قرارداد خرید و فروش خودرو،مبایعه نامه که در آن مشخصات طرفین، مشخصات خودرو و دیگر اطلاعات و توضیحات مربوط به معامله در آن نوشته میشود.در این مقاله میخواهیم جهت کسب آگاهی بیشتر به این نوع مبایعه نامه بپردازیم.
قرارداد خرید و فروش خودرو و مراحل تنظیم آن
مبایعه نامه معامله خودرو دارای چهار بخش و رکن اصلی است که عبارت اند از:
1.مشخصات طرفین
2.مشخصات خودرو
3.مبلغ معامله
4.شرایط معامله
در ادامه هر یک از آن ها را به طور واضح توضیح خواهیم داد.
اما باید گفت که در شرایط خاص و طبق نظر طرفین میتوان به این نکات، موارد دیگری را هم در قرارداد اضافه کرد.
مشخصات طرفین
در مبایعه نامه یا قراردادخرید و فروش خودرو و معامله آن نیاز میباشد که اطلاعات طرفین، خریدار و فروشنده ذکر کنند.
این اطلاعات شامل نام و نام خانوادگی، نام پدر، مشخصات شناسنامه و کارت ملی، آدرس محل کار و سکونت و شماره تماس خریدار و فروشنده میباشد.
همچنین اگر وکیل هر یک یک از طرفین در معامله حضور داشته باشد اطلاعات او نیز باید ثبت گردد.
موضوع و مشخصات خودرو
مشخصات مورد نیاز خودرو که باید در قرارداد نوشته شود شامل شماره پلاک، شماره موتور و شماره شاسی، رنگ، شماره شناسایی Vehicle Identification Number) ( یا به اختصار vin و همچنین مشخصات فنی از جمله نوع و برند خودرو و به طور کلی شامل تمام اطلاعات برگ سبز خودرو میباشد.
باید دقت شود که تمامی اطلاعات به درستی وارد متن قرارداد شود تا مشکلی به وجود نیاید.
مبلغ معامله
در این قسمت باید مقدار و مبلغ توافق شده همچنین نحوه پرداخت آن ذکر شود.
برای مثال اگر که قرار است مقداری از مبلغ به صورت جداگانه پرداخت و تسویه شود باید تاریخ پرداخت و شیوه پرداخت در آن ذکر شود، مثلا خریدار قصد دارد تا مقداری از مبلغ را به صورت نقد، چک و …. در چند نوبت پرداخت کند، که نیاز است تمامی این موارد ثبت شود.
همچنین حائز اهمیت است که تمامی رسید های پرداختی حفظ و نگهداری شود تا از بروز مشکلات در طی معامله جلوگیری شود.
شرایط معامله
در این بخش نیاز به مکتوب کردن تمام تعهدات و موضوعاتی که خریدار و فروشنده بین هم شرط کرده بودند است.
شروطی مانند نحوه پرداخت،شرایط فسخ قرارداد، تاریخ حضور طرفین در دفتر اسناد رسمی، شرایط تعویض پلاک و موضاعتی از این قبیل که نیاز است در قراداد ذکر شود تا طرفین بر آن پایبند باشند.
هزینه نقل و انتقال در قرارداد خرید و فروش خودرو
هزینه نقل و انتقال خودرو پیش از فروش بر عهده فروشنده میباشد و طبق قانون، فروشنده موظف است قبل از تعویض پلاک و انتقال سند، تمام مالیات مربوط به نقل و انتقال را به دولت بپردازد.
رفع تخلفات خودرو بر عهده کیست؟
در جواب این سوال باید گفت مسئولیت تخلفات خودرو و بر طرف کردن آنها پیش از تنظیم قرارداد خرید و فروش خودرو، بر عهده فروشنده میباشد و در صورت رفع نکردن این مشکلات، حق فروش خودرو را ندارد.
همچنین خریدار جهت اطمینان و تهیه برگه اصالت خودرو میتواند به مراکز تعویض پلاک مراجعه کرده و یا میتواند از طریق سایت های مربوطه سوابق خودرو را بررسی کند.
