در دنیای پررقابت امروز، حضور مشاوران متخصص و باتجربه به‌عنوان راهنمایانی کاردان، یکی از رازهای موفقیت کسب‌وکارهای پیشرو محسوب میشود. تجربه ثابت کرده است که حتی برندهای مطرح و سودآور نیز در نقاط عطف مسیر خود، از دانش و بینش مشاوران حرفه‌ای بهره برده‌اند. به‌جرئت میتوان گفت مشاوره تخصصی نه‌تنها یک انتخاب هوشمندانه، بلکه ضرورتی انکارناپذیر برای رشد پایدار، افزایش بهره‌وری و عبور از چالش‌های پیچیده بازار است.
در این میان، مشاوران مالیاتی نقشی کلیدی ایفا می‌کنند. آنها با تسلط بر قوانین پیچیده مالیاتی و ارائه راهکارهای استراتژیک، نه‌تنها از بار هزینه‌های غیرضروری می‌کاهند، بلکه با بهینه‌سازی مالی، زمینه را برای سودآوری بیشتر و توسعه کسب‌وکار فراهم می‌سازند. هر کسب‌وکاری که به دنبال ماندگاری و تعالی است، میتواند با همراهی این مشاوران، از تهدیدهای مالی به فرصت‌های طلایی تبدیل کند.
در فضای کسب‌وکار امروز که قوانین مالیاتی به شدت پیچیده و متغیر هستند، استفاده از خدمات مشاور مالیاتی از حالت اختیاری خارج شده و به یک ضرورت انکارناپذیر تبدیل شده است. مشاوران مالیاتی با تسلط عمیق بر قوانین و رویه‌های پیچیده مالیاتی، نقش حیاتی در کاهش هزینه‌ها، جلوگیری از جرائم مالیاتی و بهینه‌سازی مالیات ایفا می‌کنند.
وظایف تخصصی مشاور مالیاتی
مشاور مالیاتی با تسلط بر قوانین پیچیده مالیاتی، خدمات جامعی ارائه میدهد که شامل:
مدیریت دفاتر مالی و اسناد حسابداری: یکی از وظایف مشاورین بررسی و دریافت دفاتر قانونی شرکت هاست. در ابتدای هرسال مالی و به عنوان اولین اقدامی که مشاور مالیاتی انجام میدهد دریافت دفاتر قانونی و کنترل اسناد مالی شرکت است که در سالهای اخیر تنظیم شده است.
مدیریت فرآیندهای مالیاتی: از مهمترین مأموریت‌های یک مشاور مالیاتی، برنامه‌ریزی و نظارت بر چرخه کامل امور مالیاتی کسب‌وکارهاست. این فرآیند حیاتی شامل اقداماتی همچون تهیه برنامه سالانه مالیاتی، تنظیم و ارسال لیست مالیات حقوق پرسنل، ارسال به موقع اظهارنامه ارزش افزوده در موعد مقرر فصلی، و همچنین ،تنظیم و ارسال لیست معاملات فصلی، می‌باش.
یک مشاور مالیاتی با تسلط بر زمان‌بندی‌های قانونی و آخرین تغییرات مقرراتی، از یکپارچگی و دقت در ارسال این گزارش‌ها اطمینان حاصل می‌کند. کوچکترین تأخیر یا خطا در این فرآیند ممکن است منجر به جرائم سنگین یا از دست رفتن فرصت‌های مالیاتی شود. به همین دلیل، حضور مشاور مالیاتی به عنوان ناظر بر این امور، نه تنها از ریسک‌های مالی می‌کاهد، بلکه آرامش خاطر مدیران را در مواجهه با پیچیدگی‌های اداری تضمین می‌نماید.
به پایان رساندن سال مالی: مهمترین زمان برای برای ساماندهی و پیشرفت مالی، پایان سال مالی است. در این هنگام مشاورین ماموریت های مهم و گسترده ای دارند و آنان با انجام چهار اقدام کلیدی، سلامت مالی کسب‌وکار شما را تضمین می‌کنند:
اصلاح و بستن حساب‌ها: با بررسی دقیق تمامی حساب‌ها، هرگونه خطا یا ناهمخوانی را شناسایی و اصلاح می‌کند تا اطلاعات مالی کاملاً دقیق و مطابق استانداردها باشد.
