پرداخت یاران و الزام اخذ اینماد
کسانی که در حوزه کسب و کار آنلاین فعالیت داشته اند اسم نماد اعتماد را حتماً شنیده اند نمادی که قرارداد بود نقش اعتماد سازی و تسهیل گری در خصوص کسب و کار های اینترنتی داشته باشد اما حال خود به یکی از موانع مسیر کسب و کار تبدیل شده است !
بنا بر انچه که در وبگاه آن به نشانی https://enamad.ir/ آورده است: هدف از اعطاي نماد اعتماد الکترونيکي، اعتمادسازي و رسميت دهي به فعاليت کسب و کارهاي الکترونيکي و حمايت از حقوق مصرف کنندگان و جلوگيري از آسيب هاي احتمالي در ابعاد مختلف اعم از امنيتي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي است!
این بدان معناست که هدف ایجاد اینماد اعتماد سازی و رسمیت دهی به فعالیت کسب و کار هایی است که به لحاظ قانونی رسمیت نداشته اند که این هدف در عمل مورد خدشه است چرا که برای ثبت درخواست نماد در سامانه مربوطه اولین سوالی که مطرح می نماید این است که ایا فعالیت شما مشمول نظام صنفی است یا خیر و اگر مشمول نظام صنفی است مجبور به اخذ پروانه کسب از اتحادیه مربوطه خواهید بود در غیراینصورت از نماد اعتماد خبری نیست!
در صورتی که مشمول نظام صنفی نباشید کار دشوار تر می شود چرا که باید کارشناسان نماد اعتماد از حوزه فعالیت شما بطور کامل مطلع شوند و پس از آن شما را به اخذ مجوز از نهاد یا سازمان مربوطه ارشاد می نمایند.
بنابراین اگر بنا باشد که کسب و کاری دارای مجوز رسمی از یک اتحادیه و یا نهاد و سازمان دولتی باشد اساساً کارکرد این نماد برای رسمیت بخشی و اعتبار دهی مضاعف چیست؟
وقتی کسب و کاری قادر به اخذ مجوز اتحادیه باشد اساساً اعتبار قانونی را اخذ نموده و نیازی به رسمیت بخشی توسط نماد ندارد. از طرفی بسیاری از فعالیت های غیرصنفی یا مجوزی برایشان تعریف نشده و یا اگر شده است امکان اخذ آن براحتی میسر نیست ، در این گونه موارد نیز امکان نماد اعتماد هم منتفی بوده و عملاً بخش عمده ای از کسب و کار های اینترنتی قادر به اخذ نماد نبوده و یا به دنبال راهکاری جهت اخذ نماد از طریق فریب سامانه هستند و نکته فاجعه انگیز آنکه حتی اگر نماد هم اخذ شود از نظر مراجع ذی صلاح مجوزی برای فعالیت قانونی تلقی نخواهد شد!
پس بهتر است تکلیف نماد اعتماد مشخص شود!
اگر اینماد برای رسمیت بخشی آن دسته از فعالیت های صنفی و قانونی است که زیر نظر اتحادیه و یا سازمان های ناظر فعالیت می نمایند پس اساساً نقض غرض است ! چون برای اخذ نماد الزام به اخذ مجوز قانونی وجود دارد و با اخذ جواز هم رسمیت قانونی محقق شده و از طرفی نظارت قانونی براین نوع کسب و کار ها از طریق نهاد اعطا کننده مجوز وجود خواهد داشت و تجربه نشان داده نماد اعتماد ضمانت و نظارت چندانی بر نهاد های اعطای مجوز ایجاد ننموده اند!
اگر ما در خصوص نماد اعتماد به طور مستقل به عنوان مجوزی برای فعالیت در فضای سایبری صحبت می نمودیم موضوع فرق داشت اما اکنون که مرحله ای به مراحل پیچیده اخذ مجوز در ایران افزوده است باید دستگاه های دولتی و اجرایی را مورد خطاب قرارداد که چرایی و چیستی این نماد را توضیح دهند؟!! در حالی که رتبه راه اندازی کسب و کار ایران 127 در جهان است و با بروز بحران کرونا بسیاری از مشاغل سنتی از بین رفته اند و اکنون بسیاری از مردم به راه اندازی کسب و کار اینرتنتی رو آورده اند لذا اقتضائات راه اندازی کسب وکار اینترنتی نیز باید تغییر کند .