شرایط فسخ قرارداد خرید و فروش خودرو
شاید جای سوال باشد که چه زمانی و در چه شرایطی میتوان برای فسخ قرارداد اقدام نمود.
پیش از آن باید گفت که در قانون مدنی اشاراتی به چنین موضوعاتی شده است.
طبق ماده 184 قانون مدنی، عقود و معاملات به سه دسته لازم، جائز و خیاری تقسیم میشود.
معاملات لازم به این معنا میباشد که در عقد قرارداد، طرفین حق فسخ قرارداد را ندارند.
تنها در موارد خاص و مشخص توانایی فسخ در چنین قرارداد هایی وجود دارد.
عقد جائز به گونه ای است که مطابق قانون، طرفین قادر به فسخ قرارداد میباشند.
برای فسخ قرارداد، در قانون خیاراتی (شرایط حق فسخ) در نظر گرفته شده که طبق آن میتوان جهت فسخ قرارداد خودرو اقدام کردکه سعی میکنیم در ادامه به صورت مختصر به آنها بپردازیم.
خیاراتی مانند:
- خیار غبن
- خیار عیب
- خیار شرط
- خیار مجلس
- خیار تدلیس
- خیار تاخیر(فقط مختص فروشنده میباشد)
- خیار تعذر تسلیم
- خیار اختیار رویت و تخلف از وصف
غبن: به این معنی میباشد که اگر یکی از طرفین در معامله متحمل ضرر مالی بشود، میتواند طبق این خیار قرارداد را فسخ کند.
عیب: اگر مورد معامله(خودرو) دارای عیب و یا ایرادی باشد، مشمول شرایط میباشد و خریدار میتواند قراداد را فسخ کند.
شرط: خیار شرط یعنی طرفین بازه زمانی را تعیین و مشخص میکنند و هر دو میتوانند تا آن زمان بدون هیچ دلیل خاص یا قانونی آن قرارداد را فسخ کنند.
برای مثال طرفین تا 24 ساعت مهلت فسخ قرارداد تایین کردند، یعنی تا پایان 24 ساعت میتوانند به هر دلیلی قراداد را فسخ کنند.
خیار مجلس: با استناد به این بخش از قانون میتوانید در هنگام معامله و قبل از امضا کردن قراردادی، اگر که با کمبود پول کافی مواجه هستید و یا خودرو دارای ایرادی اساسی باشد و یا به هر دلیل دیگری، شما میتوانید معامله را فسخ کنید.
تدلیس: زمانی میشود که به خیار تدلیس استناد کرد که فروشنده در رابطه با خودرو ادعا های غلط کرده باشد و با پنهان کردن یکسری مسائل و ایرادات خودرو و با خوب جلوه دادن آن، قصد فریب شما را داشته باشد.
تعذر تسلیم:هنگامی که مورد معامله دیگر قابل معامله نباشد، برای مثال اگر خودرو از بین رفته باشد، خریدار میتواند بر اساس خیار تعذر تسلیم معامله را فسخ کند.
اختیار رویت و تخلف از وصف: در مواقعی که توصیفات فروشنده با شرایط واقعی خودرو مطابقت نداشته باشد، خریدار میتواند قرارداد را فسخ کند.
خیار تاخیر: خیار تاخیر به نحوی، تنها شرایطی است که مختص فروشنده میشود.
در ماده 402 قانون مدنی اشاره شده است که اگر 3 روز پس از زمان معین شده بین طرفین ، خریدار مبلغی را که بر سر آن با فروشنده توافق کرده است را به او پرداخت نکند، فروشنده میتواند قرارداد را فسخ کند.
قرارداد اقساطی خودرو
امروزه با زیاد شدن قیمت خودرو و رایج شدن قرارداد های اقساطی این مورد حائز اهمیت است که از چنین قرارداد هایی اطلاعات کسب کنید.