تهیه چک‌لیست اظهارنامه: با ایجاد فهرستی جامع، از جمع‌آوری کامل تمام مدارک و اطلاعات مورد نیاز اطمینان حاصل میشود تا فرآیند تسلیم اظهارنامه بدون نقص پیش برود.
تنظیم صورت‌های مالی: ترازنامه، صورت سود و زیان و سایر گزارش‌های مالی را به‌صورت دقیق و صحیح آماده می‌کند تا هم مبنای دقیقی برای اظهارنامه باشد و هم ابزاری ارزشمند برای تصمیم‌گیری مدیریت.
ارسال به موقع اظهارنامه: با آگاهی از آخرین قوانین، اظهارنامه را در موعد مقرر تسلیم می‌کند تا از جرائم جلوگیری شده و از تمام مزایای قانونی (شامل انواع معافیت ها) استفاده شود.
همراهی تخصصی در فرآیند رسیدگی مالیاتی
وقتی پای ممیزان مالیاتی به پرونده‌های کسب‌وکار شما باز میشود، حضور یک مشاور مالیاتی تبدیل به سپر دفاعی ارزشمندی میشود. این فرآیند حساس شامل مراحل کلیدی زیر است که مشاور شما را در آن همراهی می‌کند:
تحویل مدارک به ممیزان: مشاور با ساماندهی هوشمندانه مدارک و اسناد مالی، از ارائه مستندات کامل و مرتب به ممیزان اطمینان حاصل می‌کند. این کار مانع از ایجاد ابهام یا درخواست‌های مکرر ممیزان میشود.
پیگیری صدور برگ تشخیص: با نظارت مستمر بر روند کار ممیزان، زمان صدور برگ تشخیص را پیگیری می‌کند تا فرآیند به تعویق نیفتد و حقوق مالیاتی شما ضایع نشود.
تنظیم اعتراض به برگ تشخیص: در صورت مشاهده هرگونه تخلف یا اشتباه محاسباتی در برگ تشخیص، مشاور با تسلط بر قوانین، اعتراضی مستدل و حرفه‌ای تنظیم می‌کند تا از حقوق مالیاتی شما دفاع کند.
موارد فوق صرفا به عنوان بخشی از خدماتی که مشاورین مالیاتی به کسب و کار ارائه میدهند تلقی میشود و خدمات مشاورین صرفا محدود به این موارد نخواهد بود، آنها وظایف حساس و مهم دیگری مانند رسیدگی های ویژه چون طرح دعوی در شورای عالی مالیاتی اعتراض به هیئت ماده 251 مکرر پیگیری پرونده در دیوان عدالت اداری را دارند و میتوانند به کسب و کار خدمات ارزشمند و قابل توجهی ارائه نمایند ازین جهت، تهیه و تنظیم قراردادی که تمام این خدمات را شامل شود و از ضمانت اجراهای کافی و قانونی برخوردار باشد بسیار حائز اهمیت است.
تعریف قرارداد مشاوره مالی
قرارداد مشاور مالیاتی، سند حقوقی جامعی است که به موجب آن یک طرف قرارداد (مشاور مالیاتی) متعهد میشود در ازای دریافت حق الزحمه مشخص، کلیه خدمات تخصصی مالیاتی را به طرف دیگر (کارفرما) ارائه دهد. همانطور که ذکر شد این قرارداد باید با دقت بسیار بالا و با در نظر گرفتن تمام جزئیات تنظیم شود، چرا که هرگونه ابهام یا نقص در آن میتواند پیامدهای مالی و حقوقی سنگینی برای طرفین به همراه داشته باشد.
انواع قرارداد مشاوره به طور کلی
همانطور که در نوشتار «نکات بسیار مهم تنظیم قرارداد مشاوره» ذکر کردیم قراردادهای مشاوره را به‌صورت کلی میتوان به دو نوع تقسیم کرد:
قرارداد مشاوره ساعتی (قرارداد مشاوره مزد-ساعتی)
اینگونه قراردادها در آیین‌نامه اجرايي ضوابط و مزايا و مشاغل قابل شمول به نظام‌های کارمزدی، مزد-ساعتي و كارمزد-ساعتي موضوع تبصره 2 ماده 35 قانون کار مورداشاره قرارگرفته است. بند ج ماده 15 این آیین‌نامه به‌صراحت مشاغل غیر تمام‌وقت در زمینه مشاوره و نظایر آن را جزء مشاغل مزد-ساعتی دانسته است که مشمول قانون کار میشوند.
