مجازات فحاشی، با ورود قانون جدید سال 1402 به تصویب در مجلس شورای اسلامی، تغییراتی در قوانین مربوط به توهین و فحاشی در ایران اعمال شده است. این قانون جدید که با هدف حفظ حقوق شهروندی و احترام به ارزش‌های اجتماعی و مذهبی ایرانیان تدوین شده است. تاکید بیشتری بر ارتقاء اخلاق و فرهنگ سازمانی جامعه دارد.
قانون جدید 1402 به طور صریح توهین و فحاشی را به عنوان جرم محسوب می‌کند و مجازات‌های سختی برای آن تعیین کرده است. بر اساس این قانون، هرگونه توهین یا فحاشی به اشخاص، مقامات، مقدسات دینی و مقامات عالی‌رتبه دولتی به شدت محکوم می‌شود. و با مجازات‌هایی مانند زندان، جریمه مالی و حتی اعدام مورد پیگرد قرار می‌گیرد.
به منظور اجرای صحیح این قانون جدید، سازمان‌های نظارتی و امنیتی ایران توانایی بررسی و رصد تمامی محتواهای منتشر شده در فضای مجازی و رسانه‌های اجتماعی را دارند. در صورت تشخیص هرگونه توهین یا فحاشی، اقدامات قانونی برای شناسایی و مجازات مرتکبین صورت می‌گیرد.
با این حال، قانون جدید 1402 همچنان به حفظ حق آزادی بیان و نظرسنجی افراد اهمیت می‌دهد. به عنوان مثال، انتقاد سازنده و مسئولیت‌پذیرانه از عملکرد مقامات دولتی و نهادها مجاز است. اما هرگونه توهین و فحاشی به شخصیت‌های عمومی و مذهبی ممنوع است.
به طور کلی، قانون جدید 1402 با تأکید بر ارتقاء اخلاق و فرهنگ سازمانی جامعه، توهین و فحاشی را به عنوان جرمی جدی محسوب می‌کند و مجازات‌های سنگینی برای آن تعیین کرده است.
مطابق ماده 11 قانون کاهش مجازات حبس تعزیری و ماده ی 608 قانون مجازات اسلامی صراحتا بیان کرده است که :
توهین به افراد از قبیل فحاشی ( توهین لفظی) و استفاده از الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف ( نسبت دادن لواط یا زنا به شخص ) نباشد به مجازات شلاق تا 74 ضربه و یا پنجاه هزار ریال تا یک میلیون تومان جزای نقدی خواهد بود .
مجازات توهین از نظر مجلس
در مقررات کیفری توهین و یا اهانت و غیره عبارت است از بکار بردن الفاضی که صریح و به صورت کاملا ظاهری باشد و یا با در نظر گرفتن عرفیت جامعه و شرایط زمانی و مکانی و موقعیت اشخاص موجب تحقیر و توهین به افراد شود. حتی بدون گفتن الفاظ یا کلماتی که از نظر جامعه فحاشی و اهانت به شمار می آیند.
در چه صورت توهین پذیرفته نیست ؟
برای انکه یک رفتار توهین محسوب شود نیازمند سه رکن قانونی و مادی و معنوی است ، در این نوع رفتار ارتکاب عمدی و غیر عمدی آن در حقوق جزا مورد بحث نیست .تنها در مواردی جرم توهین محقق نمیشود که :
1. فرد خواب آلود و یا هیپتنوتیزم و یا مست باشد و کاملا بدون اراده مرتکب جرم شده باشد .
2. متهم از موهن بودن رفتار خود اطلاع نداشته باشد .
اثبات توهین با توجه به قوانین جمهوری اسلامی ایران
توهین یک جرم قابل گذشت است .اما برای اینکه یک رفتار جرم محسوب شود، موهن بودن آن رفتار مورد بحث است. یعنی اینکه صرف گفتن ، یک کلمه با لحن بلند و خشمگین موجب تحقق جرم توهین نمیگردد . در اینجا عرف تعیین کننده این موضوع است که آیا جرم توهین رخ داده است یا خیر . البته در این خصوص عواملی مثل زمان و مکان و طبقه ی اجتماعی و رفتار و شخصیت و مقام و موقعیت اشخاص نیز مورد برسی قرار می گیرد .
از مهم ترین روش های اثبات جرم می تواند به شهادت ( حداقل دونفر انسان عاقل و بالغ) ، علم و تفسیر قاضی ، قسامه ( قسم خوردن به کتاب آسمانی ) و سوگند اشاره کرد .
چه کلامتی توهین محسوب می شوند ؟
هر فعل یا ترک فعلی از جمله از گفتار ،رفتار ، نوشتار ، اشارات که از نظر عرفیت و عادت موجب لطمه به مقام و یا کسر شان طرف مقابل بگردد توهین محسوب شده و مجازارت قانونی خود را در بر دارد .
اگر توهین از نوع قذف ( به اصلاح عامیانه فحاشی ناموسی ) باشد دیگر جریمه نقدی نخواهد داشت و از نظر کیفری مورد پیگیری قرار می گیرد .در اکثر موارد این افراد به شلاق و حبس محکوم می شوند.
افترا نیز از دیگر موارد این دسته می باشد که طبق ماده 699 قانون هرکس اقداماتی را به قصد متهم ساختن شخص دیگر به یکی از جرایم قابل مجازات انجام دهد. ممکن است به سه ماه تا یک سال حبس تعزیری محکوم شود.