با استناد به ماده 338 قانون مدنی، میتوان مبایعه نامه ای برای معامله خودرو تهیه کرد که در آن خریدار بجای پرداخت تمام ثمن و مبلغ، میتواند بها را تقسیم کند و به صورت مدت دار آن را بپردازد.
حین تنظیم قرارداد اقساطی خودرو، بهتر است مواردی را به قرارداد اضافه کنید.
مواردی همچون:
تضمین انجام تعهد:
برای پرداخت اقساطی بهای خودرو، نیاز است خریدار چیزی را جهت تضمین به پرداخت اقساط نسبت به فروشنده ارائه بدهد.
این تضمین برای این است که اگر خریدار به تعهدات خود نسبت به فروشنده عمل نکرد، فروشنده میتواند قراداد را فسخ کند.
و یا اگر فروشنده متحمل ضرر شود، میتواند از طریق مواردی که به او به عنوان تضمین ارائه شده است، پیگیری قانونی کند.
شرایط معامله اقساطی خودرو:
در این بند برای مثال طرفین بر سر این توافق میکنند که تا زمان پرداخت آخرین قسط،خریدار نمیتواند هیچگونه ادعایی نسبت به نام زدن سند مورد معامله اقدامی کند.
به نوعی میتوان گفت این قرارداد تبدیل به قرارداد لیزینگ میشود که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
یا میتوان با مکتوب کردن تعهدات فروشنده نسبت به خریدار از مطلوب بودن قرارداد برای طرفین و جلوگیری از اختلافات، اطمینان حاصل کرد.
قرارداد لیزینگ (Leasing) خودرو
در این بخش میخواهیم با قرارداد لیزینگ آشنا شویم و نسبت به آن آگاهی بیشتری کسب کنیم.
لیزینگ خودرو به نوعی همان اجاره به شرط تملیک میباشد و این امر از سوی شرکت های معتبر لیزینگ ارائه میشود.
لیزینگ به این گونه میباشد که مشتری هنگام خرید خودرو باید در ابتدا 50% از مبلغ اصلی خودرو را به عنوان پیش پرداخت به شرکت بپردازد و سپس می بایست مابقی مبلغ مورد معامله(خودرو) را در اقساط بلند مدت پرداخت کند.
در صورتی متقاضی به تمامی تعهدات عمل کرده باشد و آخرین قسط قرارداد را پرداخت کند، سند به نام او ثبت خواهد شد.
تا زمان کامل شدن قسط های پرداختی خودرو، سند نزد شرکت باقی میماند، و به نوعی میشود گفت که تا آن زمان خودرو، مورد اجاره است.
نکاتی در قرارداد لیزینگ خودرو
این قرارداد به این صورت میباشد که خریدار باید بهای بیشتری را نسبت به بهای اصلی خودروی مورد نظر بپردازد.
بدلیل اینکه در این قرارداد اقساط همراه با سود میباشد، در نهایت قیمت پایانی خودرو بیشتر خواهد بود.
میزان سود اقساط در شرکت های مختلف به صورت متغیر است اما به طور معمول میزان سود اقساط بین 15 الی25 درصد میباشد.
همچنین در طی قرارداد، تمامی هزینه های مربوط به مالکیت، بیمه شخص ثالث، بیمه بدنه و… بر عهده خریدار میباشد.
روش های متفاوت لیزینگ خودرو
دو روش برای تنظیم لیزینگ خودرو وجود دارد.
روش اول، اجاره به شرط تملیک میباشد که قبل تر آن را توضیح دادیم.
و اما روش دوم به این صورت میباشد که از خریدار معادل قیمت کامل خودرو چک و سفته دریافت میشود و در صورتی که دو ضامن معتبر مسئولیت ضمانت رو بر عهده بگیرند، سند به نام متقاضی ثبت میشود.
شرکت های لیزینگ خودرو
شرکت های لیزینگ خودرو به طور کلی به دسته تقسیم میشوند.
1.شرکت های خصوصی و مستقل 2.شرکت هایی که زیر مجموعه شرکت های خودروسازی هستند.
3.شرکت هایی که از طریق بانک اقدام به لیزینگ میکنند.