مشاور مالیاتی در این نوع از قراردادهای مشاوره، به‌اندازه میزان ساعاتی که برای کارفرما کار می‌کند؛ مستحق دریافت حقوق است. این ویژگی قراردادهای مشاوره ساعتی را به قراردادهای استخدامی پاره‌وقت تبدیل می‌کند و بدین سبب کلیه حقوق و مزایای موجود در قانون کار را، شامل حال این دسته از مشاوران می‌گرداند. این حقوق و مزایا شامل حق بیمه و پاداش و مزایای نظیر حق مسکن، حق خواربار، حق اولاد و … میشود. اگرچه که این مزایا به نسبت ساعت کاری انجام‌شده توسط مشاور به وی تعلق خواهد گرفت.
قرارداد مشاوره پروژه‌ای (قرارداد مشاوره پیمانکاری)
در اینگونه قراردادها، مشاور مالیاتی تعهد می‌نماید که به صورت پروژه ای به کارفرما، خدمات مشاوره‌ای ارائه نماید. در اینگونه قراردادها برخلاف قرارداد نوع قبل، هیچ‌گونه رابطه استخدامی بین کارفرما و مشاور وجود ندارد. ازاین‌رو این قرارداد زیر چتر حمایتی قانون کار قرار نمی‌گیرد. درواقع میتوان گفت اینگونه قراردادها ازجمله قراردادهای خصوصی مذکور در ماده 10 قانون مدنی به شمار می‌آید. همین موضوع مطلوبیت بالایی برای این نوع از قرارداد مشاوره بین کارفرمایان به دنبال آورده است. درواقع مطلوبیت قرارداد مشاوره پروژه‌ای به نسبت قرارداد مشاوره ساعتی ناشی از بار تکالیفی است که این دو قرارداد به‌صورت متفاوتی بر کارفرما تحمیل می‌کنند.
نکات مهم در تنظیم قرارداد مشاوره مالیاتی
قرارداد مشاوره مالیاتی از رایج ترین قراردادهای مشاوره تلقی میشوند، ازین رو توجه به نکات زیر در خصوص اینگونه از قراردادها میتواند برای پیشرفت کسب و کار شما مفید واقع شود:
موضوع قرارداد مشاوره مالیاتی را مشخص کنید
پس از ذکر نام و اطلاعات طرفین قرارداد، به سراغ موضوع قرارداد می رویم. نکته بسیار مهم این است که موضوع قرارداد باید جامع و مانع باشد و به طور خلاصه بیان کند هدف از انعقاد قرارداد چیست و حدود تعهدات طرفین را تعیین کند. موضوع در قرارداد مشاوره مالیاتی معمولا چنین ذکر میشود که: «ارائه خدمات مشاوره مالیاتی توسط مشاور در خصوص موارد ذیل در ازای پرداخت مبلغ قرارداد توسط کارفرما و مطابق با ضوابط و استانداردهای تعیین‌شده توسط کارفرما
بررسی و تحلیل جامع وضعیت مالیاتی فعلی شرکت
الف) ارائه راهکارهای بهینه‌سازی مالیاتی مطابق با قوانین جاری
ب) نظارت بر اجرای صحیح دستورالعمل‌های مالیاتی
ج) تهیه و تنظیم گزارش‌های مالیاتی دوره‌ای
د) نمایندگی قانونی در مراجع مالیاتی و رسیدگی به پرونده‌ها
ه) آموزش پرسنل در زمینه مسائل مالیاتی
و) به‌روزرسانی مستندات مالی مطابق با آخرین تغییرات قانونی»
توجه داشته باشید که موضوع قرارداد مشاوره مالیاتی باتوجه به نوع خدماتی که شما از مشاور مالیاتی شرکت دریافت میکنید میتواند متفاوت باشد.