توهین به افراد فوت شده و مجازات آن
این موضع در تبصره 2 ماده 30 از قانون مطبوعات مصوب سال 1364 نیز پذیرفته شده است . که به موجب آن (هرگاه انتشار مطالب مذکور در ماده فوق راجع به شخص متوفی بوده ولی عرفاً هتاکی به بازماندگان وی به حساب آید هر یک از ورثه قانونی می‌تواند از نظر جزایی یا حقوقی طبق ماده و تبصره فوق اقامه دعوی نماید. )
قوانین در توهین به دو دسته توهین و توهین مشدد تقسیم بندی می شوند .
توهین ساده و مجازات آن
به توهینی گفته می شود که صرفا به بی احترامی و خوار کردن طرف مقابل منجر شود، بدون اینکه شخص مقام خاصی داشته باشد یا دلیلی بر تشدید مجازات برای شخص توهین کننده وجود داشته باشد .
توهین مشدد و مجازات آن
توهین مشدد به توهینی گفته می شود که به افرادی گفته می شود که این اشخاص به دلیل مقام و اعتبارشان از اهمیت بالایی برخوردارند و توهین به این افراد از مجازارت سنگین تری را برخوردار است . مانند : رئیس جمهور و رهبر
توهین مشدد به چند دسته تقسیم می شود :
هر یک از این دسته ها بسته بر نوع توهین و شخص توهین کننده و شونده دارای مجازات و برخورد متفاوتی از نظر قانون هستند .
1-توهین به رهبر فعلی و قبلی
توهین به شخص مقام رهبری ( طبق اصول 107 و 110 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قدرتمندترین . مقام سیاسی در جمهوری اسلامی ) که مجازات آن طبق قانون حبس از شش ماه تا دو سال می باشد . این توهین طبق ماده 514 قانون مجازات اسلامی غیر قابل گذشت است .
2-توهین به کارکنان دولت و مقامات دولتی درحین انجام وظیفه و با توجه به سمت آن
طبق ماده 609 قانون مجازات اسلامی هر کس به کارکنان دولت توهین کند. علاوه بر جزای نقدی و شلاق به مجازات حبس نیز محکوم می شود. در واقع در اینجا قانون گذار برای توهین به افراد دولتی مجازات بیشتر ی قائل شده است البته زمان توهین به آن کارمند نیز مورد اهمیت است .
مجازات فحاشی آن طبق قانون سه تا شش ماه حبس و یا 74 ضربه شلاق و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی می باشد .
3-توهین به مقامات سیاست خارجی
ماده 517 قانون تعزیرات صریحا بیان کرده است که هر کس علنا نسبت به رئیس جمهور و یا رهبر کشور خارجی و یا نمایندگان آن که درخاک ایران وارد شده اند. توهین نمایند می تواند از یک تا سه ماه حبس محکوم شود.
برای تحقق این جرم
1. این نوع از توهین باید به صورت علنی بیان شود .
2. توهین شخص در قانون آن کشور توهین تلقی شود.
3. مقام سیاسی خارجه ای که به آن توهین شده است، باید رسما از شخص توهین کننده شکایت کند .
4-توهین به مقدسات اسلامی و یا هر یک از انبیا عظام
طبق ماده 513 قانون مجازات اسلامی در جرم توهین به مقدسات اگر توهین به هر یک از انبیا یا ائمه ی طاهرین یا حضرت صدیقه طاهره باشد و اگر باعث تحقیر و یا ایجاد نقصی در آنان شود مشمول حکم ساب النبی می شود و مجازات آن اعدام می باشد .
در غیر این صورت مجازات فحاشی از یک تا پنج سال حبس می باشد .
موارد قانونی توهین و مجازات آن
ماده ۶۰۸ قانون مجازات در این زمینه مقرر می‌دارد:
«توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک، چنانچه موجب حد قذف نباشد . به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی خواهد بود»
ممکن است توهین مصداق قذف واقع شود که مجازات های زیر را به دنبال دارد:
ماده ۲۴۵- قذف به معنی آن است که : از نسبت دادن زنا یا لواط به شخص دیگر ، هرچند مرده باشد.
ماده ۲۴۶- قذف باید روشن و بدون ابهام بوده. نسبت دهنده به معنای لفظ آگاه و قصد انتساب داشته باشد گرچه مقذوف یا مخاطب درحین قذف از مفاد آن آگاه نباشد.
تبصره- قذف علاوه بر لفظ با نوشتن، هر چند به شیوه الکترونیکی نیز محقق می‌شود.
برخی موارد قانونی مشخص کننده قذف
هر موقع کسی به فرزند مشروع خود بگوید: «تو فرزند من نیستی» و یا به فرزند مشروع دیگری بگوید: «تو فرزند پدرت نیستی» قذف مادر وی محسوب می‌شود.ماده ۲۴۷
در هر زمان که قرینه‌ای در بین باشد که مشخص گردد منظور قذف نبوده است، حد ثابت نمیشود.ماده ۲۴۸
در هرگاه کسی به دیگری بگوید: «تو با فلان زن یا با فلان مرد لواط کرده‌ای» فقط نسبت به مخاطب، قاذف محسوب می‌شود.ماده ۲۴۹
حدّ قذف، هشتاد ضربه شلاق است. ماده ۲۵۰
قذف در صورتی موجب حد می‌شود که قذف شونده . در هنگام قذف، بالغ، عاقل، مسلمان، معین و غیر متظاهر به زنا یا لواط باشد. ماده ۲۵۱
شکایت از اهانت کننده
نکته قابل توجه این است ک توهین از منظر قانون یک جرم قابل گذشت محسوب می شود . این به آن معنا است که ؛ شروع و اجرای مجازات مجرم ، وابسته به شکایت شاکی و عدم گذشت او است.
برای اطلاع از روش ویا صدور شکایت و دریافت مشاوره با مشاوران حقوقی فینولا در ارتباط باشید .
مجازات فحاشی مجازات فحاشی مجازات فحاشی مجازات فحاشی