تصمیمات شاپرک و راه دشوار برای پرداخت یار ها
در هفته گذشته شرکت شاپرک برخلاف قوانین و مقررات موجود اقدام به ابلاغ نامه ای به مدیران پرداخت یار ها نموده است که در راستای شناسایی کسب و کار ها اقدام به بررسی وضعیت اینماد پذیرنده ها نموده و در صورت مغایرت سرویس دهی خود را قطع نمایند!
دستوری که از هر زاویه ای به ان بنگیریم قابل توجیه نیست!
شرکت شاپرک به عنوان یک شرکت دولتی در راستای ساماندهی حوزه پرداخت الکترونیکی ایجاد شده و پس از آنکه پرداخت یار ها از طرف بانک مرکزی به رسمیت شناخته شدند مسئولیت نظارت بر عملکرد پرداخت یار ها نیز به شرکت شاپرک سپرده شد .
اما نکته حائز اهمیت که درحال حاضر وجود دارد این است که شرکت شاپرک دستوری را به پرداخت یار ها ابلاغ نموده است که اساساً برخلاف ذات فعالیت این نوع شرکت ها می باشند!
سرویس درگاه پرداخت سرویس انحصاری و اختصاصی شرکت های پرداخت یار نبوده است که اکنون بخواهیم در خصوص پذیرنده های آن تعیین تکلیف کنیم. پیش از ظهور پرداخت یار ها شرکت های پرداخت الکترونیکی ( PSP) ها نیز اقدام به اعطای درگاه پرداخت می نمودند اما پس از ابلاغ بانک مرکزی به این شرکت ها که حق اعطای درگاه پرداخت الکترونیکی بدون نماد اعتماد ندارند عملاً راه اخذ درگاه برای استارتاپ ها و شرکت های کوچکی که قادر به اخذ نماد نداشتند بسته شد .
در این میان شرکت های پرداخت یاری شکل گرفتند که خدمت درگاه پرداخت همراه با مدیریت پرداخت های خرد را ارائه نمودند که از همان ابتدا مورد شکایت نهاد های نظارتی قرار می گرفتند تا اینکه به تدریج مدل کسب و کار و ضرورت وجود آن ها به قدری حس شد که نهایتاً بانک مرکزی مهر تاییدی بر این مدل شیوه پرداخت زد و شرکت شاپرک را مکلف به تبیین شیوه همکاری با این شرکت ها نمود.
حال چطور میشود که شرکت شاپرک به یک باره اساس شکل گیری پرداخت یار ها را فراموش نموده و قاعده ای را وضع می کند که برخلاف ذات عملکرد این شرکت هاست!!
اگر بنا بود کسب و کار هایی که به پرداخت یار ها مراجعه می نمایند نماد اعتماد اخذ کنند چه نیازی به پرداخت یار ها بود ؟؟؟ مستقیماً از شرکت های پرداخت الکترونیکی درگاه اخذ مینمودند تا کارمزد کمتری پرداخت کنند!!
مساله اینجاست که خود اینماد زنجیری است بر زنجیر های بسته شده به پیکیره کسب و کار در ایران و حال که زنجیر شکن هایی پدیده آمده ایند می خواهیم به پای آنان نیز زنجیر بزنیم؟؟؟
پرداخت یار ها در حال حاضر هزینه بسیاری را برای احراز هویت دیجیتال صرف می نمایند و همواره در مراجع انتظامی پاسخگوی عملکرد پذیرندگان خود هستند این درحالی است که اینماد هیچگونه ضمانتی در خصوص عملکرد خود نمی نماید!
پس چگونه میتوانیم صاحبین کسب و کار را به اخذ نمادی وادار نماییم که مستقلاً اعتباری به کسب و کار نمی دهد و مانعی به موانع اخذ مجوز افزوده است و در نهایت مسئولیتی در مقابل مشتریان قبول نمی نماید و از همه مهمتر هزینه خدمات خود را نیز از صاحبین کسب و کار اخذ میکند!
امید است در سالی که شعار آن مانع زدایی ها و پشتیبانی از تولید است دستگاه های تصمیم گیر دقت بیشتری نسبت به اخذ تصمیمات خود در حوزه کسب و کار بگیرند.