مدت قرارداد را تعیین کنید
مدت قرارداد میتواند به دلخواه شما تعیین شود، در بخش مدت قرارداد میتوان برای مثال چنین بیان کرد: قرارداد حاضر برای مدت ….. ماه است که شروع قرارداد از تاریخ …./…./…. می‌باشد و در روز …./…./…. پایان خواهد پذیرفت و با توافق طرفین قرارداد قابل تمدید است.
میزان حق المشاوره و نحوه پرداخت آن را مشخص کنید
این بند از قرداد تابع مکانیسم موردنظر شما برای تعیین روابط مالی فیمابین خود و طرف مقابلتان و پرداخت حق الزحمه مشاور است. به طور کلی میتوان دو نوع مبلغ قرارداد را در قراردادهای مشاوره تعیین کرد. یک بر اساس زمانی که مشاور میگذارد که این زمان میتواند با واحد های مختلفی تعیین شود، گاها ساعتی و روزانه و گاهی نیز هفتگی یا ماهانه است. و یا اینکه مبلغ قرارداد بر اساس تعداد پروژه هایی که مشاور در خصوص آنها به ارائه خدمات مشاوره می پردازد تعیین میکنیم. اگه پرداخت به صورت پروژه ای خواهد بود میتوانید درصدی از عایدی یا سود پروژه را به مشاور اختصاص دهید. در این قسمت بهتر است درخصوص چگونگی پرداخت و میزان بیمه و مالیات تعیین تکلیف نمایید. برای راهنمایی بیشتر در این خصوص میتوانید نوشتار نکات مهم در تنظیم قرارداد مشاوره را مطالعه نمائید.
تعهدات طرفین را در قرارداد صراحتاً ذکر نمایید
برخی از تعهدات کارفرما در قرارداد مشاوره مالیاتی به شرح ذیل است:
1- تعهد به پرداخت حق المشاوره: کارفرما باید تعهد دهد که در پایان هر ماه یا تا 3 روز پس از تکمیل و تحویل هر پروژه، حق الزحمه مشخص شده در ماده مرتبط با حق المشاوره را به مشاور پرداخت نماید. در این قسمت باید چگونگی شیوه پرداخت ذکر شود، اینکه این پرداخت به نحو نقدی انجام میپذیرد یا با به واسطه اسناد تجاری همچون چک پرداخت میشود دارای اهمیت است.
2- ارائه اطلاعات مورد نیاز به مشاور: کارفرما موظف است تمامی اسناد، مدارک و اطلاعات مالی مرتبط با پروژه را به صورت کامل، دقیق و به موقع در اختیار مشاور قرار دهد. این تعهد از آن جهت حیاتی است که کیفیت مشاوره مالیاتی مستقیماً به دقت و جامعیت اطلاعات ارائه شده وابسته است.
محدوده اسناد مورد نیاز معمولاً شامل: دفاتر قانونی و مالی شرکت/ اظهارنامه‌های مالیاتی سالهای گذشته/ فاکتورها و اسناد خرید و فروش/ صورت‌های مالی و گزارش‌های حسابداری/ قراردادها و توافق‌نامه‌های تجاری/ لیست حقوق و دستمزد پرسنل/ سایر مستندات مرتبط با فعالیت‌های مالی شرکت
در این خصوص سه نکته حائز اهمیت و قابل توجه است:
اهمیت بهنگام بودن اطلاعات: کارفرما باید اطمینان حاصل کند که اطلاعات ارائه شده، آخرین بروزرسانی‌ها را شامل میشود تا از تحلیل‌های نادرست جلوگیری شود.
شفافیت کامل: هرگونه کتمان یا تحریف اطلاعات میتواند به ارائه مشاوره نادرست و در نتیجه، پیامدهای حقوقی و مالی جبران‌ناپذیر منجر شود. درنتیجه باید قرارداد به نحوی تنظیم شود که چنانچه اطلاعات غلط ویا خلاف واقع ارائه شود، حق فسخ برای طرف مشاور ایجاد شود و بتواند خسارت های وارده را جبران کند.
