادگاه تصريح به آن داشته باشد. امر دادگاه در هريك از دو صورت فوق بنابه دادخواست مالك اختراع، طرح صنعتي، علامت و نام تجاري يا قائم مقام قانوني وي صادر مي‌گردد. به دادخواست مزبور بايد رونوشت مصدق گواهي نامه اختراع، طرح صنعتي و علامت، حسب مورد، ضميمه گردد. اگر مالك اختراع، طرح صنعتي، علامت و نام تجاري تقاضاي توقيف كالاهاي مذكور فوق را نمايد بايد تضمين كافي بدهد كه عندالاقتضاء از محل مزبور كليه خسارات وارده به طرف جبران گردد.

ماده ۱۸۳- در دعاوي حقوقي و كيفري راجع به حقوق حاصله از ثبت اختراع، طرح صنعتي، علامت و نام تجاري، معترض مي‌تواند در هر مرحله از مراحل رسيدگي، از مراجع قضايي، اعم از دادگاه يا دادسرا كه پرونده در آنجا مطرح است درخواست صدور قرار تامين دليل و دستور توقيف محصولات ناقض حقوق ادعايي و تقاضاي صدور دستور موقت نسبت به عدم ساخت، فروش يا ورود اين محصولات را بنمايد. مراجع قضايي موظفند نسبت به قبول تقاضاي مذكور موافقت نمايند و مي‌توانند قبل از صدور قرارهاي مزبور از متقاضي تضمين كافي بخواهند. اجراي دستور فوق در صورتي كه محصولات در گمرك باشند توسط مامورين گمرك والا توسط ضابطين خواهد بود.

تبصره ۱- دادسرا مي‌تواند راساً دستور توقيف كالاهاي داراي علامت تقلبي، اعم از اينكه وارد چرخه تجاري شده يا نشده باشند، را صادر نمايد.

تبصره ۲- صدور دستور موقت و قرار تامين وفق مقررات آيين دادرسي خواهد بود.

ماده ۱۸۴- اگر مدعي تا 30 روز از تاريخ امر مذكور در ماده 182 اين آيين‌نامه از مجراي حقوقي يا از طريق كيفري در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون طرح دعوي ننمايد، توقيفي كه به عمل آمده است باطل و كان لم يكن بوده و وي طبق ماده مذكور مسئول خسارات وارده به طرف خواهد بود.

ماده ۱۸۵- مرجع ثبت مكلف است احكام نهايي صادره از دادگاه را در آن قسمت كه مربوط به ادارات تابعه است اجرا نمايد. چنانچه در جريان اجراي حكم، ابهامي وجود داشته باشد، دادگاهي كه حكم را صادركرده است، رفع ابهام مي‌نمايد.

تبصره- حكم نهايي عبارت از حكمي است كه به واسطه طي مراحل قانوني و يا به واسطه انقضاء مدت اعتراض، تجديد نظر و فرجام، دعوايي كه حكم در آن موضوع صادر شده از دعاوي مختومه محسوب شود.

ماده ۱۸۶- طريقه ابلاغ‌هاي موضوع قانون و اين آيين‌نامه همان است كه در مقررات آيين‌دادرسي مدني مقرر است.

ماده ۱۸۷- نحوه اعتراض به اظهارنامه ثبت بين‌المللي اختراع، طرح صنعتي و علامت تجاري و رسيدگي به آن براساس قانون و اين آيين‌نامه خواهد بود.

ماده ۱۸۸- رسيدگي به اعتراضات وارده به تقاضاي ثبت اختراع، طرح صنعتي و علامت تجاري متعلق به اشخاص مقيم خارج از كشور مستلزم معرفي نماينده قانوني در ايران است.

ماده ۱۸۹- تجديد نظر از آراء محاكم و نحوه رسيدگي، تابع مقررات آئين دادرسي دادگاه‌هاي عمومي و انقلاب در امور مدني يا كيفري است.

ماده ۱۹۰- در اجراي ماده 52 قانون كه نمايندگي جمهوري اسلامي ايران در سازمان جهاني مالكيت معنوي و اتحاديه‌هاي مربوط به كنوانسيون‌هاي ذي‌ربط، و در داخل كشور، تصدي امور مربوط به مالكيت صنعتي، به عهده سازمان ثبت اسناد و املاك كشور نهاده شده است، رئيس سازمان مي‌تواند دستورالعمل‌هاي لازم در اجراي مقررات مربوط و اين آئين نامه را صادر نمايد.

ماده ۱۹۱- ضمائم اين آئين‌نامه جزء لاينفك آن محسوب مي‌شود.

ماده ۱۹۲- اين آئين‌نامه در 192 ماده و 104 تبصره و سه ضميمه مشتمل بر جدول هزينه‌ها، طبقه‌بندي‌هاي بين‌المللي و فرم‌هاي اظهارنامه، گواهي‌نامه، گواهي‌نامه تمديد و مندرجات دفاتر ثبت اختراعات، طرح‌هاي صنعتي و علائم تنظيم شده كه سازمان ثبت اسناد و املاك كشور مامور اجراي آن است و در تاريخ1/11/1387 تصويب مي‌گردد و از تاريخ اجراي اين آيين‌نامه، آيين‌نامه اصلاحي اجراي قانون ثبت علائم تجاري و اختراعات، مصوب 1337، ملغي مي‌شود.