حقوق و بلاکچین- توکنیزه کردن
یکی از کاربرد های اساسی فناوری بلاکچین که در مطلب قبل به آن پرداختیم، ثبت اطلاعات به صورت غیر متمرکز در یک بستر شفاف با قوانین مشخص و مخصوص به خود بود. حال گاه برای ثبت این اطلاعات مدنظر،سراغ موارد ارزشمندتری می رویم.
به این معنا که اثبات مالکیت یک دارایی ارزشمند را با استفاده از این تکنولوژی انجام دهیم . و در این مسیر، روند های اداری ثبت،نقل و انتقال و سایر مسائل مبتلا به را تاحد بسیار زیادی بهبود بخشیم. اینجاست که بحث توکنیزه کردن مطرح است.
توکن به معنای نشان یا نماینده است و به نوعی ارزشش معادل آن چیزی است که نمایندگی می کند. بهترین مثال آن در دنیای امروز برگه سهام است. برگه سهام نماینده ی میزان سهم و دارایی و حتی حق رای شما در اداره ی یک شخصیت حقوقی است.
حال آنکه گاه مواردی وجود دارد که به مانند سهام به این میزان قابل تقسیم نیست. مانند طلا که اولا داشتن آن به شکل فیزیکی امکان پذیر است (در حالت سنتی) ودر ثانی این طلا از حدی امکان کوچکتر شدن ندارد.(به لحاظ مفهومی این امکان وجود دارد. اما درعالم واقع کسی برای یک ده هزارم یک گرم طلا که اصلا ممکن است قابل مشاهده نیز نباشد ،پولی پرداخت نمی کند.) اما این فرآیند در دنیای دیجیتال به راحتی امکان پذیر است. به این روند توکنیزه کردن می گویند.
حالتی است که شما یک دارایی واقعی مثل یک اثرهنری، یک سند، یک ساختمان ، یک گرم نقره یا هرچیز دیگری را پشتوانه ی یک توکن یا نشانی قرارمی دهی. این نشان توانایی نقل و انتقال بر یک بستر دیجیتال را خواهد داشت.
نکته ی قابل توجه از نظر حقوقی که با موضوعات روز نیز بی ارتباط نیست، جعل توکن های بی ارزش است. این امر به نوعی کلاهبرداری محسوب میشود. اما اینکه از ابزاری برای کلاه برداری استفاده شود مانع از این نیست که اصل ابزار، بسیار مفید و کارا باشد.
از این رو خود این فناوری با شفافیت بی مثالی که ایجاد میکند روند صدور توکن را از ابتدا تا انتشار قابل پیگیری می نماید. ناگفته نماند این روند بسیار شبیه روند عرضه ی یک اوراق برای اولین بار در بازار های مالی است. و دقیقا مثل همین اوراق ، یک توکن با ارزش واقعی می تواند نماینده ی یک قطعه از ساختمان ، یک سهم از دارایی یک صندوق سرمایه گذاری و یا حتی سندی برای اثبات مالکیت یک اثر هنری فاخر باشد.
از عمده ترین چالش های اقتصاد سنتی با این بحث ، عدم نظارت نهاد های مالی متمرکز بر این روند و این شکل از تامین مالی است. همچنین نهاد های حاکمیتی که تا دیروز وظیفه ی انجام ثبت اسناد و اوراق را داشتند و در قبال آن هزینه دریافت میکردند و حتی نظارت بر این امر برای اطمینان از صحت را انجام می دادند ؛ در این حوزه با چالش های جدی نظارتی و از دست رفتن اقتدار حاکمیتی قبل دست وپنجه نرم میکنند.
اما آن چیزی که سعی در برطرف کردن این چالش ها در سراسر دنیا دارد،به نوعی بخش لایفنک این فناوری است. و آن ثبت تمام سوابق توکن های صادر شده از انتشار تا انتقال مالکیت و تمامی تراکنشات به صورت شفاف بر روی این بستر است .
همچنین ناگفته نماند حیات فیزیکی این اموال و دارایی ها خارج از این دنیای دیجیتال بدون مشکل پیگیری میشود و هیچ خللی به مالکیت این اموال در دنیای خارج وارد نمی آورد! البته که این شبکه به صورت واسطی میان جهان خارج و دنیای دیجیتال نیز عمل میکند و شاید یکی از مهم ترین وظایف این فناوری نیز همین باشد.
حال به مزایای ای حوزه به صورت دقیق تر اشاره می کنیم.
مزایای توکنیزه کردن
توکنیزه کردن مزایای بسیار زیادی دارد اما مهم ترین مزایای آن در حوزه ی اقتصاد قرار میگیرد. همچنین در حوزه ی رفع موانع از بازار های مالی بسیار کارآمد عمل میکند.
ده ها مزیت برای این امر وجود دارد اما ما مختصرا به 4 مورد اشاره خواهیم کرد.این 4 مورد از شهرت بیشتری برخوردارند و در مطالب مختلفی به آن ها اشاره شده است.
1-نقدشوندگی بیشتر: این امر که نقدشوندگی دارایی ها بیشتر شود باعث پیدایش بازار های ثانویه و ارزشمندی بیشتر دارایی ها میشود.
2- پرسرعت بودن و کم هزینه بودن: این 2 مورد را با اینکه میتوان جداگانه مطرح کرد، اما ذیل یک عنوان مطرح کردیم چرا که ارتباط تنگاتنگی در این تکنولوژی پیدا کرده اند. نقل و انتقال این دارایی ها با استفاده از قراردادهای هوشمند(که در مطلبی دیگر جداگانه به آن خواهیم پرداخت)انجام میشود و چون این با حذف واسطه های انسانی رابطه ی مستقیم دارد، سرعت را افزایش داده و هزینه ها را قطعا کم خواهد کرد.
3-شفافیت:مهم ترین امری که از ابتدا برای کاربرد های این فناوری به صورت عام در نظر گرفتیم شفافیت بوده و اینجا نیز شفافیت انتقال اموال میتواند جلوی بسیاری از کلاهبرداری ها را بگیرد.
4-فراگیری بیشتر: با توجه به سرعت بالاتر، کاهش هزینه ها، حذف واسطه ها ، شفافیت بیشتر و بسیاری از ویژگی هایی از این دست، این فرآیند منجر به فراگیری بیشتر سرمایه گذاری در دارایی های خرد و کلان خواهد شد و اقشار بیشتری را به سمت استفاده از این حوزه جذب خواهد کرد. در ضمن این فراگیری به نوعی خود را در بازار های ثانویه نیز نشان خواهد داد. جایی که بر خلاف بازار های اصلی بورس واوراق بهادار ، به جای ساعت کاری محدود در روزهای محدودی از هفته ، امکان معامله به صورت 24 ساعته در 7 روز هفته امکان پذیر است!
مزایای بیشتری مثل امکان سرمایه گذاری در دارایی های جدید ، شخصی سازی سرمایه گذاری ،توانایی سرمایه گذاری با حداقل مبلغ و … نیز وجود دارد که توضیح هر کدام مطلبی جدا می طلبد.
نکته ی پایانی
در ادامه ی این مطلب بحث های حقوقی و قانونی این فناوری را بیشتر پیش خواهیم برد. هرکجا نیز که نیاز باشد اشاره مختصری به مباحث فنی خواهیم کرد! باشد که از فناوری های نوین به طور قانونمند استفاده کنیم.