همکاری مستمر: در طول فرآیند مشاوره، ممکن است نیاز به تکمیل یا اصلاح اطلاعات باشد که کارفرما باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن نسبت به آن اقدام کند. در این خصوص نیز باید بندهای مرتبط با تعهد ارائه اطلاعات به نحوی تنظیم شود که ضمانت اجراهای کافی درخصوص دیرکرد ارائه اطلاعات ویا عدم ارائه، پیش بینی شود.
3- هماهنگی و پشتیبانی برای حضورهای حضوری مشاور: کارفرما متعهد میشود در مواردی که مشاور نیازمند حضور فیزیکی در مراجع قانونی، جلسات ممیزی مالیاتی یا جلسات حل اختلاف باشد، تمامی هماهنگی‌های لازم و پشتیبانی‌های اداری را به صورت کامل انجام دهد. این تعهد شامل موارد زیر میشود
الف) ارائه مستندات مورد نیاز پیش از جلسات: تأمین تمامی اوراق، اسناد و مدارک مالی که مشاور برای دفاع از مواضع شرکت نیاز دارد و همچنین اطمینان از تکمیل بودن و اعتبار قانونی مدارک ارائه شده به مراجع مربوطه.
ب) انجام هماهنگی‌های اداری و زمانی: برنامه‌ریزی و تعیین وقت جلسات با هماهنگی کامل مشاور، اطلاع‌رسانی به موقع در مورد تغییر زمان یا مکان جلسات، پیگیری جهت اخذ نوبت‌های رسمی از مراجع ذی‌ربط در صورت نیاز.
ج) همراهی و پشتیبانی حقوقی در صورت نیاز: همکاری با واحد حقوقی شرکت برای تدوین استراتژی‌های دفاعی در جلسات رسمی، تأمین نماینده حقوقی یا اجرایی شرکت برای همراهی مشاور در جلسات حساس.
برخی از تعهدات مشاور در قرارداد مشاوره مالیاتی به شرح ذیل است:
1- ارائه نظر تخصصی و فنی توسط مشاور: مشاور متعهد میشود کلیه اسناد، مدارک و اطلاعات مالی ارائه شده توسط کارفرما را با رعایت موارد ذیل پردازش و گزارش‌دهی نماید:
ثبت دقیق اسناد مالی: ثبت کلیه معاملات و رویدادهای مالی در دفاتر قانونی/ تطبیق اسناد با استانداردهای قانونی حسابداری و مالیاتی روز/ رعایت اصول طبقه‌بندی و کدگذاری حساب‌ها
تهیه گزارشات مالی: استخراج دوره‌ای گزارشات مالی مطابق با نیازهای کارفرما/ ارائه تحلیل‌های تخصصی بر اساس اطلاعات مالی/ تهیه گزارشات ویژه برای تصمیم‌گیری‌های مدیریتی
کیفیت اجرای تعهدات: انجام کلیه امور محوله مطابق با موعدهای توافق شده/ رعایت بالاترین استانداردهای حرفه‌ای در انجام خدمات/ ارائه راهکارهای عملی و کاربردی متناسب با شرایط شرکت
پاسخگویی و شفافیت: ارائه مستندات کامل از فرآیندهای انجام شده/ پاسخگویی به استعلامات و سوالات کارفرما/ شفاف‌سازی روش‌ها و محاسبات انجام شده
2- تکلیف به حضور در محل کار کارفرما: درصورتی که کارفرما نیازمند حضور مشاور در شرکت یا محل فعالیت کاری خود باشد این موضوع نیز باید در قرارداد تصریح شود و محل کار و همچنین ساعات حضور مشاور در محل فعالیت شرکت یا کسب و کار در قرارداد ذکر شود.
3- انجام موضوع قرارداد به نحواحسن: در خصوص این بند نیز میتوان چنین ذکر کرد که مشاور متعهد است وظايف و امور مشورتي محوله موضوع قرارداد را كه از طرف کارفرما به وي محول مي‌شود به نحو احسن و در زمان مورد نياز شرکت به انجام رساند.
4- تعهد به حفظ محرمانگی اطلاعات: مشاور مالیاتی متعهد میشود کلیه اطلاعات محرمانه دریافتی از کارفرما را با رعایت موارد زیر حفظ نماید:
1- اطلاعات محرمانه: شامل کلیه اطلاعات مالی، تجاری، استراتژیک و عملیاتی شرکت، تمامی اسناد، مدارک، گزارشات و تحلیل‌های مالی، اطلاعات مربوط به مشتریان، تأمین‌کنندگان و شرکای تجاری، هرگونه داده‌ای که به هر شکل در اختیار مشاور قرار گیرد
2- تعهدات اجرایی مشاور:
الف) در طول قرارداد:
استفاده از اطلاعات صرفاً برای اهداف موضوع قرارداد
عدم ثبت یا تکثیر اطلاعات بدون مجوز کتبی
حفاظت فیزیکی و الکترونیکی از اسناد و مدارک
محدود کردن دسترسی به اطلاعات تنها برای پرسنل مجا
ب) پس از پایان قرارداد:
بازگرداندن یا امحای کلیه مدارک محرمانه
تمدید خودکار تعهد محرمانگی به مدت 5 سال
عدم استفاده از اطلاعات برای اهداف رقابتی
5- عدم استفاده بدون اجازه از برند و علامت تجاری کارفرما: در قرارداد این موضوع نیز دارای اهمیت است مشاور حق ندارد از برند یا علامت تجاری کارفرما بدون اجازه وی استفاده کند و نفع تجاری کسب کند. در این خصوص چنین میتوان ذکر کرد که: مشاور متعهد به حفظ کلیه حقوق مادی و معنوی کارفرما بوده و بدون مجوز کتبی کارفرما حق هیچ‌گونه استفاده از علائم و نام های تجاری و سایر دارایی‌های مادی و معنوی وی، به‌صورت کلی و یا جزئی را نخواهد داشت.
6- رعایت اقدامات ایمنی: مشاور میبایست کلیه اقدامات ایمنی در مورد وظایف ارجاعی کارفرما را رعایت نماید. در مورد جبران هر گونه خسارت اعم از جانی و مالی ناشی از کار اجرائی که به علت بی‌احتیاطی مشاور رخ دهد کارفرما هیچ مسئولیتی ندارد.
حدود مسئولیت طرفین در خصوص خسارات آینده را مشخص کنید:
بدیهی است که همکاری بین مشاور مالیاتی و کارفرما در قالب قرارداد مشاوره همواره سودمند واقع نمی‌شود. در بسیاری مواقع این همکاری ممکن است خساراتی را برای کسب‌وکارتان به بار آورد. درنتیجه بهتر است در خصوص تقسیم مسئولیت برآمده از این خسارات هوشیار عمل کنید. اگر در جایگاه کارفرما قرارگرفته‌اید حتماً به ذکر این موضوع در قراردادتان بپردازید که تعهد مشاور، تعهد به نتیجه و یا تعهد به‌وسیله است. به‌علاوه میتوانید این تضمین را از مشاورتان بخواهید که خدمات مشاوره وی از حداقل استاندارهای موجود برخوردار باشد و از عرف‌ها و رویه‌های موجود در آن حوزه‌ی کاری تبعیت کند. همچنین بندی را در قراردادتان تنظیم کنید که مطابق با آن در هنگام وقوع خسارت –اگر خسارت مذکور به‌صورت مستقیم ناشی از خدمات مشاوره‌ای وی باشد- مشاور موظف به پرداخت مبلغی تحت عنوان جریمه یا مبلغ مقطوعی تحت عنوان وجه التزام خواهد بود
اگر در جایگاه مشاور به انعقاد چنین قراردادی اقدام میکنید بهتر است تا جای ممکن مسئولیت خود را در خصوص عواقب تصمیمات کارفرما بر اساس خدمات مشاوره‌ای کاهش دهید. برای مثال در بندی تنظیم نمایید که مشاور هیچ‌گونه مسئولیتی در قبال خسارات به بار آمده – که ناشی از نقص اطلاعات و فعل کارفرما باشد- نخواهد داشت. هرچند اگر بتوانید رضایت کارفرما را برای سلب هرگونه مسئولیت از خود جلب کنید بسیار موفق‌تر عمل کرده‌اید.
برای اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما تماس بگیرید
